Hayallerim o kadar genç ki

YEKTA ARMAN. Almanya'nın başkenti Berlin'deki Tiyatrom'un müdürü. Daha doğrusu herşeyi. İstanbul'da dünyaya gelmiş. Henüz 7 yaşındayken sahneyle tanışmış. Çocukluğu ve gençliğinin bir bölümü Kadıköy'de/İstanbul geçmiş. Liseyi Türkiye'de bitirdikten sonra yüksek öğrenim için 1971 yılında Berlin'e gelmiş. Geliş o geliş. Aynı kentte kalmış. Zamanla tam bir Berlinli olmuş. Hatta bazı Berlinlilerden daha Berlinli.

Yekta Arman, o dönemden bahsederken hala aynı heyecanı duyuyor, aynı coşkuyu yaşıyor.

“Berlin'de önce Almanca öğrenmek için kurslara katıldım. Daha o günlerde bazı Türk arkadaşlarla birlikte 'Berlin Oyuncuları' adlı tiyatro grubunu kurduk. Dil kurslarından sonra Berlin Teknik Üniversitesi İktisat Fakültesi'ne kaydoldum. Yüksek öğrenimini sürdürürken Berlin'de ve başka kentlerde birçok oyun sahneledik. Hatta başka kentlere turneler bile düzenledik” diyor.

Aziz Nesin'in “Karagöz üçlemesi”, Güner Namlı'nın “Ayrılıklar” ve Erol Toy'un “Meddah”, Kaya Gürel'in “Sözsüz oyunlar” isimli oyunlarının da aralarında bulunduğu bir çok oyun sahnelemişler.

Tam bir tiyatro tutkunu olan Yekta Arman, Berlin Teknik Üniversitesi İşletme bölümünü bitirdikten iki yıl sonra, yani 1980 yılında arkadaşlarıyla birlikte Berlin'in ünlü tiyatrolarından “Schaubühne” bünyesinde Berlin Türk Ansamblesi'ni kurmuş.

Aynı dönemde Berlin Güzel Sanatlar Yüksek Okulu'nda (HdK)oyunculuk eğitimine de başlamış.

Bitirmiş de.

Ama Yekta Arman bunula yetinmemiş.

HdK Berlin'de Reji ve Tiyatro Pedagojisi öğrenimi yapmış.

Ama Schaubühne projesi 1984 yılında bitmiş.

O günlerin özlemini duyan Yekta Arman, “1980-1984 yılları arasındaki o dönemde çok değerli sanatçılarla çalışma olanağı buldum. Aralarında Tuncel Kurtiz, Şener Şen, Kerim Afşar, Beklan Algan, Ayla Algan, Toron Karacaoğlu, Macit Koper, Dilek Türker, Başar Sabuncu gibi birçok değerli sanatçı ve oyuncuyla birçok oyun sahneledik” diyor.

“Giden Tez Geri Dönmez”, “Keşanlı Ali Destanı”, “Kurban”, “Ferhat ile Şirin” ve “İşgal”i oynamışlar Berlin'de ve başka kentlerde.

 TİYATROM DOĞUYOR

‘Schaubühne’ projesi bitince Yekta Arman ve arkadaşları 12 Ekim 1984 tarihinde Almanya’da ilk yerleşik profesyonel Türk tiyatrosunu kurdular.

Kurucular arasında Tayfun Kalender, Kerim Afşar, Tayfun Kalender, Meray Ülgen gibi tiyatroya gönül vermiş isimler vardı. Ben işte o günlerde tanıdım Yekta Arman’ı. Hürriyet’in Berlin Büro Şefi olarak geçici bir süre çalıştığım dönemde.

Türk kültürünü, Türk sanatını ve Türçe’yi yaşatmak için yoğun çaba sarfediyordu. Tiyatroyu çocuk ve gençlere sevdirmek için de. İşte aynı yıl, yani 1984 yılında Yekta Arman ilk Türk-Alman Gençlik Tiyatro Grubu ‘KULİS’i de kurdu.

KULİS, daha sonraki yıllarda Almanya genelinde 200 grup arasında ilk sekize girerek üç kez Berlin’i temsil etti. Yekta Arman, “1986-2016 yılları arasında 12 çocuk ve 8 gençlik oyunu yazdım.

Bu oyunlar başta ‘TİYATROM’ olmak üzere Almanya’nın çeşitli tiyatrolarında da sahnelendi. Geleneksel gölge oyunumuz ‘Karagöz ve Hacivat’ın unutulmaması için Aziz Nesin’in ‘Demokrasi Gemisi’ adlı oyununu, gölge oyununa uyarlayarak Berlin ve Almanya’nın birçok şehirlerinde, ayrıca İngiltere (Londra), İsveç (Stokholm), Hollanda (Amsterdam) Fransa (Paris) toplam 260 defa oynattım. Paris’te 1987 yılında, merkezi Paris’te olan Enternasyonal Kukla ve Gölge Oyunları Enstitüsü’nün (Institut Internationale de la Marionette (UNIMA) düzenlediği panelde, Yunanlıların ‘Karagöz, bizim gölge oyunumuzdur’ tezlerini çürüterek bu konuda dikkatli olmalarını sağladım” diyor.

 SENATO DESTEĞİ KESTİ

 Berlin Kültür Senatörlüğü'nün mali desteğiyle kurulan TİYATROM'a bu destek 2008 yılında kesildi.

Hem de önceden bilgi verilmeden.

Hem de “Berlin'in kültür ve sanat politikası ile bağdaşmadığı ve çağdışı kaldığı” gerekçesiyle.

Yekta Arman ateş püskürüyordu.

Hem de haklı olarak.

Yıllarca emek vermişti TİYATROM'a.

Bugünden yarına kapılarına kilit vurulmak isteniyordu.

Ama Yekta Arman yılmadı.

TİYATROM'un kapılarına kilit vurulmasına izin vermedi.

Tüm imkanlarını seferber edip TİYATROM'u yaşattı.

TİYATROM Berlin'in Kreuzberg kesimninde dün olduğu gibi bugün de hayatta.

Bugün de ayakta.

Hem oyunlar sahneleniyor hem etkinlikler düzenleniyor hem de çocuk ve gençlerle uygulamalı tiyatro çalışmaları yapılıyor.

Yekta Arman, 1976-2016 yılları arasında, yani 40 yılda uygulamalı tiyatro çalışmaları çerçevesinde 8 bin 348 öğrenciye tiyatroyu sevdirmeye çalıştım” diyor.

Bununla gurur da duyoyor.

Hem de haklı olarak.

 HAYALLERİM O KADAR GENÇ Kİ

Yekta Arman, Alman televizyonlarında yayınlanan “Lindenstrasse (Linden Caddesi), Tatort (Olay Yeri), Liebling Kreuzberg (Krezuberg'in sevgilisi) gibi bazı dizi filmlerde rol aldı.

Ünlü komedyen Kemal Sunal ile “Polizei” (Polis) filminde oynadı.

200'ün üzerinde reklam filmi ve spotunda oynayıp, seslendirdi.

Berlin'de Alman Devlet Tiyatrosu ve 3 başka tiyatroda sahnelenen oyunlarda rol aldı.

Berlin'de Türkçe yayın yapan METROPOL FM radyosunda yayın hayatına başladığı 1999 yılından beri “Ana Ses”i (Station Voice) seslendiriyor.

Evet, Yekta Arman 1976 yılından bu yana tam 264 oyun yönetmiş.

“TİYATROM onurlu yaşamında 32. kuruluş yılına ulaştı” diyor Yekta Arman.

Ve hemen ekliyor: Hayallerim o kadar genç ki, bir 260 oyun daha yönetebilirim.

 TİYATROMUN İLK OYUNCU KADROSU

Çetin İpekkaya, Sema Engin, Mehmet Akıllılar, Dorethea Grewe, Meray Ülgen, Hayati Boyacıoğlu, Birgit Holm, Bülent Tezcanlı, Kaya Gürel (ayakta soldan sağa). Oturanlar (soldan asğa) Gülseren Akıllılar, Mesut Duran, Yekta Arman, Yüksel topçugürler, Birgül Topçugürler, Tayfun Kalender.

 ŞİMDİYE KADAR 264 OYUN YÖNETMİŞ

Yekta Arman, Alman televizyonlarında yayınlanan ‘Lindenstrasse’ (Linden Caddesi), ‘Tatort’ (Olay Yeri), ‘Liebling Kreuzberg’ (Krezuberg’in Sevgilisi) gibi bazı dizi filmlerde rol aldı. Ünlü komedyen Kemal Sunal ile ‘Polizei’ (Polis) filminde oynadı. 200’ün üzerinde reklam filmi ve spotunda oynayıp, seslendirdi.

Berlin’de Alman Devlet Tiyatrosu ve 3 başka tiyatroda sahnelenen oyunlarda rol aldı. Berlin’de Türkçe yayın yapan METROPOL FM radyosunda yayın hayatına başladığı 1999 yılından beri ‘Ana Ses’i (Station Voice) seslendiriyor.

Evet, Yekta Arman 1976 yılından bu yana tam 264 oyun yönetmiş. “TİYATROM onurlu yaşamında 32. kuruluş yılına ulaştı” diyor Yekta Arman. Ve hemen ekliyor: “Hayallerim o kadar genç ki, bir 260 oyun daha yönetebilirim.”