Dijital aşı defteri 1 Temmuz’da geliyor

AB düzeyinde 1 Temmuz’da, dijital aşı defterinin piyasaya sürüleceği gelen ilk bilgiler arasında yer alıyor. Bilindiği gibi son dönemlerde Avrupa genelinde aşı olanların sayısı ararken virüsün bulaştığı kişi sayısı giderek azalıyor. Bu gelişmeler ışığında Avrupa’daki birçok tatil beldesi, iyi bir yaz sezonu geçirmeyi umut ediyor. Bu umudun gerçekleşmesi için AB düzeyinde yapılan görüşmelerde fazla gecikme olmadan kolaylaştırıcı tedbirlerin alınması konusunda uzlaşmanın sağlandığı gelen bilgiler arasında.

HANGİ BİLGİLER SAKLANACAK?
Bu tedbirlerin başında da dijital veya elektronik aşı defteri geliyor. Bu yıl 1 Temmuz’dan itibaren Kovid-19’a karşı yapılan aşılar, hem dijital hem de defter olarak belgelenebilecek. Söz konusu aşı sertifikasında, aşılanan kişinin adı, soyadı, doğum tarihi, hangi tür aşının, ne zaman ve kim tarafından yapıldığı bilgilerinin yanı sıra, yapılmış olan koronovirüs testler ve atlatılan koronovirüs enfeksiyonlarına ilişkin açıklamalar da yer alacak.

KAĞIT MI DİJİTAL Mİ?
1 Temmuz’dan itibaren aşı olanlara, koronavirüs hastalığını atlatanlara veya antikor testi yaptıranlara dağıtılması planlanan aşı sertifikası hem defter olarak dağıtılacak hem de dijital olarak akıllı telefonlara örneğin Wallet aplikasyonu olarak yüklenebilecek. Almanya’da dijital aşı sertifikası, halihazırda uygulamada olan koronavirüs uyarı aplikasyonu kapsamında yer alabilecek.

APLİKASYON GERÇEKLEŞTİRİLECEK
Dünyaca ünlü teknoloji devi IBM işbirliği ile Almanya’da salt dijital aşı sertifikasına uygun bir aplikasyon geliştirme çalışmalarının son hız devam ettiği gelen bilgiler arasında. Geliştirilecek aplikasyon sayesinde, aşılanmaya ilişkin bilgiler, QR kodunun taranması ile Avrupa genelinde, taklidi mümkün olmayacak şekilde akıllı cep telefonlarında (smartphone) görülebilecek. Akıllı cep telefonu sahibi olmayanlar veya özel bilgilerin dijital ortamda depolanmasına karşı çıkanlar, klasik anlamdaki aşı defterini tercih edebilir.

KİM TANZİM EDECEK?
Federal Alman Sağlık Bakanlığı tarafından verilen bilgiye göre, aşı merkezlerinde görev alan yetkililerin yanı sıra, muayenehanelerde veya hastanelerde aşı defterleri tanzim edilebilecek. Ancak halihazırda aşı olanların serfitikalarının nasıl oluşturulacağı henüz açıklık kazanmadı. Bu durumda olanların aşı defterleri, büyük ihtimalle, aşıyı yaptırdıkları yerde tanzim edilecek. Federal Sağlık Bakanlığı yetkilileri, aşı yaptırmış olanların geri dönük olarak dijital aşı sertifikası sahibi olabilmenin yolunun da araştırıldığını açıkladılar.

AŞI SERTİFİKASI ZORUNLU OLACAK MI?
Federal Sağlık Bakanlığı yetkilileri tarafından verilen bilgiye göre, aşı sertifikasına sahip olma zorunluluğu getirilmeyecek. Aşı sertifikasına sahip olmak gönüllülük esasına dayanacak ve bu ilgililere tamamlayıcı hizmet olarak sunulacak. Dijital aşı sertifikası sahibi olmayanlar, klasik sarı yapraklı aşı defteri ile aşılarını belgeleyebilecek. Çocuklara ait elektronik aşı sertifikalar ise ebeveynlerin cep telefonlarında kayıtlı olabilecek.

SERTİFİKA NE İŞE YARAYACAK?
Söz konusu aşı sertifikasının hangi alanlarda kullanılacağına ise, her AB üyesi ülke kendisi karar verecek. Kesin olan, söz konusu resmi belgelerle, virüs testi, yapılan aşılar ve hastalığın atlatılmış olması, çok daha kolay kanıtlanabiliyor olmasıdır. Ayrıca Avrupa İlaç Ajansı (EMA) tarafından henüz acil kullanım için onay almamış olan, ülkeler bazında aşılanmasına izin verilen Rus menşeli Sputnik V ve Çin menşeli Sinopharm aşılarını kabul edip etmemek, AB ülkelerinin inisyatifine bırakılacak.

ÖZEL BİLGİLER NASIL KORUNACAK?
Edinilen bilgiye göre, dijital aşı defteri uygulamasını hayata geçirecek olan ülkeler, şimdiden, kişilere ait özel bilgilerin gizliliğine uyacakları konusunda güvence verdiler. Bunun anlamı şu: Kişiye ait bilgiler bilgi işlem bankalarında depolanmayacak. Bu bilgiler sadece akıllı cep telefonlarında yer alacak. Söz konusu sertifika, akıllı cep telefonunda kaydedilmiş bilgilerin doğruluğunu ve kişiye ait olduğunun güvence altına alıyor.

TATİL DÖNEMİNE YETİŞECEK Mİ?
Dijital Avrupa Kovid sertifikatının ülkeler bazında ne zaman dağıtılacağı henüz kesinlik kazanmazken Federal Sağlık Bakanlığı’ndan edinilen bilgiye göre, söz konusu elektronik aşı defterlerinin dağıtımı haziran sonu veya temmuz başında başlayacak. Avrupa Parlamentosu milletvekillerinden, Hıristiyan Demokrat Parti Meclis Grubu Başkanı Manfred Weber, AB ülkelerine yönelik yaptığı çağrıda, elektronik Kovid sertifikasının ivedilikle hayata geçirilmesini talep etti. Yeşiller Partili Avrupa Parlamentosi vekili Jutta Paulus da, Almanya’da söz konusu sertifikanın temmuz ayında hazır hale getirilmiş olacağını beklediğini ifade etti.

SAHTEKARLARIN İLGİ ODAĞI HALİNE GELDİ
Bu arada Almanya’da sarı yapraklı aşı defterlerinin, dolandırıcıların da giderek artan oranda ilgisini çekmeye başladığı belirlendi. Münih Polisi, sanal ortamda satışa sunulan sahte aşı defterlerinde büyük bir artış olduğu uyarısında bulunurken, yetkililer buna karşı tedbir almaya başladı.

YASA TASARISI HAZIR
Federal Sağlık Bakanı Jens Spahn, aşı defteri konusunda dolandırıcılık yapanların para ve hapis cezası ile cezalandırılacağını açıkladı. Alışveriş, kuaför veya restoran ziyaretlerinde ibraz edilmesi zorunlu olan aşı defterine sahte aşı etiketi yapıştıranlara ve/veya sahte yolla hazırlanan aşı defterini günlük hayatta kullananlara göz yumulmayacağını açıklayan Bakan Spahn, test yaptırmadan veya aşı olmadan kendini sağlıklı gösterip başka insanların sağlığını riske atanların iki yıla kadar hapis cezasına çarptırılabileceğini belirterek, bu konuda bir yasa tasarısının hazırlandığını kaydetti.