F.Bahçe kaçıyor G.Saray kovalıyor

Büyüme için öngörüler

*Stadyum ve bilet gelirleri: Bursa, Trabzon, İzmir gibi birçok şehirde yeni stadyum projeleri söz konusu. Bunların tamamlanmasıyla daha çok seyirci maça gelir. Stat gelirinde yüzde 25’lik bir artış sağlanabilir.
*TV-medya gelirleri: Türkiye’deki yayın hakları 2010’da hayli yüksek bir bedele satıldı. Bu bedel her yıl yüzde 10 artıyor. Bir sonraki ihalede ligin kalitesine bağlı olarak da yeni bir artış bekleyebiliriz.
*Ticari gelirler-sponsorluk: Bu gelir kaleminde takımların başarısı kadar ülkenin makroekonomik şartları da önemli. Özellikle stadyum isim hakları satılırsa takımlar çok daha fazla gelir elde edebilir.

Fenerbahçe-*114 milyon TL

Seyirci dinamiği en üst düzeyde

Fenerbahçe futboldaki endüstriyel dönüşüm dinamiklerini ilk fark eden kulüptü. Yüksek kapasiteli stadyumlarını inşa ettiler ve rakipleriyle ciddi bir fark yarattılar. Fenerbahçe seyircisinin de bir STK seviyesinde güç olduğunu son iki yılda daha iyi gördük. Fenerium’lar (üstte) bir model olarak önümüzde. Fenerbahçe ürün satışlarından 10 yıl öncesine göre çok yüksek gelir elde ediyor. Sportif açıdan çok başarılı olmadığı dönemde bile satışlar düşmüyor. Fenerbahçe yeniden şampiyonlar ligi’ne katılırsa gelirlerini artırabilir. Ayrıca stadyum isim hakkını satarlarsa önemli bir gelir kalemi sağlayabilirler.

Kilit görev yönetimlerde

Türkiye’de futbol ekonomisi yaklaşık 800 milyon Euro’luk bir büyüklüğe ulaştı. Avrupa’da hatırı sayılır bir lige sahibiz. En büyük 5 ligle rekabet etme şansımız yok. Ama bundan sonra gelen grupta, Rusya, Portekiz ve Yunanistan’la birlikte önemli bir gruptayız. Deloitte’un son rakamlarına göre Türkiye, Avrupa futbol ekonomisinin yüzde 3.5’ini oluşturuyor. Ancak Avrupa’da daha iyi bir yere gelebilmek için sportif performansın sürekli yukarıda tutulması gerekiyor. Burada da saha içi başarılar kadar kulüplerin geleceği gören uygulamaları devreye girmeli. Kaynakların daha etkili kullanımı için yönetimlerin izlediği yol çok önemli.

* 2012-13’ün ilk altı ayı gelir rakamları Hayatım Futbol dergisinin 67’nci sayısında Kerem Akbaş’ın analizinden alınmıştır.

Galatasaray-138 milyon TL

Stadyum sayesinde rakibini yakaladı

Galatasaray 2001’den sonra sıkıntılı bir 10 yıl geçirdi. Ekonomik anlamda Fenerbahçe’nin çok gerisinde kaldı. Ancak 2011’in başında yeni stadı Türk Telekom Arena’nın açılmasıyla durum değişti. Hem loca hem sezonluk bilet satışıyla stadyum gelirleri iki sezonda 9 milyondan 60 milyon dolara çıktı. Böylece rakibini gelirde yakaladı hatta son altı aylık bilançoda da geçti. Tabii bunda bu sezon 30 milyon Euro’yu bulması tahmin edilen Şampiyonlar Ligi gelirinin de büyük payı var. Bundan sonra yeni transferlerin de etkisiyle Galatasaray’ın stadyum gelirlerinde küçük de olsa yeni bir artış bekleyebiliriz.

Beşiktaş-78 milyon TL

Yeni İnönü’yü bekliyorlar

Birkaç yıl içinde en büyük gelir patlamasını Beşiktaş yaşayabilir. Çünkü siyah-beyazlılar da rakipleri gibi modern bir stadyuma sahip olmanın önemini kavradı. Yeni İnönü Stadı’nın (solda) inşaatı yakında başlayacak gibi duruyor. Yaklaşık 40 bin kişilik bir stadyum locaları ve diğer imkânlarıyla beraber Beşiktaş’ın bu alandaki gelirlerini birkaç katına çıkaracak. Yeni stadyumun Kartal Yuvası mağazalarındaki satışları da yukarı doğru harekete geçireceğini tahmin ediyorum.

Trabzonspor-30 milyon TL

Merkezden uzak kalmanın sıkıntısı

Trabzonspor geçen sezon Şampiyonlar Ligi’nden önemli bir gelir sağlamıştı. Bu sezon ise bu gelirden mahrumlar. Ancak Trabzonspor’un asıl sorunu merkezden yani İstanbul’dan uzakta kalması. Bu sebeple ne uluslararası kariyere sahip yabancıları transfer edebiliyor ne de Türk yıldızları takımda tutabiliyorlar. Ancak Trabzon’da da yeni bir stadyum inşa edilecek. Bu proje bittiğinde onlar da koltuk sayısını çoğaltıp gelirlerini artıracaklardır. Trabzonspor’un bir yapması gereken de Türkiye’nin her köşesindeki taraftara daha çok ulaşma konusunda politika geliştirmek olmalı.