Hırvatistan dümdüz otoban

SILA yolunda vizeler tarihe karıştı. Bu güzergahta artık hiçbir ülke Avrupa’da yaşayan Türk vatandaşlarından vize istemiyor. Ama yine de hatırlatmakta yarar var, Hırvatistan Türk vatandaşlarından vize talep etmiyor. Biz Hırvatistan’a Bregana sınır kapısından giriyoruz. Burdan itibaren Sırbistan sınır kapısına kadar 306 km ve boydan boya otoban. Ancak dümdüz otoban sürücüyü monotonlaştırıyor ve insanı adeta hıza davet ediyor. Bu yolda geçtiğimiz yaz aşırı hız yüzünden Hamit ve Melek Karaman adlı çift hayatını kaybetti. Bu yılın nisan ayında ise Berlin’de yaşayan İbrahim Kömür yine aşırı hız yüzünden direksiyon hakimiyetini kaybederek aracıyla bariyerlere çarptı. Kendisi ağır yaralandı, eşi Hava Kömür ise olay yerinde hayatını kaybetti. Aynı yolda üç çocuklu bir Türk aile daha kaza yaptı. Ağır yaralanan aileyi ADAC Almanya’ya getirdi. Burada sağlık ve kaza sigortası yaptırmanın önemi bir kez daha ortaya çıkıyor.

DİNLENMEDEN GİTMEYİN

Hırvatistan’da yollar çok bakımlı. Her 5 km’de bir, benzin istasyonu, alışveriş yeri, restoranı ve cafesi olan dinlenme tesisleri var. Yiyecek ve içecekler oldukça ucuz. Hırvatistan kahvesi Türk kahvesi gibi ve çok güzel. Hiç ara vermeden Hırvatistan’a kadar araba kullanan sürücüler artık yoruluyor. Sürücü yol yorgunluğunu burada hissetmeye başlıyor. O nedenle burda bir benzin istasyonunda durup dinlenmekte büyük fayda var. Anlık bir hata ömür boyu unutamayacağımız çok kötü ve acı sonuçlara yol açabilir. Varmak istediğimiz hedefe hiç ulaşmamak yerine geç ulaşmak en doğrusu ve en güzeli olur.
Ayrıca Hırvatistan otobanında sivil polis araçları görev yapıyor. Sivil polis aracındaki radar bir km önde giden aracı zumlayıp hem hızını ölçüyor hem de plakasını okuyor. Otobanda hız limiti 130 km. Sivil polis arabası hız limitini aşan aracın önüne geçerek arka camda Almanca ve İngilizce 'Polis, bizi takip edin' yazan ve yanıp sönen ışıklı levhayı açıyor. Araçta biri sivil öteki resmi giysili iki polis oturuyor.

TRAFİK CEZALARI AÐIR

Hırvatistan’ı her yıl 10 milyon turist ziyaret ediyor. Turizm gelirleri bu ülke için çok önemli. O nedenle Hırvatistan trafik polisi yollarda turistleri ürkütecek kazalar olmaması için çok sıkı kontroller yapıyor. Trafik cezaları çok ağır. Aşırı hız hem çok pahalıya hem de polisle uzun zaman kaybetmenize neden olabilir. Araç kullanırken alkol sınırı sıfır. Otobanda hız limitini aşmanın cezası 300 ile 2 bin Kuna arasında değişiyor. Limiti 50 km’nin üzerinde aşmanın cezası en az 2 bin kuna, yaklaşık 280 Euro. Buna mahkeme karar veriyor. Limiti 30 ile 50 km arasında aşmanın cezası 500 Kuna, 10 ile 30 km arasında aşmanın cezası ise 300 Kuna. Hırvatistan yollarında farlar gündüz de açık olmak zorunda. Aksi takdirde cezası 300 Kuna. Emniyet kemeri takmamanın ve direksiyon başında cep telefonuyla konuşmanın cezası ise 500 Kuna. Yani en düşük trafik cezası 300 Kuna’dan (40 Euro) başlıyor. Polis en fazla 700 Euro’ya kadar olan para cezalarını alabiliyor, bunun üzerindeki trafik cezalarına mahkeme karar veriyor. Ölümcül kazalarda sürücünün belgelerine el konuluyor ve mahkemeye sevk ediliyor.

İLK YARDIM ÇANTASI

Hırvat trafik yasalarına göre araçlarda ilk yardım çantası, çekme halatı ve araç için yedek ampul bulundurmak mecburiyeti var. Hırvat trafik polisi araçta bu donanımın tam olup olmadığını kontrol edebiliyor ve herhangi birinin eksik olması durumunda para cezası kesiyor. Polislere rüşvet daveti çıkarmamak için aracınıza ilk yardım çantasıyla birlikte çekme halatı ve yedek ampul almayı unutmayın.

DİNLENİN

Hırvatistan’da benzin fiyatları Sovenya’dan biraz daha pahalı. Hırvatistan para birimi Kuna ve 1 Euro 7.26 kuna. Euro Disel’in litresi 8.97 kuna (Yaklaşık 1.23 Euro). Super 95 benzinin litresi 8.56 Kuna (1.17 Euro), Euro Super’in litresi 8.81 Kuna (1.21 Euro). Otoyol ücreti ve içecek yiyecek için mutlaka sınırda para bozdurun. Kuna ile alışveriş daha ucuza geliyor. Sınırda 50 Euro para bozdurup artanı geri dönerken de kullanabilirsiniz.

OTOBAN ÜCRETLİ

Hırvatistan’da biri Zagreb’e, öteki Sırbistan sınırına kadar olmak üzere iki kez otoban ücreti alınıyor. Bu yıl otoban ücretlerine önemli zam yapıldığı gözden kaçmıyor. Hırvatistan’a üç giriş kapısı var. Slovenya’nın başkenti Ljubljana üzerinden gidenler Bregana sınır kapısından, Maribor üzerinden gidenler Macelj sınır kapısından, Macaristan üzerinden gidenler ise Goriçan sınır kapısından Hırvatistan’a giriş yapıyor. Bregana sınır kapısından başkent Zagreb 13 km ve otoban ücreti otomobiller için 5 Kuna, yaklaşık 65 Cent. Ancak Euro olarak ödenirse, 1 Euro alınıyor. Bu nedenle Hırvatistan’a girişte para bozdurmanın yararı var. Otoban ücretleri Euro olarak ödenebiliyor, ancak gişeler döviz bozduğu için komisyon kesiyor. Hırvatistan’a Macaristan’dan girenler 91.5 km uzunluğundaki Goriçan Zagreb otobanı için otomobillere 36 kuna (yaklaşık 5 Euro), minibüslere 54 kuna (yaklaşık 7.40 Euro) otoban ücreti ödüyor. Maribor üzerinden Slovenya’ya ve Macelj sınır kapısından Hırvatistan’a girenler Zagrep’e kadar otomobil için 35 kuna (yaklaşık 5 Euro), minibüs için 53 kuna (yaklaşık) 7.3 Euro ödüyor.

ZAGREB LİPOVAÇ

Zagreb’ten sonra Slovanski Brod ve daha sonra da Lipovaç yönünü izlemek gerekiyor. Zagreb’ten Sırp sınırına kadar yol 261 km. Otoban ücreti otomobiller için 105 kuna (yaklaşık 14.62 Euro), minibüsler için 139 kuna (yaklaşık 22 Euro). Otoban gişelerine girer girmez karşınızdaki tabela kırmızı ışıkla ödeyeceğiniz para miktarını kuna olarak gösteriyor. Ancak Euro ile ödemek istiyorsanız, 'Euro' dediğiniz zaman gişedeki memur düğmeye basıyor ve karşıdaki tabelada kırmızı ışıkla Euro karşılığı yazıyor. 105 Kuna 14.62 Euro tutuyor. Cent olmadığı için tabela 15 Euro gösteriyor. 20 Euro verdiğinizde memur üzerini 5 Euro olarak geri ödüyor.
Hırvatistan’da otoyolun durumu ve ücretler hakkında Hırvat Otomobil Kulübünün www.hak.hr internet adresinden Almanca bilgi almak mümkün.

YOLLAR GÜVENLİ

Başkent Zagreb’te Büyükelçiliğe uğruyoruz ve eski Budapeşte Büyükelçimiz Umur Apaydın şimdi burda Büyükelçi olarak bizi karşılıyor. Büyükelçi Umur Apaydın, Başkatip Tolga Budak ve konsolosluk şube şefi Timuçin Demir, Hırvatistan güzergahı hakkında şu bilgileri veriyor:
Hırvatistan güzergahı güvenli. Geçen yıl herhangi bir şikayet gelmedi. Hürriyet’in sıla yolu yayınları sonucu süresiz pasaportla gelen ve Sırp sınırından geri çevrilenlerin sayısı çok azaldı. Geçen yıl süresi geçmiş pasaport uzatmak için 23 kişi geldi. Bir önceki yıl bu sayı 90’dı. Yola çıkmadan önce pasaport sürelerini kontrol edin.
İkinci sorun ise Türkiye’de pasaportunu kaybedenler Alman temsilciliklerinden Schengen D vizesi alıyorlar ve bununla yola çıkıyorlar. D vizesi sahibine sadece uçakla Almanya’ya gidebilme hakkı tanıyor ve transit geçişler için geçerli olmuyor. Slovenya, Schengen D vizesi olanları sınırdan geri çeviriyor. Refakat hanesinde kayıtlı çocuklar için Türkiye’de yeni pasaport tanzim edenler de aynı sorunla karşılaşıyor. Yolcu o zaman uçakla gitmek zorunda kalıyor.
Polis dışında kimsenin dur ihtarına uymayın. Bunlar hırsızlık amacıyla aracı durdurmak isteyen kişiler olabilir. Benzin istasyonlarında hırsızlara davet çıkarmamak için aracın camını ve kapılarını kilitli tutmayı unutmayın. Anayol dışına çıkmayın. Halen temizlenmemiş mayınlar var. T.C. kimlik numaranızı almayı unutmayın.

DEKLARE EDİN

Hırvatistan gümrük kurallarına göre değeri beş bin Euro üzerindeki eşyaları gümrükte beyan etmek gerekiyor. Çek, nakit para, altın, mücevher gibi toplam değeri 5 bin Euro’yu aşan değerli eşyanın gümrükte beyan edilmesi zorunlu. Hırvatistan’da otel dışında kalınıyorsa ve bu süre 24 saati aşıyorsa, polise bildirmek şart.


GENEL BİLGİ

Kendini Güneydoğu Avrupa ülkesi olarak tanımlayan Hırvatistan’ın nüfusu 4 milyon 437 bin. Hırvatistan nüfusunun yüzde 94’ü Katolik, yüzde 5’i Ortodoks, yüzde 1’i ise Müslüman. Kişi başına düşen milli gelir 6 bin 270 Euro. Yıllık enflasyon oranı yüzde 3. Büyüme hızı yüzde 3, işsizlik oranı ise yüzde 18.4. Hırvatistan Türkiye ile birlikte AB üyeliği için müzakere tarihi aldı, ancak Türkiye’den önce AB’ye girmek istiyor.

HIRVATÇA SÖZLÜK

Dober dan: İyi günler
Dobro yutro: Günaydın
Doviçenya: Hoşçakalın
Hvala: Teşekkürler
Voda: Su
Kruh: Ekmek
Kava: Kahve
Yedan: Bir
Pomoç: İmdat
Messo: Et
Teleçe messo: Dana eti
Goveçe messo: sığır eti
Yaneçe messo: Kuzu eti
Pleçe messo: Piliç

YARIN SIRBİSTAN

ÖNEMLİ TELEFONLAR

T.C. Zagreb Büyükelçiliği
Masarykova 3, Kat 2, Zagreb
Tel: 00 (385 1) 48 55 200
Zagrep Büyükelçiliğimizin e-mail adresi: turkishemb@zg.t-com.hr
Polis 9