Denklik yakında

ALMANYA'nın yurtdışında alınan diplomalarının denkliği konusunda çalışmaları en kısa zamanda sonuçlandıracağı açıklandı.

Federal Bilim, Eğitim ve Araştırma Bakanı Annette Schavan ile Federal Hükümetin Göç ve Uyumdan Sorumlu Devlet Bakanı Maria Böhmer, diplomaların denkliğinde son aşamaya gelindiğini söylediler. İki bakan da, hazırlanan yasa tasarısına son şeklinin verilmekte olduğuna işaret ederken en kısa zamanda Bakanlar Kurulu'nu sunulup karara bağlanacağını dile getirdiler.

500 BİN DİPLOMA
Almanya'da yurtdışında diploma almış 500 bin civarında göçmenin yaşadığını hatırlatan Schavan ve Böhmer, diplomaları eşit sayılmadığı için kalifikasyonlarına hiç de uygun olmayan işlerde çalışmak zorunda kalan yüzbinlerce insana yeni bir imkan sunulacağını da belirttiler.
Anamuhalefet Sosyal Demokrat Parti (SPD), koalisyon hükümetini yurtdışında alınan diplomaların denkliği konusunu “savsaklamakla” suçladı. SPD Meclis Grubu'nun önergesine hükümet adına verilen yanıtta “Tasarının en kısa zamanda Bakanlar Kurulu'na sunulacak” denmesine SPD tepki gösterdi.

SPD: VAATLER BOŞ
SPD Federal Meclis milletvekili Swen Schulz, Bakan Schavan ile Devlet Bakanı Böhmer'in sözkonusu yasa tasarısını 2010 sonuna kadar tamamlayıp, aynı yıl uygulamaya koymayı hedeflediklerini hatırlatırken, “İki bakan, bu tutumlarıyla vaat madalyası kazanmayı hak etmiştir” dedi. Schulz, partisinin yurtdışında alınan diplomaların denkliği için 2009 yılında bir önerge sunduğunu belirtti ve hükümetin bu işi bu kadar ağırdan almasını eleştirdi. Yeşiller Partisi de bir yılı aşkın süredir üzerinde çalışıldığı halde bu konuda somut bir gelişme olmamasına tepki gösterdi.

ÖRNEK OLACAK
Devlet Bakanı Maria Böhmer, hafta başında Yurtdışı Türkler'den Sorumlu Devlet Bakanı Faruk Çelik'le yaptığı görüşmeden sonra www.hurriyet.de 'ye demecinde bu konuyla ilgili olarak şunları söylemişti:
"Yurtdışında alınan diplomaların denkliği için adımlar attık. Diplomaları denk sayılmadığı için insanların mesleklerine uygun işlerde değil, çok daha farklı işlerde çalışmak zorunda kaldıklarını biliyoruz. Bu durum mutlaka değişmeli. Yasa tasarısının sonuna doğru yaklaştık. Bu, diğer ülkeler için bir örnek olacak. Amerika'ya göç eden orada yeniden sınava girmek zorunda. Ama bizde öyle olmayacak. Denklik işlemleri somut kurallara bağlanacak. Diğer ülkeler bu konuda yönünü bize çevirecek. Bu alanda bir öncü işlevi üstleneceğiz."

HANGİ YOL İZLENMELİ?

Alman Hükümeti'nin yabancı diplomaların denklik işlemlerini kolaylaştırmak amacıyla yaptğı çalışmalar devam ederken, mevcut denklik ve tanınma uygulamasının nasıl işlediği ve hangi yolun izlenmesi gerektiğine ilişkin en önemli 3 soruyu yanıtlıyoruz:

- Yabancı diplomalar genel olarak Almanya'da tanınıyor mu?
Bu soruya verilecek yanıt, diplomanızın tanınması ile ilgili hedefinize bağlı olarak değişiyor. Almanya'da yüksek öğrenim görmek, yurtdışında öğrendiğiniz mesleği icra etmek veya elde ettiğiniz akademik dereceyi sürdürmek amacıyla yapılacak denklik işlemleri ve başvuru yerleri farklılık arz ediyor.

- Yabancı meslek diplomamı Almanya'da nasıl tanıtabilirim?
Yurtdışında alınan meslek diplomasının tanınarak, mesleğini Almanya'da icra etmek isteyenler, ancak avukatlık, mali müşavirlik, hemşirelik gibi yasal olarak tanınan mesleklerden biri söz konusuysa, diplomasını tanıttırabilir.
Bunun için şu yol izlenmeli; Öncelikle, yurtdışında alınan meslek diplomasının tanınması için bir prosedürün olup olmadığı, varsa bu işlemden sorumlu olan kurum belirlenmeli. Bunun için, "Yabancı Dipolamaların Tanınmasına İlişkin Merkezi Bilgi Bankası"na (Zentralstelle für Auslaendisches Bildungswesen) ait www.anabin.de internet sitesine girip, "Almanya'da yetkili merciler" (Zustaendige Stellen in Deutschland) bölümü tıklanıp ilgili meslek dalına göre bilgi alınabilir. Ayrıca Alman Eğitim Bakanları Konferansı'nın (Kulturministeronferenz) internet sayfasında da, yabancı meslek diplomalarının tanınmasına ilişkin bilgiler mevcut.
Eğer söz konusu meslek dalına ilişkin diploma için herhangi bir tanıma prosedürü mevcut değilse, kişi doğrudan potansiyel bir işverene yabancı diplomasıyla başvurabilir.

- Üniversite diplomasının ve akademik derecenin tanınması için nereye başvurulmalı?
Yüksek öğrenim görmek ve üniversiteye kayıt işlemleri için yapılacak denklik işlemlerinde, yabancı diplomanın ve görülen derslerin tanınmasında, Alman yüksek okulları yetkilidir. Yurtdışında alınan akamedik derecenin kullanılması amacıyla yapılacak denklik işlemi için gerekli bilgiler, yine www.anabin.de sayfasında "Dokümanlar/Yabancı akademik derecelerinin kullanımı" (Dokumente/Führung auslaendischer Hochschulgrade) bölümünden alınabilir.

TAM 9 YIL UĞRAŞTI
Almanya'nın Lindlar kentinde berberlik yapan Murat Yorgun, Türkiye'de aldığı kuaförlük diplomasını tanıtmak için 9 yıl uğraştıktan sonra mutlu sona ulaştı. Türkiye'de aldığı kuaförlük diploması tanınmadığı için kendi işyerini açamayan ve bu yüzden Almanya'da yıllarca düşük ücretle başkalarının yanında çalışmak zorunda kalan Yorgun, bağlı olduğu Düsseldorf Sanayi ve Ticaret Odası'nda (İHL) sözlü ve uygulamalı testten sonra ustalık belgesini tanıtarak kendi işyerini açabildi.

ÖZEL BİRİM KURULDU
HESSEN Eyaleti'nde bulunan Wiesbaden Belediyesi'nde yurtdışından alınan diplomaların Almanya'da tanınması için özel birim kuruldu. Kurumun başına getirilen belediyenin Halkla İlişkiler ve Uyum Dairesi Müdürü Razaw Akram (37), şunları söyledi: "Başvuranlara yol gösteriyoruz. Çok imkanlar bulunuyor, ama bu imkanları nasıl kullanılacağı bilinmiyor. Biz bu konuda diplomalı göçmenlere yardımcı olacağız" dedi.

DİĞER ÜLKELERDEKİ DURUM

HOLLANDA
Hollanda dışından alınmış diplomaların denklik değerlendirmesi, Nuffic ve Colo kuruluşları tarafından yapılıyor. Başvuruların, bu kuruluşların ortak çalıştıkları Diploma Denkliği Enformasyon Merkezi’ne (www.idw.nl) yapılması gerekiyor. Denklik için 122, hızlandırılmış prosedür için 176 Euro ödemek gerekiyor. İşlemler 6 ila 8 hafta arasında tamamlanıyor.
Meslek diplomalarında ise görülen dersler, toplam ders süreleri dikkate alınarak Hollanda’da hangi eğitim ile eş değerde olabileceği belirleniyor. Örneğin, yurtdışında otomobil tamir eğitimi almış bir kişiye “otomobil tamircisi olarak çalışabilir” belgesi verilmiyor. Diplomanın Hollanda’daki karşılığının ne olabileceği belirtilip, kişinin o meslekte çalışıp çalışamayacağı işveren ya da meslek kuruluşunun değerlendirmesine bırakılıyor.

DANİMARKA
Danimarka'ya gelen meslek sahiplerinin Türkiye'den aldıkları meslek diplomaları geçerli sayılmıyor. Geçerli sayılması için, Türkiye'de aldıkları eğitimin karşılığı bu ülkede bir eğitim almaları ve Danca'yı çok iyi öğrenmeleri gerekiyor.
Üniversite mezunlarının durumu da aynı. Örneğin, doktor, mühendis gibi yüksek okul mezunu meslek sahiplerinin Türkiye'den aldıkları diplomalarda Danimarka'daki eğitimin karşılığı dersleri görüp görmediğine bakılıyor, bu dersleri almamışsa o dersleri yeniden alması gerekiyor. Aldığı eğitim makul görülse bile Danca'yı bilmiyorsa önce Danca öğrenmesi özellikle mesleği ile ilgili tüm deyimleri bilmesi gerekiyor ve mesleği ile ilgili en az iki yıl kursa tabi tutuluyor.

FRANSA
Türkiye’deki meslek diploması Fransa’da kabul ediliyor. Elektirik, elektronik, tesisatçılık gibi okullardan verilen meslek diplomaları Fransa’da da tanınıyor. Bu konuda tek kuaförlük mesleğiyle ilgili bir istisna var. Türkiye'den kuaförlük diploması olanlar, tecrübelerine bakılmaksızın, ancak Fransa'da bir kuaför okulundan mezun olan birinin yanında çalışabilirler. Ya da burada yeniden bir kuaförlük meslek okuluna gitmek durumundalar. Bunun dışındaki meslek okulu mezunları Fransa’da da mesleklerini icra edebiliyorlar.
Türk üniversite diplomalarının denkliği, Fransa’da kabul ediliyor. Türkiye’de üniversite eğitimi "lise + 4 yıl", Fransa’da ise "Bac + 3 yıl" olduğu için yasalara göre Türkiye’de herhangi bir üniversiteden mezun olan öğrenci, diplomasaıyla Fransa’da çalışabiliyor. Ancak her mesleğin kendine özgü şartları var. Türkiye’de 4 yıllık bir fakülteyi bitiren genç, Fransa’da doğrudan master 2’den başlayabiliyor. Ama pratikte hem adaptasyon hem de dil sorunu açısından master 1’den başlatılmaları öneriliyor. Öğrencinin not dökümü ve aldığı dersler de seviyesinin kabulünde etkili oluyor.