Ekrem SAĞIR - HALLE / Fotoğraflar: Ekrem SAĞIR - dpa
Oluşturulma Tarihi: Ekim 10, 2022 09:56
Almanya’nın Saksonya-Anhalt eyaletine bağlı Halle kentinde 9 Ekim 2019’da önce sinagog ardından bir Türk’e ait döner büfesinde gerçekleştirilen ırkçı saldırıda hayatını kaybeden iki kişi için anma töreni düzenlendi.
ANMA etkinlikleri saat 12.00’de sinagog avlusundaki törenle başladı. Saldırının başladığı saat 12.03’te şehirdeki tüm kiliselerde çanlar çalındı, toplu taşıma araçları durdu ve tüm şehirle birlikte sinagogda bir dakikalık saygı duruşu gerçekleştirildi. Törene Saksonya-Anhalt Başbakanı Reiner Haseloff (CDU), Saksonya-Anhalt İçişleri ve Spor Bakanı Tamara Zieschang (CDU), Halle Belediye Başkanı Egbert Geier (SPD), T.C. Hannover Başkonsolosu Gül Özge Kaya, Federal Mağdurlar Sorumlusu Pascal Kober ve saldırıda hayatını kaybeden Kevin Schwarze ile Jana Lange’nin yakınları, Yahudi cemaatinin mensupları ve kentte yaşayan vatandaşlar katıldı. Törende ayrıca saldırganın sinagoga girişini engelleyen kapıdan esinlenerek hazırlanan ‘9-10-19’ adlı anıtı yapan Lidia Edel anıt hakkında bilgi verdi.
Saksonya-Anhalt Başbakanı Haseloff, burada yaptığı konuşmada, “Antisemitizm, ırkçılık ve milliyetçilik kaçınılmaz olarak insani tutumların kaybolmasına ve toplumdaki dayanışmanın azalmasına yol açıyor” dedi. Haseloff, Halle’deki antisemitist ve ırkçı saldırının ülkeyi değiştirdiğine, sivil toplumun yaşanan bu tarz üzücü olaylar karşısında birlik olması gerektiğine vurgu yaparak, nefretin her türlüsüyle birlikte mücadele edilmesi gerektiğini belirtti. Halle Belediye Başkanı Egbert Geier ise “9 Ekim 2019’da yaşananlar şehrimize çok farklı sorumluluklar ve anlamlar katmıştır” dedi.
‘ENDİŞE YARATIYOR’Törene katılan Hannover Başkonsolosu Gül Özge Kaya da sinagoga ve işletmeciliğini İsmet ile Rıfat Tekin’in yaptıkları eski Kiez Döner’in önüne çelenk bıraktı. Olayın yaşandığı sinagogda Halle Yahudi Cemaati Başkanı Max Privorozki’ye ve Kevin Schwarze’nin babası Karsten Lissau’ya başsağlığı dileklerini iletti. Kaya, şunları söyledi: “Dünya genelinde olduğu gibi, Avrupa ve
Almanya’da da Yahudi düşmanlığı, İslam karşıtlığı ve benzeri ırkçı ve aşırı sağ ideolojilerin giderek güç kazanmaları yalnızca Türk toplumunda değil, aynı zamanda diğer göçmen topluluklarında ve demokratik değerleri benimseyenler üzerinde endişe yaratmaktadır. Irkçı saldırıların önüne geçilmesi için ciddiyetle her olay takip edilmeli, gerekli tedbirler bir an önce alınmalı ve hayata geçirilmelidir. Bundan üç yıl önce Halle’de saldırganın hedeflerinden biri de sinagogla birlikte aynı zamanda vatandaşlarımız Tekin kardeşlerin işletmecisi oldukları ‘Kiez Döner’di. Bu hain terör saldırısında, başta Yahudiler olmak üzere, saldırganın hedefinde, Türkler, Müslümanlar, yabancılar, kısacası günümüz Alman toplumunun çeşitliliği ve zenginliği vardı. Saldırıyı tekrar şiddetle kınıyor, olayın mağdurlarıyla dayanışma içerisinde olduğumuzu belirtmek istiyorum.”
İKİ CİNAYET İŞLEDİIrkçı Stephan Balliet, 9 Ekim 2019’da aracına doldurduğu silahlarla Halle’deki sinagoga
saldırı düzenlemek istemişti. Otomatik silahla sinagogda bulunanları katletmeyi hedefleyen ırkçı terörist, kafasının üzerine yerleştirdiği kamerayla da katliamı sosyal medya üzerinden tüm dünyaya canlı izletmeyi planlamıştı. Sinagogun bahçe kapısının kilitli olması üzerine amacına ulaşamayan saldırgan, otomobiline bindiği sırada yanından geçen 40 yaşındaki Jana Lange’yi öldürmüştü. Buradaki cinayetin ardından otomobiline binip 500 metre ilerideki Türk dönerciye giden Balliet, burada çalışanları ve müşterileri hedefine almıştı. Balliet, içeriye gelişi güzel ateş etmişti. Çalışanlar ve müşteriler kurşunlara hedef olmamak için panikle arka bölüme geçerek canlarını kurtarmıştı. O sırada döner yiyen 20 yaşındaki zihinsel ve bedensel engelli Kevin Schwarze ise kaçmayı başaramamıştı. Balliet, ateş etmemesi için yalvarmasına rağmen Halle takımı taraftarı olan genci acımasızca öldürmüştü. Kaçmaya çalışan ırkçı, bir süre sonra yakalanmıştı. Balliet, saldırıyı ırkçı ve Yahudi düşmanlığı saikiyle yaptığını hem sorgusunda hem de yargılandığı mahkemede itiraf etmişti.