Haiti yerle bir oldu

DÜNYA kamuoyunda “halkın temel gıda kaynağının pişirilmiş çamurdan ibaret olduğu” yönündeki haberlerle gündeme gelen yoksul Haiti’de yüzyıllardır yaşanan trajedi önceki günki depremle doruğa ulaştı. Merkez üssü başkent Port-Au-Prince’in 15 kilometre güneybatısı olan ve yerin 8 kilometre altında meydana gelen 7 şiddetindeki deprem bir dakikadan fazla sürdü. Deprem sonrası 32 güçlü artçı sarsıntı yaşanırken, başkent büyük oranda yıkıldı. Cumhurbaşkanlığı Sarayı, Parlamento binası, bakanlıklar, katedral ve benzeri yüksek bir çok yapı yerle bir oldu. Elektrik ve iletişim hatları kesildiği için bölgeden sağlıklı haber alınamıyor. Başbakan Jean-Max Bellerive, CNN televizyonuna yaptığı açıklamada büyük bir felekat yaşadıklarını ve yüzbinlerce kişinin ölmüş olabileceğini söyledi ancak bunun gerçekleşmemesi için dua ettiklerini belirtti.
İsa çığlıkları yükseldi
Temaslar için Haiti’de bulunan ABD Tarım Bakanlığı yetkililerinden Henry Bahn, depremde her yerin sallandığını ve gökyüzünü toz kapladığını anlatarak, her taraftan bağırmalar ve “İsa, İsa” çığlıkları geldiğini bildirdi. Bahn, her tarafta yıkılmış duvarlar olduğunu, kayaların yuvarlandığını, oluşan yarıklara yuvarlanan evler gördüğünü belirtti. Kenti otobüsle gezen muhabirler ise, Port-Au-Prince’deki durumun ciddi, can ve mal kaybının büyük olduğunu bildirerek, “caddelerin ceset ve kan içinde” olduğunu ifade etti. Muhabirler, binlerce insanın evsiz kaldığını belirterek, ağır yaralı olan bazı kişilerin caddelerde oturduğunu kaydetti. Port-Au-Prince Başpiskoposu Joseph Serge Miot’un da hayatını kaybettiği belirtildi.
Lüks otelin yıkıntıları arasında 200 kişi
Port-au-Prince’te çöken ve çok sayıda Fransız turistin kaldığı lüks Montana Oteli’nin enkazında ise 200 kişinin bulunduğu açıklandı. Deprem sonrası elektrik şebekesi çökerken, insanlar el fenerleriyle enkaz altındakileri çıkarmaya çalıştı. Ülkede hüküm süren yoksulluk nedeniyle belli bir inşaat standardının bulunmaması, mevcut yapıların çoğunun dayanıksız binalar olması, facianın boyutunu artırdı.

52 Türk’ün durumu iyi, Kızılay yolda

HAİTİ’de meydana gelen 7,0 büyüklüğündeki depremin ardından Kızılay bölgeye, iki kişilik öncü bir ekip gönderdi. Afet müdahale uzmanı Kemal Pehlivanlı ve Psikolog Uğur Demirbaş’ın yer aldığı öncü ekibi Atatürk Havalimanı’ndan, İstanbul’daki Kızılay şubelerinde çalışan bir grup görevli uğurladı. Havalimanında açıklama yapan Pehlivanlı, depremde çok sayıda kişinin öldüğünü hatırlatarak, Haiti’deki Türk Büyükelçiliği ve Kızılhaç ile bağlantı kurulduğunu söyledi.
Depremde, 52 Türk polisinin görev yaptığı Birleşmiş Milletler (BM) ana karargâh binası da çöktü.
Depremin ajanslar tarafından duyurulmasıyla birlikte Emniyet Genel Müdürlüğü’nde hareketli saatler yaşandı. Haiti’de 2004’te oluşturulan BM gücünde görevli 52 Türk polisine ilk dakikalarda ulaşılamadı. Türk birliğinde en üst rütbeli 3. sınıf Emniyet Müdürü Aydın Ergül, gece 03.00’te Emniyet Genel Müdürlüğü Özel Kalemi’ne uydu telefonuyla ulaşarak, 42 personelle irtibat kurduğunu, 10 personele de ulaşmaya çalıştığını bildirdi. Ergül, 04.00 sıralarında tüm personele ulaşıldığı bilgisini Ankara’ya iletti.

Üç milyon kişi etkilendi

Uluslararası Kızılhaç Teşkilatı, depremden üç milyon kişinin etkilendiğinin tahmin edildiğini bildirdi. Kızılhaç teşkilâtı sözcüsü Paul Conneally, depremin, başkent Port-au-Prince’e çok yakın olmasının “iyiye işaret olmadığını” belirtti.

Devlet Başkanı hayatta

Haiti’nin Meksika Büyükelçisi Robert Manuel, Haiti Devlet Başkanı Rene Preval ile eşinin “hayatta” olduğunu doğrulayabileceğini belirtti. Haiti’de küçük çaplı depremler meydana gelse de son büyük deprem 1842 yılında olmuştu. 1751 ve 1770’deki iki büyük depremin de aynı fay hattı üzerinde meydana gelmiş olduğu ve büyüklüklerinin ise 7,5 olarak tahmin ediliyor. 2008 yılında meydana gelen fırtına ve kasırgalarda 800 kişi ölmüştü.

BM binası yıkıldı temsilci öldü

Deprem politik açıdan istikrarsız ülkede güvenliği sağlayan BM barış gücünü de vurdu. BM barışgücünün Port-Au-Prince’in Petionville semtinde bulunan 5 katlı binası çöktü. Deprem sırasında binada bulunan BM’nin Tunuslu temsilcisi Hedi Annabi’nin öldüğü sanılıyor. BM bayrağı altında görev yapan 1.266 Brezilyalı askerden 4’ü öldü.

Siyah kölelerin kurduğu ilk ülke

? Karayip Denizi’nde bir ada ülkesi olan Haiti’de siyahların 1791’de Fransa’ya karşı başlattığı isyan 1804 yılında tarihe siyah kölelerin kurduğu ilk cumhuriyetle sonuçlandı.
? Adada bu devrimden sonra Fransızları öldüren Jean Zombi adlı yerli ise “Zombi” adına kaynaklık etti. ABD’den sonra Britanya İmparatorluğu’ndan bağımsızlığını kazanan Batı yarıküresinin ikinci cumhuriyeti olan Haiti, Dominik ile birlikte Küba’nın doğusunda yer alan Hispaniola Adası’ndaki iki ülkeden biri.
? Yüzölçümü 27.750 kilometrekare olan ülkenin nüfusu ise 10 milyon civarında. Nüfusun çoğu günde 2 doların altında gelirle yaşıyor.
? Birinci Dünya Savaşı’nda 1915 yılından 1934’e kadar ABD işgali altında kalan Haiti, 20’nci yüzyıl boyunca darbeler, katliamlar ve iç savaşlardan kurtulamadı.
? 2006’da demokrasiye geçen ülke halen kronik işsizlik ve ekonomik kriz yaşıyor. Dış yardım zorunlu olduğu için ülkeye BM barış gücü gönderildi.

Dünyadan yardım için seferberlik

HAİTİ’yi vuran şiddetli deprem sonrası dünyanın pek çok ülkesi yardım için haretekete geçti. ABD Başkanı Barack Obama “dualarımız ve düşüncelerimiz Haitililerle birlikte. Gerekli yardıma hazırız” dedi. ABD, ardından Haiti’ye ilk yardım ekibini gönderdi. Ekipte 72 kişi ve 6 arama kurtarma köpeği bulunuyor. Dünya Bankası 100 milyon, BM 10 milyon, İrlandalı Digicel şirketi 5 milyon, AB Komisyonu 4,37 milyon, İspanya 4,37 milyon, Hollanda 2,91 milyon, Almanya 2,17 milyon, Çin 1 milyon ve İsveç 850 bin dolar acil insani yardım kararı aldı. Inter-American Kalkınma Bankası Haiti’ye 200 bin dolar tutarında acil yardım sağlayacağını açıkladı. Papa 16. Benedikt tüm dünyaya “cömert yardım” çağrısında bulundu.

ADA, BİR DAKİKA SALLANDI

Merkez üssü başkent Port-Au-Prince’in 15 kilometre güneybatısı olan ve yerin 8 kilometre altında meydana gelen 7 şiddetindeki deprem bir dakikadan fazla sürdü. Deprem sonrası 32 güçlü artçı sarsıntı yaşandı. Sarsıntı, Haiti’nin sınır komşusu Dominik Cumhuriyeti ile Küba’da da hissedildi, ancak bu ülkelerde belirgin bir zarar meydana gelmedi.