Erken emeklilikte ek kazanç sınırı kaldırıldı
Güncelleme Tarihi:
Almanya’da erken emekli olanlar için 2023 yılı ile birlikte, sigortalı bir işte kesintisiz ek kazanç dönemi başladı. 2023 yılına kadar, malulen emekli olanlar, emekli aylıklarından kesinti yapılmaması için ek işten elde ettikleri gelirin belirli bir sınırı aşmamasına özen gösteriyorlardı. Bundan böyle 63 yaşından itibaren erken emekli olanlar, aylıklarından kesinti yapılmaksızın ek işten istedikleri kadar gelir elde edebilirler. Diğer bir ifadeyle, 35 sigortalı prim süresine sahip olup da, yaş haddinden önce emekli olanlar için, ek kazanç sınırı bu yıldan itibaren kalkmış oldu.
KORONAVİRÜS salgını nedeniyle erken emekliler için geçerli olan ek kazanç miktarı yıllık 6 bin 300 Euro’dan 46 bin 060 Euro’ya yükseltilmişti. Federal Alman hükümeti, erken emekliler için konulan ek kazanç miktarını tümden kaldırmakla, Almanya’da kronik hale gelen kalifiye eleman açığına karşı tedbir almayı ve çalışma hayatından emeklilik hayatına olan geçiş sürecini kolaylaştırmayı hedefliyor.
MALULEN EMEKLİLERDE DE KAZANÇ SINIRI KALKIYOR MU?
Emekli aylığı kesilmeden sınırsız ek kazanç uygulamasından, malulen emekli olanlar yararlanamıyor. Diğer bir ifadeyle iş gücü kaybı nedeniyle günde üç veya altı saatten fazla çalışamadıkları için tam veya kısmen malulen emekli olanlar, ek olarak sigortalı işte çalıştıklarında, emekli aylıklarından kesinti yapılmasına devam edilecek. Ancak malulen emekli olanlar belirlenen kesintisiz ek kazanç miktarı 2023 yılında yükseltildi.
KISMİ MALULİYETTE DURUM NEDİR?
Buna göre, daha önce 6 bin 300 Euro olan ek kazanç sınırı, tam malul olanlar için yıllık 17 bin 272,50 Euro’ya yükseltildi. Kısmi malul olanlar ise, ek kazanç miktarları, malul olmadan önce çalıştıkları dönemde elde ettikleri gelire göre ferdi olarak belirlendiğinden, bu durumda olanlar kendileri için geçerli olan ek kazanç miktarlarını alman Emeklilik Sigortası’na danışarak öğrenebilirler. Kısmi malul olanlar, yıllık ortalama 15 bin 990 Euro’nun altında ek kazanç elde ettikleri sürece aylıklarından kesinti yapılmaz.
MALUL OLANLARA GÜVENCE
Erken yaşta iş gücü kaybı nedeniyle emekli olanlar, prim ödeme süreleri fazla olmadığı için, ileride yaş haddinden emekliliğe geçiş yaptıklarında genellikle aylıkları düşüyor ve geçimlerini yetmeyecek seviyeye iniyor. Yürürlüğe giren yeni bir uygulamayla, erken yaşta malul olanların prim ödeme süreleri, maluliyet başlangıç tarihinden itibaren, sanki sigortalı bir işte çalışmaya devam etmiş olarak dikkate alınacak. Almancası ‘Zurechnungszeit’ olarak adlandırılan bu sürelerde, 2031 yılına kadar kademeli olarak 67 yaşına kadar emeklilik primi yatırılmış sayılacak. Örneğin 2023’te malulen emekli olanlara kâğıt üzerinde prim ödeme süresi 66 yaşında sona erecek.
EMEKLİ AYLIKLARINA ZAM PLANI
Almanya’nın batı eyaletlerinde yaşayan emeklilerin aylıklarına 1 Temmuz’dan itibaren yüzde 3.5, doğuda yaşayanlarda ise yüzde 4.2 oranında zam yapılması planlanıyor. Federal Alman hükümetinin hazırladığı 2023 zam planlarına göre, emekli aylıklarına yapılacak artışlar, sadece yaş haddinden emekliler için geçerli olmayacak. Zamdan malulen emekli olanların yanı sıra, dul ve yetim aylığı alanlar, kaza sigortasından aylık bağlananlar ve tarım çalışanları da yararlanacak. Artışlar, planlandığı şekilde gerçekleşirse, 1.000 Euro emekli aylığı alan batı eyaletinde ikâmetli bir emeklinin aylığı 1 Temmuz 2023’ten itibaren 35 Euro artacak. Aynı kişinin doğu eyaletinde yaşaması halinde, emekli aylığına yapılan artış 42 Euro tutarında olacak. Nihai zam miktarı ise, bu yılın ilk bahar aylarında gelirlere ilişkin verilerin belli olmasıyla kesinleşecek.
EMEKLİLİKTE DOĞU-BATI EŞİTLEMESİ
Almanya’da bu yıl 1 Temmuz’dan itibaren, doğu ve batı eyaletlerinde ödenen emekli aylıklarının yüzde 100 eşitlenmesine bir adım daha yaklaşılacak. Buna göre, 01.07.2023’ten itibaren doğu eyaletlerinde ödenen emekli aylıkları, batıdakilere eşitlenme oranı yüzde 98.6’dan yüzde 99.3’e yükselecek. 1 Temmuz 2024’ten itibaren, eşitlenme oranı 0.7 puan daha eklenmek suretiyle, önümüzdeki yıldan itibaren Almanya’nın doğu ve batısındaki emekli aylıklarının bağlanma oranları yüzde 100 eşitlenmiş olacak. Bilindiği gibi doğu ve batıdaki eyaletlerdeki emekli aylıkları, 1 Temmuz 2018’dan bu yana kademeli olarak eşitleniyor.
ÇARPANA TEMMUZ AYARI
Emekli aylığı hesaplanmasında, ülke genelinde elde edilen gelirlerin ortalaması alınıyor ve bu ortalamaya göre yıllık kazanç elde eden sigortalılar, hizmet cetvellerine bir emekli puanı işleniyor. Çalışma hayatı boyunca biriken emekli puanları, her yıl ekonomik göstergelere göre belirlenen bir emeklilik değerle, yani bir çarpanla (Rentenwert) çarpmak suretiyle emekli aylığı hesaplanıyor. Halihazırda Almanya’nın batısında baz alınan bu çarpan, yani bir emeklilik puanının Euro karşılığı değeri 36.02 Euro iken, doğuda bu değer 35.52 Euro seviyesinde. Bu çarpan her yılın temmuz ayında, ülke ekonomisi ve buna bağlı olarak aylıklardaki gelişmelere göre yeniden belirlenecek. Böylelikle, emeklilerin aylıkları ekonomik gelişmelere endekslenmiş oluyor.
2023’TEKİ EMEKLİLERİN VERGİ ORANI ARTIYOR
Bu yıldan itibaren emekliye ayrılacak olanların, vergiye tabi gelir oranı 1 puan artarak yüzde 82’den yüzde 83’e yükselecek. Diğer bir ifadeyle, 2023 yılı itibariyle emekli olacakların elde ettikleri gelirlerinin yüzde 17’si vergiden muaf sayılacak. 2040 ve daha sonraki yıllarda emekli olanların gelirlerinin yüzde 100’ü artık vergiye tabi sayılacak. Daha önce emekli olanlar ise, emekli oldukları yıl itibariyle geçerli olan vergi oranı geçerli kalmaya devam edecek. Örneğin bu uygulamanın başladığı 2005 yılında emekli olanlar ömür boyu sadece gelirlerinin yüzde 50’sini vergilendirmekle mükellef olacaklar. Emeklilerin tabi olduğu vergi oranları, uygulamanın başladığı 2005 yılından bu yana her yıl kademeli olarak artırıyor.
İSTEĞE BAĞLIDA ASGARİ PRİM ARTTI
Bu yıldan itibaren Alman Emeklilik Sigortası’na isteğe bağlı asgari prim miktarı arttı. Yapılan yeni düzenlemeye göre, aylık asgari prim miktarı 98.72’ye yükselirken azami prim miktarı ise 1.357,80 Euro olarak açıklandı.
DEVAM EDECEK: Çalışma hayatında 2023’te neler değişti?