Conkbayırı'ndaki siperler yenileniyor

Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Park Müdürü İsmail İşeri, Çanakkale Kara Savaşları yıldönümü törenlerinin icra edileceği önemli noktalardan biri olan Conkbayırı'ndaki siperlerde meydana gelen bozulmaların, ?ok kötü bir görünümün oluşturduğunu söyledi.

İşeri, siperlerin 1970 ve 1980'li yıllarda elden ge?irildiğini dile getirerek, "1994 yılında yaşanan büyük orman yangınının ardından siperler bir kez daha onarıldı. Ancak aradan ge?en yıllarda siperlerde bozulma ve dağılmalar meydana geldi" dedi.

Çanakkale Savaşları'nda itilaf devletlerinin en önemli hedeflerinden birini oluşturan ve Mustafa Kemal Atatürk'ün Mehmet?iğe, "Ben size taarruzu emretmiyorum. Biz ölünceye kadar ge?ecek zaman zarfında, yerimize başka kuvvetler ve komutanlar kaim olabilir" diye seslendiği Conkbayırı'nda bulunan toplam 911 metre uzunluğundaki siperlerin onarımına başlandığını anlatan İşeri, siperlerin 450 metrelik bölümündeki ?alışmaların, Çanakkale Kara Savaşları'nın 93. yıldönümüne yetiştirileceğini bildirdi.

İşeri, siperlerin yapımında daha sağlam olduğu i?in kara?am türü ağa?ların kullanılacağını belirterek, şöyle konuştu:
"Çanakkale Savaşları'nın yaşandığı alanlar i?inde ayrı bir önemi bulunan Conkbayırı'ndaki 911 metre uzunluğundaki siperlerin yapımında ilk kez uzun yıllar bozulmadan ve dağılmadan dayanabilen ağa? direkler kullanılacak. Direklerin Conkbayırı'na getirilmesinin ardından siperlerin yenilenmesine başlandı. Yenileme ?alışmalarının tamamlanmasının ardından siper i?i temizlik ve ge?iş köprüleri yapılacak."

İşeri, siperlerde yürütülen ?alışmaların 40 bin YTL'ye mal olacağını ifade etti.

ÇANAKKALE KARA SAVAŞLARI

Türk askerinin kahramanlık destanları yazdığı, Büyük ?nder Mustafa Kemal Atatürk'ün askeri deha olarak tarihteki yerini aldığı, Türklerin mertliğini tüm dünyanın yakından tanıdığı Çanakkale Savaşları, deniz ve kara savaşları olarak 259 gün sürdü.

Çanakkale kara savaşları, Çanakkale Boğazı'nı 18 Mart 1915 tarihinde savaş gemileri ile aşamayan itilaf devletlerinin Gelibolu'dan ?ıkarma yapmasıyla başladı.
Düşman gü?leri 25 Nisan 1918 sabahı, Kabatepe ve Seddülbahir'den ?ıkarma yaptı. Conkbayırı ve Koca?imen'den savaşa katılan 19. Tümen Komutanı Mustafa Kemal'in cephanesi biten askerlere, "Süngü tak" emrini verdikten sonra "'Ben size taarruzu emretmiyorum. Biz ölünceye kadar ge?ecek zaman zarfında, yerimize başka kuvvetler ve komutanlar kaim olabilir" demesinin ardından tarihin en büyük siper savaşı başladı.

Siperlerarası uzaklık 8-10 metre kadardı. Türk siperlerinden hi?bir asker ayrılmıyordu, Şehit düşenlerin yeri hemen dolduruluyordu. Her adım başına bir mermi düşüyordu. Düşmanlar dalgalar halinde Conkbayırı'na doğru ilerliyordu. Bu arada Mustafa Kemal, Anafartalar Grup Komutanlığı'na atandı. Anafartalar Savaşı'nda düşmanın attığı şarapnel misketi Mustafa Kemal'in göğsüne isabet etti. Ancak cebindeki saate ?arptığından bir şey olmadı. Türk ordusu kısa sürede bütün cephelerde büyük başarılar kazandı. Düşman şaşkına döndü, bozguna uğradı. Çanakkale Kara Savaşları'nın en önemli cepheleri, Kumkale, Bolayır, Seddülbahir, Arıburnu, Kabatepe, Conkbayırı ve Anafartalar'dır. 19-20 Aralık 1915'te Anafartalar ve Arıburnu cepheleri, 8-9 Ocak 1916'da Seddülbahir düşmanlar tarafından boşaltıldı. Böylece 1915 baharında parlak umutlarla karaya ayak basan birleşik düşman ordusu 1916 kışında bozguna uğrayarak ?ekip gitti.

Çanakkale savaşlarında 250 binin üzerinde askerimiz şehit düştü, düşman kayıplarının ise bu rakamın üstünde olduğu tarihi belgelerde yer alıyor.
Çanakkale savaşlarının unutulmaz kahramanı, Anafartalar Grup Komutanı Mustafa Kemal'in başarısı ileride başlayacak Kurtuluş Savaşı'nın kaynağı oldu.