Ek prim uygulaması AB hukukuna aykırı

ALMANYA'da yaşayan çifte emekli Türklere ek külfet getirecek yeni sağlık sigortası primi uygulaması tepkilere yol açarken, Türkiye'deki emekli aylıklarının üzerinden ek prim kesilmesinin Avrupa Hukuki ile bağdaşmadığı açıklandı.

Berlin Büyükelçiliği Çalışma ve Sosyal Güvenlik Müşaviri Ahmet Nazif Garibağaoğlu, Hürriyet'e yaptığı açıklamada, ek prim uygulamasına ilişkin kanun ile AB ’ye üye ülkelerde sosyal güvenlik sistemlerinde yeknesaklığın ve eşitliğin sağlanması amaçlanmış olsa da esas amacın prim hesabı dışındaki gelirlerin hesaba dahil edilerek sağlık kasalarının gelirlerinin artırılması olduğunu vurguladı.

Sadece AB'yi bağlar
Bu bağlamda anılan AB Direktifi doğrultusunda, Alman Sosyal Kanun ’un V. Kitabının 228 ’inci maddesinin 1’inci fıkrasına "1 ’inci cümle hükmü kıyaslanabilir emekli aylıklarının yabancı ülkelerden alınması halinde de geçerlidir" ibaresinin eklendiğini hatırlatan Garibağaoğlu, "Söz konusu yasal düzenlemenin vatandaşlarımız için de uygulanıp uygulanmayacağı tartışmalıdır. AB Direktifleri, ancak AB ülkelerinde doğrudan uygulanır konuma sahiptir. 883/2004 ve 987/2009 sayılı AB Direktifleri doğrultusunda Avrupa Birliği ülkelerinde yapılan zorunlu düzenleme, özellikle AB ülkelerini kapsıyor, Türkiye ve diğer ülkeler için geçerliliği bulunmuyor" dedi.

Hiçbir mevzuatla bağdaşmıyor
Avrupa'da sosyal güvenlik sistemlerinin koordinasyonuna ve diğer kanunlarda değişiklik yapılmasına ilişkin kanunun uygulaması ile ilgili çalışmaların henüz tamamlanmadığına işaret eden Müşavir Garibağaoğlu, "Diğer AB ülkelerindeki deneyim ve tecrübeler de bilinmemektedir" diye konuştu. Çalışma Müşaviri, "Böyle bir kesintinin yapılması konusu ne Türkiye-Almanya Sosyal Güvenlik Sözleşmesi ’nde, ne Türkiye AB arasındaki Ortaklık Anlaşması ve buna bağlı Katma Protokol ve Ortaklık Konseyi Kararları ’nda, ne de diğer uluslararası mevzuatta yer almaktadır" dedi.

Dava açılabilir
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Müşaviri bundan dolayı vatandaşların bu kesintiye itiraz ederek, hukuki yollardan haklarını arayabileceklerine işaret ederken, "Netice itibariyle, Mahkemenin nasıl bir karar vereceği bugünden kestirilemezse de hukuki yolun denenmesi yerinde olacaktır" diye konuştu. Sağlık kasaları ile yapılan görüşmelerde hastalık kasaları, üye sigortalıları üzerinden yurtdışından alınan emekli aylıkları ile ilgili yazı ve belgeleri ibraz etmelerini talep edebileceklerini ifade etmişlerdir. Belge ve bilgi talebinde bulunmanın yöntemi her hastalık kasasının kendi tasarrufunda olacaktır" diye konuştu.

Sağlık sigortaları belge istiyor
Alman sağlık kasalarının anılan kanunu gerekçe göstererek vatandaşlarımızdan Türkiye ’den emekli aylığı almaları durumunda bunu belgelemelerini isteyerek ek prim kesintisi uygulamasına gittiğine işaret eden Berlin Çalışma ve Sosyal Müşavir Garibağaoğlu, belgelerin temini konusunda şu bilgileri verdi: "Bu durumda aylık alındığına dair belgenin e-devlet portalına kişiye mahsus şifre girilerek belgenin temini veya Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı ’ndan doğrudan sigorta sicil numarası belirtilerek talep edilmesi gerekecektir. E-devlet şifreleri de, tüm başkonsolosluklara bizzat başvurmak suretiyle temin edilebilir."

Önceki uygulama nasıldı
Çalışma Müşaviri Garibağoğlu, 1 Temmuz 2011 tarihinden önceki uygulamada, Sosyal Kanun’un V. Kitabının 229’uncu maddesine göre, sadece Almanya’dan alınan emekli aylıklarından sağlık sigortası prim kesintisi yapıldığını söyledi. Garibağaoğlu, "Bu sigortalıların yabancı bir ülkeden de emekli aylığı almaları halinde bunların yalnız Almanya’dan aldıkları aylık miktarlarına göre sağlık sigortası primi ödeme yükümlülükleri bulunmaktaydı. Buna göre, yabancı ülkeden 228. maddede tarif edilen anlamda emekli aylığı almalarına rağmen Sosyal Kanun’da düzenleme bulunmadığından bunların emekli aylıkları sağlık sigortası prim hesaplanmasına tabi tutulmamakta ve Alman emeklilik sigortası da sigortalılarından ayrıca prim kesintisi yapamamaktaydı" dedi.