FDP düşüşe geçti, sıra üçlü koalisyonda mı
Güncelleme Tarihi:
Almanya’da 8 Aralık 2021 tarihinde Sosyal Demokrat Parti (SPD) ve Yeşiller’le ortaklık ederek iktidara gelen Hür Demokrat Parti (FDP), pazar günü yapılan Aşağı Saksonya Eyalet Parlamentosu seçimlerinde, toplam oyların ancak yüzde 4.7’sini alarak yüzde 5 barajına takıldı.
Ancak bir önceki seçimlere göre KRV’de yüzde 6.7, SH’de de yüzde 5.1 oy kaybına uğradı.
Yani bir yerde iktidara ortak olmak FDP’ye yaramadı.
İşte bu yüzden de Aşağı Saksonya’daki seçimlerin ardından FDP’de, SPD ve Yeşiller’le federal düzeyde ortaklığı sürdürüp sürdürmeme tartışmaları başladı.
Aynı zamanda Federal Maliye Bakanı olan FDP Genel Başkanı Christian Lindner, partinin SPD ve Yeşiller’le oluşturduğu koalisyondaki profilini güçlendirmek için daha katı bir tutum sergileme sözü verirken, liberal kanadın önde gelen bazı politikacıları da özellikle Yeşiller’e “Dur!” denilmesini istediler.
‘KOALİSYONU TERK EDELİM’
Yeşiller’li Federal Ekonomi ve İklim Koruma Bakanı Robert Habeck’in faaliyetteki nükleer santralların kapatılması planlarının Almanya’yı toplumsal ve ekonomik çıkmaza sürükleyeceğine dikkat çekerek, FDP’nin ağırlığını koymasını da talep ettiler.
Bazı FDP’liler de “Koalisyonu terk edelim” diye tutturdular.
Daha Kovid-19 belasıyla boğuşulurken, Rusya’nın Ukrayna’da sürdürdüğü savaşın dünyayı nereye götüreceği bilinmezken, enflasyon artarken, enerji fiyatları görülmemiş şekilde yükselirken, FDP’nin sorumluluk üstlenmekten kaçıp “Biz koalisyonu terk ediyoruz” diyerek çekip gitmesi, partinin geleceği için tam bir felaket olur.
Böyle bir dönemde sorumluluktan kaçmak, Almanya’nın en köklü partilerinden olan FDP’yi bitirir.
Tabii bunu çok iyi bilen FDP’liler de var.
O yüzden şu aşamada yaşanan sıkıntılara ve tartışmalara rağmen FDP’nin koalisyonu terk edip gitmesi düşünülemez.
Düşünülmemelidir de...
FDP’de benzer tartışmalar 1980’li yıllarda da yaşandı.
1969 yılından beri SPD ile ortaklık eden FDP, ekonomi ve mali politikadaki görüş ayrılıkları yüzünden 1982 yılı eylül ayında hükümeti terk etti.
1974 yılından beri Almanya’nın başbakanlığını yapan SPD’li Helmut Schmidt, ‘azınlık hükümeti’ ile göreve devam etti.
Ancak CDU/CSU’nun ‘yapıcı güvensizlik önergesi’ne FDP de destek verince, 1 Ekim 1982’de Schmidt dönemi sona erdi.
‘Cephe değiştiren’ FDP, CDU/CSU ile ortaklık ederek aynı gün CDU’lu Helmut Kohl’ü iktidara taşıdı.
Bu ortaklık tam 16 yıl sürdü.
1998 yılında SPD ile Yeşiller federal düzeyde ilk kez ‘kırmızı-yeşil koalisyon’ oluşturarak CDU/CSU ve FDP iktidarını bitirdi.
Ve SPD’li Gerhard Schröder Başbakanlık koltuğuna oturdu.
2005 yılında da Angela Merkel, Schröder’i koltuğundan etti.
Ama başka ortak bulamadığı için CDU/CSU ve SPD ‘büyük koalisyon hükümeti’ oluşturmak zorunda kaldı.
2009’DA FDP TARİH YAZDI
Ve FDP yeniden küllerinden doğarak 2009 yılındaki genel seçimlerde toplam oyların yüzde 14.6’sını alıp adeta tarih yazdı.
Sonradan Merkel kabinesinde Federal Dışişleri Bakanı olan FDP Genel Başkanı Guido Westerwelle partisini yeniden iktidara taşıdı.
Ancak FDP, büyük ortak CDU/CSU’nun karşı çıkması yüzünden vergi indirimi vaadini yerine getiremediği için inandırıcılığını kaybetti.
Ve seçmen 2013 yılındaki genel seçimlerde FDP’nin hesabını gördü.
1949 yılından beri FDP ilk kez yüzde 4.8’de kalarak yüzde 5 barajına takıldı.
Ancak 4 yıl sonra toplam oyların yüzde 10.7’sini alarak yeniden Federal Meclis’e girdi.
Hatta CDU/CSU ve Yeşiller’le birlikte ‘Jamaika koalisyonu’ oluşturmayı bile denedi.
Ama FDP’nin o dönemde de Genel Başkanı olan Christian Lindner, seçmenlere verdikleri sözü yerine getirmelerine izin verilmeyeceğini görünce, “Yanlış yönetmektense, yönetmemek daha iyidir” diyerek masayı terk etti.
2021 yılında ise ‘kaçış olmayacağını’ anlayınca, Lindner liderliğindeki FDP, SPD ve Yeşiller’le ortaklığa “evet” dedi.
Ama belli ki FDP’nin sancıları bitmedi.