Danimarka ile Kanada arasındaki kriz tırmanıyor

Kriz, 13 Ağustos 2002´de Danimarka ordusuna ait bir araştırma gemisinin adaya giderek, gemi personelinin adaya bayrak dikmesi ile başladı. Danimarka’ya bağlı Gröndland ile Kanada arasında bulunan Hans Adası´na, Kanada Savunma Bakanı Bill Graham’ın yaptığı sürpriz ziyaret Danimarkalıları kızdırdı.

İktidarı dışarıdan destekleyen milliyetçi Danimarka Halk Partisi Başbakan Anders Fogh Rasmussen’in, Kanada Başbakanı ile hemen bir görüşme yaparak Savunma Bakanı Graham’ın kulağının çekilmesini istedi.

Mektupla bildirildi

Danimarka Dışişleri Bakanlığı ise, Kanada hükümetine bir mektup yazarak adanın Danimarka’ya ait olduğunun hatırlatıldığını bildirdi. Kanada basını, Savunma Bakanı Bill Graham’ın adaya ziyaretini, Kanada’nın adayı Danimarka’ya bırakmak niyetinde olmadığı ve gerekirse askeri müdahalede bulanabileceğini göstermek amacıyla yaptığını yazdı.

Danimarka Halk Partisi, ada konusundaki anlaşmazlığın Uluslararası mahkemelerde giderilebileceğini savundu. Danimarka Halk Partisi Dış Politika sözcüsü Sören Espersen, ``Hans Adası Danimarka taprağıdır. Savaşmaya gerek kalmadan uluslararası mahkemede sorun çözülecektir’’ dedi.

Kabul etmişlerdi

Danimarka Dışişleri Bakanlığı Hukuk Dairesi Başkanı Peter Texö Jensen Hürriyet’e yaptığı açıklamada, İngiltere ve Kanada’nın Gröndland’ın Danimarka’ya ait olduğunu 1920 yılında kabul ettiklerini hatırlatarak ``Hans Adası her zaman Gröndland’ın bir parçası oldu.

İngiltere ve Kanada Gröndland’ın Danimarka’ya ait olduğunu kabul ettiklerine göre adanın da Danimarka’ya ait olduğunu kabul etmişlerdir. Bu nedenle adaya sahip çıkma konusunda bizim elimizde geçerli neden var’’ dedi.

Kanada ve Danimarka arasındaki kriz, 1984 yılında Gröndland’lı bakanın adaya çıktıktan sonra bir konyak şişesi gömerek içine ``Kanadalılar gezmek için adaya gelebilirler’’ yazılı bir mektup bırakmasıyla başlamıştı.

Ünsal TURAN / KOPENHAG