Hessen’de uzay zirvesi!

 AVRUPA’nın uzay araştırmaları açısından en önemli merkezlerinden, Hessen eyaletindeki Darmstadt şehrindeki Hessen Uydu Navigasyon Merkezi ‘Das Centrum für Satellitennavigation Hessen’ (CESAH) tarafından organize edilen ‘Ad Astra Summit 2024’ zirvesinde uzay yolculuklarının insanlık için önemi, çeşitli boyutlarıyla ele alındı. Bilim insanlarının, gazetecilerin, bu alanda faaliyet gösteren özel ve kamu kuruluşlarının temsilcilerinin ve konuyla ilgili vatandaşların katıldığı zirvede, dünya yörüngesine yerleştirilen uyduların ve uzay yolculuklarının çok masraflı çalışmalar içermesine rağmen insanlık için önemli olduğu vurgulandı. Vatandaşlardan alınan vergilerle yapılan bu işlerin insanlığa ne tür yararlarla döndüğü açıklandı. Zirvenin açılış konuşmalarını, Avrupa Uzay İşletme Merkezi’nin İngilizce: ‘European Space Operations Centre’ (ESOC) Müdürü Dr. Rolf Densing, Darmstadt Büyükşehir Belediye Başkanı Hanno Benz ve CESAH Genel Müdürü Dr. Andreas Kanstein yaptılar. Belediye Başkanı Benz, konuşmasında Darmstadt’ın bir bilim, uzay araştırmaları ve üniversite şehri olarak Avrupa’ya katkılarını hatırlattı ve kentin adının ‘Bilim Şehri Darmstadt’ olarak anılması gerektiğine vurgu yaptı. Hessen eyaleti Başbakanı Boris Rhein da, gönderdiği video mesajında eyaletin uzay programlarını sonuna kadar destekleyeceğini söyledi.

ÇOK YÖNLÜ FAYDALAR
Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESA) önceki Genel Direktörü Prof. Dr. Johann-Dietrich (Jan) Wörner, uzay faaliyetlerinin önemini örneklerle vurgulayan sunumunda, dünya yörüngesindeki uydular vasıtası ile, hava durumunun ve iklimin incelenebildiğini, bu yolla hava felaketlerinin önceden tahmin edilerek, kamuoyunun korunduğunu, iklim sorunlarının masaya yatırılmasının ve önlem alınmasının mümkün olduğunu anlattı. Uzay çalışmaları sayesinde, navigasyon cihazlarına hızlı ve kısa güzergâh seçenekleri dışında ekolojik yol seçeneğinin de eklendiğini, uçakların arkalarında bıraktıkları ve atmosferi kirletebilen yoğunlaşma izlerinin asgari seviyeye çekilebildiğini sözlerine ekleyen Wörner, bu çalışmaların sadece prestij, öncülük, uzay turizmi ve heyecan için yapılmadığını, keşif, tıp ve bilime katkı, dünya coğrafyasını gözleme, haberleşme, navigasyon, innovasyon, deney, teknoloji geliştirme hatta olumsuz şartlara daha dayanıklı bitki geliştirme gibi birçok hedefe hizmet ettiğini dikkat çekici bir uslup ve eğlenceli öğelerle ifade etti.

GENÇ GİRİŞİMCİLER DEVREDE
Uzay faaliyetleri ve onların yeryüzündeki izdüşümlerine yönelik çalışmalar yapan birçok startup firması da zirvede kendini tanıtma imkânı buldu. Yapay zekânın uzayda kullanımına yönelik projelerin ağırlıklı olarak temsil edildiği bu bölümde, çevre kirliliğine önlem, coğrafya, topoloji, iklim, haberleşme gibi alanlarda genç girişimciler fikirlerini paylaşma fırsatı buldular. Konferanslarda, uzay çalışmalarından endüstriye teknoloji aktarımı, yeryüzünü gözlemleyerek elde edilen verinin diğer verilerle birleştirilmesi yolu ile ulaşılan bilgi, jeoloji verilerinin pratikteki kullanımı gibi konular detaylarıyla işlendi. Bilgisayar oyunu yolu ile zamanla aya inişin daha kolay hale getirilmesi gibi vizyonlar tanıtıldı. Tarımda su kullanımının uzaydan yapılan gözlemler sayesinde nasıl asgariye indirilebileceğine dair pratik bir örnek verildi.

SAVAŞIN OLUMSUZ ETKİSİ
Gazeteci Michael Krons’un yönettiği ve Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESA) eski astronotlarından Dr. Gerhard Thiele ile Prof. Dr. Jan Wörner’in katıldığı ‘şömine sohbetleri’ tarzı kapanışta, savaş nedeni ile Rusya’nın Avrupa’daki uzay faaliyetlerinden kısmen uzaklaştırılmasının üzüntü verici olduğu vurgulandı. Dünya yörüngesindeki uzay faaliyetlerinin astronotlar tarafından gerçekleştirilmesinin doğru ancak diğer gezegenlere yolculuğun ancak sadece yapay zekâ desteğiyle yapılmasının yerinde olacağı konuşuldu. Uzay çalışmalarının özelleştirilmesinin gelişmeye katkı vereceği ancak özelleştirilmeden ticari hale getirmenin anlaşılmaması gerektiğine vurgu yapıldı.

UZAY ASKERİLEŞTİRİLİYOR MU?
Çin’in 2045 hedefinin Şangay şehrinin tüm enerji ihtiyacının uzay tesislerinden elde edilen güneş enerjisi yolu ile karşılanması hedefinin önemi ifade edildi. Wörner, tüm dünyaya hizmet veren tek bir Küresel Uzay İstasyonu önerisinin de Çin’den geldiğini ekledi. Uzay faaliyetlerinin askerileştirildiğine dair soruya ise, bu yönde ipuçları olduğu ve uydulardaki bazı modüllerin ne iş yaptığının bilinmediği, dolayısı ile askeri araştırmalara hizmet edebileceği şüphesi doğurduğu yönünde cevaplar verildi. Uzay faaliyetleri olmadan tıpta gelişmelerin daha yavaş olacağına dikkat çekildi. Katılımcılar, ESA modelinin Avrupa Birliği (AB) modelinden daha Avrupalı olduğunu da ileri sürdüler.