Herkes dikkatli olsun

Küresel dalgayı ciddiye alın

Yılmaz, düzenlediği basın toplantısı ile Merkez Bankası tarafından hazırlanan "Enflasyon raporunun" ilkini a?ıkladı. Yılmaz, 2008 yılında enflasyonun, yüzde 70 olasılıkla yüzde 4.1 ile yüzde 6.9 arasında tahmin edildiğini a?ıkladı. Daha önce a?ıklanan hedeflere göre enflasyonun 2008 yılında yüzde 4 olacağı öngörülüyordu.

Yılmaz, ""2008 yılı i?in petrol fiyat varsayımı 70 dolardan 85 dolara yükseltildi... Bu güncelleme enflasyon tahminlerimizi 0.5 puan yukarı ?ekti"" dedi.

Yılmaz, enflasyonun 2009 yılı sonunda ise "orta noktası yüzde 3,7 olmak üzere yüzde 1,8 ile yüzde 5,5 arasında" ger?ekleşeceğinin tahmin edildiğini kaydetti.

ENFLASYON HEDEFİ NEDEN TUTMADI?

Merkez Bankası, 2007 yılında enflasyon hedefinin belirsizlik aralığı üst sınırının aşılması nedeniyle yasa gereği gündeme gelen mektubu yazarak hükümete gönderdi.

Mektupta, petrol, gıda ve yönetilen yönlendirilen mal fiyatlarındaki gelişmeler gibi para politikasının etki alanı dışında kalan unsurların enflasyondaki düşüşü sınırladığı belirtildi. Gıda fiyatlarının seyrinde hem bölgesel hem de uluslararası gelişmelerin etkili olduğu, 2007 yılında yaşanan kuraklık sonrası tarım ürünleri rekoltesinde görülen düşüşün arz yönlü bir şok yarattığı anlatıldı. Bazı gıda ürünlerinin alternatif yakıt üretiminde kullanılması, dünyada artan gıda talebi ve tarımsal emtia fiyatlarındaki yükselişler gibi uluslararası gelişmelerin de dış ticaret kanalıyla yurt i?i gıda fiyatlarını olumsuz etkilediği dile getirildi.

Enflasyondaki düşüşü yavaşlatan bir diğer temel unsur da enerji ve yönetilen yönlendirilen kalemlerin fiyatlarındaki gelişmeler olduğu belirtildi. Ham petrol fiyatlarının 2007 yılında yaklaşık yüzde 50 artış göstermesi yanında akaryakıttan alınan ?TV'deki ayarlamaların, bu ürünlerin fiyatında yüksek artışlara neden olduğu anlatıldı. Ayrıca, belediyelerin su fiyatlarında kuraklığın da etkisiyle yaptığı artışlar, enerji grubu fiyatlarını yükselten bir diğer unsur olarak sayıldı.

Uluslararası gelişmelere de dikkat ?ekilen mektupta, son dönemde enflasyonun diğer ülkelerde de artmakta olduğu, ham petrol, gıda ve diğer emtia fiyatlarındaki artışların küresel enflasyon üzerinde baskı oluşturduğu anlatıldı.

Hürriyet Gazetesi yazarı ve ekonomist Ercan Kumcu, Merkez Bankası'nın enflasyon raporu ile ilgili değerlendirmesinde, ""Merkez Bankası'nın ?izdiği görünüm biraz daha kötüleşmiş görünüyor"" ifadesini kullandı. Kumcu, Merkez Bankası'nın eylül raporunda yaptığı a?ıklamada, 2008'de enflasyonun hedefin de altında kalabileceğinden söz ettiğini, ancak bugünkü rapora göre enflasyonun yüzde 70 ihtimalle yüzde 5.5 olarak ger?ekleşeceğini kaydettiğini belirtti. Kumcu, yüzde 5.5'lik hedefin de ?ok iyimser olduğunu ve enflasyonun daha yüksek ger?ekleşebileceğini belirtti.

Kumcu, ""Enflasyon a?ısından olumsuz olmak i?in olumlu olmaya göre daha fazla sebep var"" diye konuştu.

FAİZDE 'SINIRLI İNDİRİM' SİNYALİ

Tahminler üretilirken, 2008 yılında politika faizlerinde 'sınırlı bir indirim' yapılacağının varsayıldığına işaret eden Yılmaz, mevcut tahminlerin bir önceki enflasyon raporuna kıyasla daha temkinli bir faiz politikasını i?erdiğini ifade etti.

JP Morgan Başekonomisti Yarkın Cebeci, Yılmaz'ın a?ıklamalarının faiz indirimlerinde hız kesileceği beklentisi yarattığını belirtti. Cebeci yayımladığı notta, ""Bugünkü a?ıklamada, kısa vadede 50 baz puanlık faiz indirimi olasılığını ortadan kaldırmakla birlikte TCMB'nin enflasyondaki ana trendin aşağı yönlü olduğu yönündeki düşüncesinin devam etmesiyle para politikasında gevşetmenin devam edeceğini düşünüyoruz"" dedi.

MALİ DİSİPLİN VE REFORMLAR

Gelinen noktada Türkiye ekonomisinin küresel finans piyasalarındaki dalgalanmalardan önemli öl?üde etkilenmediğinin görüldüğünü belirten Yılmaz, ""Küresel risk algılamalarının bozulmaya devam etmesi ihtimaline karşı, Türkiye ekonomisinin direncini koruması i?in mali disiplin ve yapısal reformlar kritik önem taşımaktadır. Bu ?er?evede, Avrupa Birliği'ne uyum ve yakınsama sürecinin devam etmesi ve programda öngörülen yapısal reformların hayata ge?irilmesi konusundaki ?abaların devamlılığı kritik önemini korumaktadır"" dedi.

Küresel dalgalanmaya karşı ihtiyatlı olunması uyarısında bulunan Yılmaz, "Küresel dalgalanmanın ortasındayız, her an sürprizle karşılaşabiliriz. Tüm ekonomik birimler, ihtiyatlı olmalı, hesabını, kitabını doğru yapmalıdır" dedi.

ABD FAİZ İNDİRDİ DİYE BİZ DE İNDİRECEK DEĞİLİZ

Yılmaz, Merkez Bankasının faiz oranlarıyla ilgili kararını alırken, hem kendi ekonomisiyle ilgili verilere baktığını hem de elindeki verileri değerlendirdiğini ifade ederek, bu karar mekanizmasının i?inde dış alemdeki gelişmelerin de ?ok önemli olduğunu vurguladı. Yılmaz, şunları söyledi:

"Biz oraya da bakıyoruz, i?erideki gelişmelere de bakıyoruz. Ama bizim dışarıdaki gelişmeleri birebir i?eriye yansıtmamız ne söz konusu, ne de doğru olur. Biz bunu bir bütün olarak alıyoruz. Bütünün enflasyon hedeflememizde götüreceği veriler nedir ve bu veriler bize ne tür bilgiler veriyor biz buna bakıyoruz. 'ABD faiz indirdi, biz de faiz indirelim' gibi böyle bir yaklaşım zaten söz konusu değil, mümkün de değil, olmamalıdır. Ama bütün bunlar bir veridir. Hepsi birlikte değerlendirilmelidir ve bu birlikte değerlendirmenin sonucunda orta vadeli enflasyon hedefi i?in bize ne tür bir bilgi veriyorsa, biz kararlarımızı ona göre alıyoruz ve almaya da devam edeceğiz."

TAŞINMA TARTIŞMALARI

Durmuş Yılmaz, Merkez Bankasının İstanbul'a taşınmasıyla ilgili soruları yanıtlarken, şöyle konuştu:

""Para politikasında paranın rolü nedir sorusunun cevabını şöyle verebiliriz: Para politikasında paranın rolünü, bir bakıma beklentiler aldı. Dolayısıyla beklentilerin yönetimi merkez bankaları a?ısından en önemli konu. Bu da merkez bankalarının kredibilitesi, güvenilirliği, öngörülebilirliği ile ?ok yakından ilişkili.

Dolayısıyla bütün bu soruların yanıtı, başta ben olmak üzere, merkez bankası yönetimi olmak üzere, merkez bankasının para politikasının güvenilirliği ile ilgili olarak para politikasının saygınlığıyla ilgili herhangi bir şekilde yavaşlamaya, gerilemeye, tereddüte, endişeye yer vermemelidir."

Merkez Bankasının bu ?er?evede kendi güvenilirliğini sağlamaya devam etmesi gerektiğine işaret eden Yılmaz, "Dolayısıyla merkez bankasının bu taşınmayla ilgili ön planda tutması gereken husus; para politikasının güvenilirliğidir, para politikasının sağlamlıdır. Başta bize düşen, bunu sağlamak. Başta bize, size ve toplumun bütün kesimlerinin, hepsinin yapabileceği bir katkı var burada" şeklinde konuştu.