HÜRRİYET
Oluşturulma Tarihi: Ocak 31, 2024 14:10
Yaşar Üniversitesi Tarım Bilimleri ve Teknolojileri Fakültesi Dekan Vekili Prof. Dr. İsmail Türkan, Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyeleri Doç. Dr. Rengin Özgür Uzilday ve Doç. Dr. Barış Uzilday’dan oluşan ekibin tasarladığı ‘Extremophyte’ isimli deney, Türkiye’nin insanlı ilk uzay misyonunda yer alacak 13 deneyden biri olarak seçildi.
19 Ocak’ta ‘Türk Uzay Yolcusu ve Bilim Misyonu’ kapsamında Uluslararası Uzay İstasyonu’na giden Türk astronot Albay Alper Gezeravcı, TÜBİTAK Uzay Araştırmaları Enstitüsü ve Türkiye Uzay Ajansı tarafından seçilen ‘Extremophyte’ adlı deneyi gerçekleştiriyor. Deney kapsamında, dünyada sadece Tuz Gölü’nün çevresinde yetişen ve dolayısıyla çok yüksek tuzluluğa direnç gösterebilen, ‘Schrenkiella parvula’ isimli endemik bitkinin mikro yer çekimi (çok zayıf yer çekimi) altında bu özelliğini sürdürüp sürdüremeyeceği araştırılacak. Bu amaçla, bitkiye ait örnekler uzaydan geri getirildikten sonra, aynı araştırma ekibi tarafından üzerinde çeşitli moleküler çalışmalar yapılacak.
Prof. Dr. İsmail Türkan PROF. TÜRKAN: ‘GURUR VERİCİ’ Uzayda gerçekleştirildikten sonra Türkiye’de devam edecek olan ‘Extremophyte’ isimli deney kapsamında bitkinin yüksek tuzluluğa karşı gösterdiği tolerans ve mikro yer çekimi arasındaki etkileşimin ortaya konması hedefleniyor. Uzay ortamında bu tür bir etkileşimin ilk kez araştırılmasının önemine dikkati çeken Prof. Dr. İsmail Türkan, şunları söyledi: “Bitkinin bu özelliğinin diğer gezegenlerde kurulması planlanan üslerde, tuz ve metal içeriği yüksek regolitlerin (Ay ve Mars toprağı) iyileştirilmesi ve astronotların çeşitli atıklarının arıtılmasında kullanılabilme potansiyelinde olduğunu düşünüyoruz. ‘Schrenkiella parvula’, sodyum klorür dışında, lityum ve bor gibi elementlere de toleranslı olduğundan, uzayda ağır metal ve diğer çevresel streslere karşı toleransın araştırılması konularında ileride yapılacak deneylerde de kullanılabilir. Bu ilk bilim misyonu kapsamında ülkemize ait, dünyada model olarak kabul görmüş endemik bir bitki türü ile uzay ortamında ilk kez deney yapılıyor olması çok önemli. Cumhuriyetimizin 100’üncü kuruluş yıl dönümü kapsamında ilk defa gerçekleşecek bu projede deneyimizin de yer alması gurur verici.”