‘Corona Warn’a Türkçe versiyon

ALMANYA’da Korona vaka sayısı giderek azalıyor. Birçok insan pandeminin, konuyla ilgili kimse pek bir bilgi sahibi olmadığı için baştan çok abartıldığını, korku ve panik yaratıldığı izlenimini dile getiriyor. Bu tür görüşlere ne diyorsunuz? 

Almanya, Türkiye ya da birçok diğer ülkede olsun, korona pandemisinin onlarca yıldır hiç görmediğimiz kadar küresel bir meydan okuma olduğunu hepimiz hissediyoruz. Almanya’da toplumsal ve özel hayatımızda uyguladığımız kapsamlı ama gerekli kısıtlamalar sayesinde enfeksiyon vaka sayısını kontrol altına alabilmiş olmaktan mutluyuz. Bu, hepimizin büyük bir başarısıdır ama şunu da bilmeliyiz: Pandemiyi yenmemize daha çok var. Henüz bir aşısı bulunmadı. Yani gözümüzü açık tutmalıyız.
Pandemi gücünü kaybettiğine göre neden bir ‘Korona Uyarı Uygulaması’na gerek duyuldu?
Uygulama, virüsün yayılmasını kontrol altına almamıza yardımcı oluyor. Bulaşma olduysa, uygulama sayesinde enfeksiyon zincirlerinin daha hızlı ve güvenli bir şekilde takip edilerek kesintiye uğratılması mümkün oluyor. Enfeksiyon rakamları şu anda her ne kadar kontrol altına alınmış gibi görünse de kendimizden fazla emin olmamalıyız. Rakamların yukarı fırlaması her zaman mümkün olduğu gibi, pandemi sürecinin sonbahar ve kış aylarında nasıl gelişeceğini bugünden kimse öngöremiyor. ‘Korona Uyarı Uygulaması’ her derde deva değildir ama –el yıkama, mesafe bırakma ve gündelik maske kullanımı gibi hijyen kurallarının yanı sıra– pandemi ile mücadelede önemli bir araçtır.
‘Korona Uyarı Uygulaması’nın Türkçe versiyonu tam olarak ne zaman çıkacak?
Uygulama’nın Türkçesi’nin bugünden itibaren indirilmeye başlanmasından mutluluk duyuyorum.

‘SÜRE VE MESAFE ÖNEMLİ’
Uygulamanın Türkçesi, uygulamaya start verilmesinden bir ay sonra çıkıyor. Neden bu kadar geç?
Bizim açımızdan en önemli kriterin ilk önce; işlevsellik, veri koruma ve güvenlik açısından tüm beklentileri yerine getiren ve güvenilir bir şekilde çalışan bir uygulamanın sunulması olmak zorundaydı. Daha sonra uygulamanın Türkçesinin geliştirilmesi gündeme geldiğinde uygulamayı geliştirenler elbette Almanca ve İngilizce dilinde yapılan lansman sonrası önemli deneyimlerden faydalanabildiler.
‘Korona Uyarı Uygulaması’nın bana faydası nedir?
Uygulama, her bir kişi özelinde ve genelde toplum için faydalıdır. Kullanıcı, muhtemel risk taşıyan temaslarından haberdar oluyor ve hemen hızlı bir şekilde gereken önlemleri alabiliyor. Test yaptırıp kendini izole ederek ailesi ve çevresini koruyabiliyor. Korona test sonucu pozitif olan kişi sonucu uygulamaya yükleyerek belki de sadece metroda bir süre yan yana oturmuş olduğu için ismen hiç tanımadığı insanlar dahil, kendisiyle son 14 gün içerisinde yakın temasta bulunan herkesi uyarabilir. Bütün bunlar enfeksiyon zincirlerini kesintiye uğratarak virüsün yayılmasını durdurmayı sürdürmemize yardımcı olur.
Uygulama somut hangi durumlarda beni gerçekten uyarır?
Uygulamanın bir karşılaşmayı riskli bir karşılaşma olarak değerlendirmesi için bulaşma açısından gerçekçi bir riskin bulunması gereklidir. Uygulamanın çalıştığı bluetooth teknolojisi bunu iki kriterle ölçer: Karşılaşma süresi ve kullanıcıların arasındaki mesafe. Kullanıcılar birbirleriyle fazla uzun bir süre ve fazla yakın bir mesafede bulundularsa uygulamalar şifreli kodlarını paylaşırlar. Bundan sonraki 14 gün içerisinde kullanıcılardan birinin pozitif test sonucu alması durumunda kendisi uygulama yoluyla temasta bulunduklarını uyarabilir. Kullanıcının uyarı işlevini devreye sokup sokmayacağı yine kendi isteğine bağlıdır.

‘DÜNYA GENELİNDE BİR İLK’
Kişisel verilerim ne kadar güvendedir?
Tamamen güvendedir. Uygulamayı kullandığınızda her zaman anonim kalırsınız. Uygulamaya kaydınızı yaptığınızda hiçbir kişisel bilgiyi vermek zorunda değilsiniz. Ne uygulama, ne diğer kullanıcılar ne de federal hükümet ‘Korona Uyarı Uygulaması’nda isminizi, bulunduğunuz yeri ya da e-posta adresinizi öğrenir. Kullanıcılar arasındaki veri paylaşımı sadece rumuzlu kodlar üzerinden gerçekleşir, dolayısıyla da kullanıcıların kimliği gizli kalır. Veri korumaya ilişkin verilen bu sözü denetlemek isteyenler bunu her zaman yapabilir. Çünkü uygulama geliştiricileri, uygulamanın esas aldığı kaynak kodun tamamını kamu erişimine açtılar. Bu şekilde sivil toplumun bağımsız uzmanları her zaman uygulamanın daha da geliştirilmesine ve iyileştirilmesine katkıda bulunarak zayıf noktalarını kontrol edebilirler. Bu açık kaynak yaklaşımı, yani geliştirmede tam kapsamlı şeffaflığın sağlanmasının değerini ne kadar takdir etsek azdır ve bu şekilde gerçekleşen, bu boyutta bir dijital uygulamanın dünya genelinde bir ilkidir.
Uygulamayı her cep telefonuna indirebiliyor muyuz?
Almanya’da mevcut akıllı telefonların yüzde 85’inde çalışıyor. Yeni teknolojiler ve güvenlik işlemlerini kullanıyor fakat bunlar daha eski akıllı telefonlarda bulunmuyor. Uygulama, şu anda iOS akıllı telefonlarda i-Phone 6s itibariyle iOS 13.5 ile; Android temelli akıllı telefonlarda Android 6 itibariyle çalışıyor.

‘İKİMİZ İSTANBUL’DA KARŞILAŞSAK...’
Uygulamayı yurtdışında tatile çıktığımda, mesela Türkiye’de kullanabilir miyim?
Şimdiye kadar hazır olan takip uygulamaları ulusal uygulamalar olarak düşünüldü. Bluetooth işlevi elbette ülke sınırlarına bağlı olmadan çalışır. Yani ikimiz bu uygulamayla İstanbul’da bir köprüde karşılaşsak, cep telefonlarımız şifreli kodları aralarında paylaşırlardı. Farklı ülkelerin App-Store’larından alınan uygulamaların aralarında iletişim –yani birlikte çalışma- imkânı henüz bulunmuyor. Şu anda Avrupa’daki farklı Korona Uyarı Uygulamaları’nın aralarında ülke sınırları ötesinde iletişim kurabilmeleri ve uyarıları paylaşabilmeleri üzerinde çalışıyoruz. Uygulamayı yayınlayan Robert Koch Enstitüsü şu anda Korona Uyarı Uygulaması’nın Türkiye’deki App-Store uygulama mağazalarında da sunulmasının üzerinde duruyor.
Peki bu arada yanlış bildirimler gibi hatalar giderildi mi?
Haklısınız. Kullanıcılar bazen yanıltıcı hata bildirimleri olduğundan bahsediyorlar. Ama herkes bu konuda rahat olabilir. Bu bildirimler Korona Uyarı Uygulaması’nın iyi çalışmasını engellemez. Bir tıkla silebilirsiniz. Ama elbette böyle bir şeyin düzeltilmesi gerekiyor. Uygulamayı geliştirenler bu tür eleştirileri sürekli ele alarak çözüm üretiyorlar. Birkaç çözüm imkânı geliştirildi bile ve güncellemelerle sunuldu. Bunları www.coronawarn.app sayfasında FAQ sekmesinde bulabilirler. Bir de şu var; federal hükümet, www.bundesregierung.de sayfalarında Korona Uyarı Uygulaması’na ilişkin Türkçe daha çok bilgi sunuluyor.

‘16 MİLYON KİŞİ İNDİRDİ’
Uygulama uyarısı üzerine evde kalırsam ücretim ödenmeye devam eder mi?
Alman iş kanunlarına göre uygulamanın uyarısı tek başına yeterli değil. Uyarı, sadece sağlık hizmetleriyle iletişime geçmenize yönelik bir işaret. Uygulama uyarısı üzerine bir hekim ile iletişime geçerek ne yapılması gerektiğini görüşmelisiniz. Test sonucunuz pozitif olursa hasta raporu alarak ücretinizin ödenmesine devam edilmesi hakkınız var. Sağlık müdürlüğü karantinaya alınmanız gerektiğini belirtirse, işvereniniz Alman iş kanunlarına göre maaş ödemenizi sürdürür. Bunun karşılığında işvereninizin yapmış olduğu ödeme kendisine eyaletten eyalete değişen yetkili resmi kurum tarafından tazmin edilir.

Uygulamanın başlamasından bu yana nasıl bir geri dönüş aldınız?
Korona Uyarı Uygulaması’nın şimdiye kadar 16 milyon kere kadar indirilmiş olmasından mutluluk duyuyoruz. Sayının bu kadar yüksek olması, kullanıcıların duyduğu büyük güveni gösteriyor. Ayrıca uygulamaya çok farklı yerlerden –Federal Veri Koruma Görevlisi’nden, Chaos Computer Club girişiminden App-Store’lardaki kullanıcı değerlendirmelerine kadar– çok olumlu referanslar verildi. Telefona indirmek ve kullanım halen gönüllülük bazında yürüyor. Katılan herkes pandemiyle mücadeleye destek oluyor.