DİTİB DOSYASI 1

ALMANYA'nın Köln kentinde bulunan Diyanet İşleri Türk İslam Birliği (DİTİB) kurulduğu 1984'den bu yana sadece dini hizmetler vermedi. Sosyal ve kültürel alanlarda da çalışmalar yaptı. Şu anda Almanya genelinde 896 cami derneğini bünyesinde barındıran dev bir teşkilat konumundaki DİTİB'le ilgili merak edilenleri Hürriyet araştırdı. DİTİB'in bilinmeyenlerini Hürriyet Avrupa Yayın Koordinatörü Halit Çelikbudak sordu, Genel Başkan Sadi Arslan yanıtladı.

DİTİB'i anlatır mısınız?

Kamu yararına çalışan bir derneğiz. Alman yasalarına göre kuruldu. 73 genel kurul üyemiz vardı. Ancak vatandaşlarımızdan gelen üyelik talebini değerlendirerek son genel kurulumuzda iki kişiyi daha genel kurul üyeliğine alarak bu sayıyı 75'e çıkardık.Genel Kurula üyelik isteklerinden Yönetim kurulu uygun gördüğünü genel kurula sunar. Genel kurul da onaylarsa DİTİB Genel Kurulu ’na üye olunabilir.

* * *

DİTİB'in kurucular kurulu nasıl oluştu?

DİTİB'i 1984'de kurarken buradaki mevcut kişilerden 7 kişilik bir yönetim kurulu oluşturuldu. Ayrıca, yine yasalar doğrultusunda bir de kurucular kurulu vardı. Bu kurucular kurulunda o dönemin, şu anda Türkiye'de bulunan eski Din Hizmetleri Müşavirleri, Din Hizmetleri Ataşeleri ve din görevlileri de var. Tüzükte belirtilen ve Türkiye'de olduğu kaydedilen altı kişi de bunlar. Bu altı kişiden biri de eski Diyanet İşleri Baykanlarından Tayyar Altıkulaç'tır. Şu anda da danışma kurulu üyemizdir. Derneklerimizin artmasıyla genel kurula alınan üyeler de fazlalaşmıştır. En son 73 genel kurul üyesi vardı. Başvurular üzerine eski yönetim kurulu üyelerimizden Ayten Kılıçarslan ve Nagold Dernek Başkanımız Kenan Genç de Genel Kurula üye olarak kabul edilmiş ve genel kurul üye sayısı 75 üyemiz olmuştur.

Ben Türkiye'den geldiğim için derneğin de Türkiye'den idare edildiği yönünde bir görüş var. Ama bu doğru değildir. Yönetim kurulu yedi kişiden oluşuyor. Biz kararlarımızı bu yedi kişi ile alıyoruz. Türkiye'den bağımsız bir derneğiz.

* * *

Burası bir dini kuruluş. Müşavir de din konusunda uzman bir kişidir. Bu nedenle en uygunu o'dur diye düşünülüyor. Ama daha da uygun biri çıkarsa elbette o başkan seçilebilir. Her ne kadar sosyal ve diğer faaliyetlerimiz olsa da burası sonuçta dini bir kuruluş, dolayısıyla bunun gereği olarak dini iyi bilen birinin başkan olması şart. İleriye yönelik buradan, başka kişiler de başkan olabilir tabi.

* * *

Aslında DİTİB'in yapısını iyi anlamak lazım. Diyanet İşleri Başkanlığı'nın Türkiye ’de taraf olmadığı gibi, bütün kuruluşları kucaklayan DİTİB de burada aynıdır. Tüzüğümüzde de yazılıdır. Belli bir sınıfa, ideolojiye değil tüm vatandaşlarımıza hizmet veren bir kuruluştur. Dolayısıyla biz her kesimi kucaklıyoruz. Son dönemlerde bir araya geliyoruz, ortak faaliyetler yapıyoruz. Mesela Kutlu Doğum Haftası'nı tüm dini kuruluşlarla birlikte Köln Arena'da kutladık. DİTİB bir taraf değildir. DİTİB her kesimi kucaklıyor. "Ben vatandaşım" diyen herkese DİTİB ’de yer vardır.

Peki, DİTİB dışındaki bir cemaat cami açsa ve hizmet beklediğini beyan etse, kabul eder misiniz?

Elbette, gider kendilerini ziyaret ederiz. İsterlerse din görevlisi temin edebiliriz. Zamanında biz diğer kuruluşlara da din görevlisi gönderdik. Camisi bize ait olmayanlara da din görevlisi verdik. Şimdi isterlerse yine göndeririz. Tabi ki imkan meselesi. Ben de bize ait olmayan cami derneklerine ziyaretler yapıyorum. Ama DİTİB'in çok camisi var. Öncelikle onlara söz verdim. Arta kalan zamanlarda diğerlerini de ziyaret ediyorum. Örneğin Hagen'de Şii'leri ziyaret ettim. Daha önce bizden hiç ziyaret eden olmamış. Bizde kimsenin mezhebi sorulmaz. “Ben Müslüman'ım ” diyorsa o bizdendir. Hatta sadece Müslümanlarla da sınırlı değil. Son zamanlarda dinler arası diyaloglarla diğer inançlara olan yakınlığımızı da ortaya koyuyoruz.

* * *

Biz burada kararlarımızı tamamen kendimiz alıyoruz. Çoğu zaman Ankara'nın bundan haberi bile olmaz. Mesela biz burada cami inşaatının ihalesini verdik, onların haberi bile olmadı. Yapılanlardan sonradan haberleri oluyor. Ama peşinen bir bilgilendirme söz konusu değil. Türkiye'den din görevlileri geliyor. Sadece o kadar. Bu din görevlilerinin maaşını Türkiye ödüyor. Doğrudan kendilerine havale ediliyor. Ona da biz aracılık etmiyoruz. Türkiye'nin yapısını iyi bilmek lazım. Türkiye örnek bir ülkedir. Bir tarafta laiklik ve demokrasi varken, diğer taraftan da vatandaşa din hizmeti veriliyor. Bunu yaparken de Diyanet İşleri Başkanlığı tamamen siyasetin dışında kalıyor. Toplumu din konusunda aydınlatma görevi var. Bunları da din görevlileri aracılığıyla yapar. Müftü ve vaizlerle yapar. Buna hükümetlerin, iktidarların bir etkisi olmaz. 60 hükümet değişti, hiç biri Diyanet'e müdahale etmedi. O yapıyı iyi bilirsek din görevlilerimizin buradaki konumlarını daha iyi anlamış oluruz. Onlar burada hizmet veriyor. Toplumu din konusunda aydınlatıyorlar.

* * *

Almanya bize din adamı konusunda yardımcı olsa Türkiye'den din görevlisi getirmeyiz. Din görevlilerinin buradan yetiştirilmesi için yeni projeler yapılıyor. Biz de bu projelere yönelik olarak çalışmalara başladık. Frankfurt'ta bir ilahiyat fakültemiz var. Almanya'dan 114 gencimiz de şu anda Ankara ve İstanbul'da okuyorlar. Hepsi burada doğmuş büyümüş,liseyi bitirmiş. Döndükten sonra belki bir kısmı öğretmen, bir kısmı da din görevlisi olacak.