Emekliler bu uyarıyı okuyun

ALMAN emeklilik kurumu ile ortaklaşa düzenlenen Uluslararası Danışma Günleri için Almanya'ya gelen Sosyal Güvenlik Kurumu yetkilileri, Hürriyet'e yaptıkları özel açıklamada, Avrupalı Türkler'i, para karşılığında emekli yapmaya vaat eden simsarlar konusunda uyardılar.

Sekiz kişilik heyetle Nürnberg'de üç gün süren danışma günlerine katılan SGK Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire Başkanı Ataman Yılmaz, Eskiden sosyal güvenlikle ilgili haberlerin gazetelerde yer almadığını belirterek, sosyal güvenliğe olan ilginin 1990'lı yıllardan itibaren yapılan reformlarla arttığını söyledi.

Tuzağa düşmeyin
Son yıllarda yapılan yasa değişiklikler sonucu sosyal güvenlik sisteminin daha da karmaşık hale geldiğine işaret eden Yılmaz, "Son yollarda sosyal güvenlik alanındaki bilgilenme ihtiyacı giderek artmıştır. Fakat birçok vatandaşımız maalesef konunun uzmanlarına gideceklerine bazı iş takip bürosu başvuruyor ve orada söyelenenlere inanıyor. Para da veriyor ve çoğu kez durumu hakkında tam bilgi de alamıyor. Sonra da bize 'Vay beni dolandırdılar' diye başvuruyorlar. Biz de dolandırılan sigortalılara 'Şikayetiniz varsa bunu resmiyete dökelim' dediğimizde ise vazgeçiyor. Bu nedenle vatandaşlarımızı bilgi alırken, simsarlık yapan iş takip bürolarının tuzağına düşmemeleri konusunda uyarıyoruz" dedi.

21. kez düzenlendi
Bu sene birincisini Nürnberg'de gerçekleştirdikleri Uluslararası Danışma Günleri'nin, ikisi Türkiye'de ikisi de Almanya'da olmak üzere yılda dört kez yapıldığını kaydeden Yılmaz, "2004 yılından bu yana 21. kez düzenlediğimiz toplantılarda, sosyal güvenlik hakları konusunda vatandaşları bilgilendirmek ve bilinçlendirmeyi hedefliyoruz. Bu sene, ekim ayında Münih'te, Türkiye'ye kanadında da bu yıl Adana ve Trabzon'da gerçekleştireceğiz. Danışma günlerinde, uzmanlarla birebir görüşme yapanların, borçlanma dilekçelerinin de kabul edilerek Türkiye'deki ilgili sosyal güvenlik birimlerine iletiyoruz" diye konuştu.

Çalışan emeklinin aylığı kesilir
Danışma günlerine gelen sigortalılarla yapılan görüşmelerde, borçlanma yapıldıktan sonra, aylık bağlanması ve bağlandıktan sonra aranan şartlar konusunda da bilgi eksikliğinin olduğunu tespit ettiklerini kaydeden Yılmaz, "Borçlanan kişinin emekli olduktan sonra yurtdışında çalışma hayatıyla ilişiğinin kesilmesi ve herhangi bir suretle ikamete dayalı işsizlik parası, hastalık parası veya sosyal yardım gibi sigorta ödeneği de almaması gerekiyor. Aksi takdirde, ödenen aylıklar durdurulduğu gibi, haksız yere yapılan aylık ödemeleri de yasal faiziyle birlikte geri alırız" dedi.

Eş yardım alırsa
SGK Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Dairesi Başkanlığı Şube Müdürü Yaşar Aksoy da, eşi Hartz IV yardımı alan emeklilerin, kesin dönüş yapmış sayılmayacağına işaret ederek, şu uyarıda bulundu: "Örneğin eşi adına Hartz IV yardımı alan bir emekli de, Türkiye'ye borçlanarak bağlanan aylığını durdurmalı. Çünkü yönetmeliğe göre eşleri sosyal yardım alan emekliler de kesin dönüş yapmamış sayılıyor. Eğer yardım aldıklarını beyana ederek aylıklarını durdurmayanlar, ilerde daha farklı sorunlarla karşılaşırlar. Vatandaş bunu saklamasıyla zarar görecektir."

Borçlanma çifte haktır
Türkiye'nin yurtdışında yaşayan vatandaşlığına tanıdığı borçlanma hakkının dünyada eşi benzeri bulunmadığını belirten Daire Başkanı Ataman Yılmaz, şunları söyledi:

"Biz yurtdışı borçlanma hakkına çifte hak diyoruz. Çünkü, Almanya'da çalışılan süreler ikili sosyal güvenlik sözleşmelerine göre zaten değerlendirilerek, kişiye kısmi sözleşme aylığı bağlanıyor. Bir de diyoruz ki, o süreleri borçlanırsanız, bu süreler Türkiye'de geçmiş gibi değerlendirilecek ve size bağlanan kısmi aylık bu nedenle belki tama çıkarılacak. Hatta Türkiye'de çalışmanız yoksa, gerekli şartları doldurduğunuzda borçlanmayla Türkiye'den bağlanmış konumuna gelinebilir. Bu hak geçmişte sadece Yunanistan ve İspanya'da varmış, ama buralarda bitmiş."

Destek primi uygulaması
Daire Başkanı Ataman Yılmaz, Türkiye ile yurtdışından borçlanarak emekli olanlar arasında, destek primi uygulaması açısından bir fark olduğunu belirterek, konuyla ilgili şunları söyledi:

"Türkiye'de emekli olanlara iki alternatif sunuluyor. Emekli olduktan sonra kişi isterse aylığını kestirip tüm sigorta kollarına girebiliyor, ya da destek primi uygulamasına giriyor ve aylık almaya devam ediyor. 3201 sayılı kanuna göre borçananlar ise, destek primi uygulamasına dahil değiller. Yani bu kişiler çalışmaya başladıklarında aylıkları kesilir. Devlet 3201 sayılı kanunla, Türkiye'den emekli olma hakkı veriyor ama, 'şartlarınız biraz farklı' diyor. Fakat bunu vatandaşımız anlamakta güçlük çekiyor. Yani devlet, yurtdışında yaşayan vatandaşlarımıza ek hak getirirken, bazı kısıtlamalara da gitmiş. Bu konudaki takdir yasamaya aittir. Bizler sadece mevcut yasaları uyguluyoruz."