Çin'de "helal gıda" uygulaması

Ülkede yaşayan milyonlarca Müslüman için Çin’in hemen her bölgesinde helal et temin edebilecek üretim ve satış tesisleri bulunuyor. Çin bu yılın başında Müslümanların şartlarını iyileştirmek için çalışmalar planlamaya başlamış ve bu konu Milli konferansta da konuşulmuştu. Çin’in güneyinden kuzeyine birçok bölgesinde helal üretim yapan ve ülke geneline satış yapan işletmeler bulunurken, bu ihtiyaç her geçen gün artıyor.

Çin’de mevcut yasalara göre üniversitelerde 10’dan fazla Müslüman öğrenci olması halinde Müslümanların helal gıda ihtiyaçlarını karşılayacak tesisler kurulması zorunlu. Ancak mevcut yasa kreş ve ilkokullar gibi birçok alanda hizmet veren kurumlarda özel ihtiyaçlara cevap vermiyor. Ülkede birçok bölgede bulunan İslam Cemiyetleri, helal gıda üreten ve satan tesisleri denetleyerek, bu tesislere "Helal Gıda Ürünleri Üretim ve İşletme İzin Belgesi" veriyor ve bu kuruluşlar ülke içerisinde lokantalardan marketlere kadar helal gıda ve ürün sağlıyor.

Çin Din İşleri İdaresi İslam Bölümü Başkan Yardımcısı Ma Cin, sene başında İslami gıda üretim ve satışının standart hale gelmesi, İslami inanç ve geleneklere saygıyı sağlayacak yasalar üzerinde çalışıldığını söylemişti. Ülkede hali hazırda tüm etnik unsurlarla birlikte 30 milyon civarında Müslüman bulunuyor. Son yıllarda ülkenin doğusundaki ekonomik gelişmeye paralel olarak daha çok kuzey ve iç kesimlerde yaşayan Müslümanlar kıyı şeridine göç etmeye başladı ve Müslümanların başta helal gıda olmak üzere ihtiyaçlarını karşılayacak tesis ihtiyacı başladı.

Arap dünyası başta olmak üzere birçok Müslüman ülkeyle de büyük bir ticaret hacmine sahip Çin, ülkeye gelen Müslümanların da ihtiyaçlarını karşılamak için bu konunun daha standart hale gelmesi için çalışmalarda bulunuyor. Çin Devlet Etnik İşler Komisyonu basın bürosundan Yang Çıng, bu yılın başında China Daily gazetesine yaptığı açıklamada, şehirlerde yaşayan etnik gruplarla ilgili yasaların iyileştirilmesi için çalışmalar planlandığını belirtmiş ve yasa değişikliğine göre özellikle iç kesimlerden kıyı kesimlerine göçen etnik unsurların dini ihtiyaçları için daha iyi imkanlar sağlanması konusunun görüşüleceğini kaydetmişti.

TİCARET HACMİ
Çin İslam Federasyonunun verilerine göre uluslararası piyasada 2,1 trilyon ABD doları civarı bir pazar bulunuyor ve Müslüman olmayan birçok ülke dahi bu pazardan pay alabilmek için fuarlara katılıyor, lobi faaliyetlerinde bulunuyor. Uzmanlar pazardaki büyümenin bu yıl yüzde 20’lerde olacağını tahmin ederken, Çin’de bu ihtiyaç yüzde 10’luk bir büyümeyle devam ediyor.

Ülkede 2006 yılında helal gıda ticaret acminin 2,1 milyar ABD doları civarında olduğu kaydedilirken, Çin’in bu alandaki ihracat payı 100 milyon ABD doları seviyesinde seyrediyor Çin’de helal endüstrisi ülkenin özellikle kuzeybatı, kuzeydoğu, Hınan, Guangdong eyaletleri ve Müslüman nüfusun yoğun olduğu alanlar üzerine yoğunlaşıyor ve bu bölgeler dışında tüm ülkeye helal gıda sağlıyor.

Ülkede 1200 yıllık bir geçmişi olan helal ürün ve gıda üretimi Çin ile özellikle Müslüman ülkeler arasında da bir köprü vazifesi görmeye başladı. Zira özellikle Arap dünyasıyla artan ticari ilişkilerle birlikte iki tarafın ticaret hacmi 66 milyar dolara yükselerek 15 yıl öncesinin rakamlarını 30’a katladı.

HELAL GIDA FUARI
Ülkede Müslümanların yoğun olarak yaşadığı kuzeybatıdaki Çinghay eyaletinde ilki 2007 yılında yapılan Helal Gıda Fuarı her geçen gün dünya genelinde muteber bir fuar olarak görülmeye başladı ve geçen yıl birçok Müslüman ülkeden katılım gördü. Çin’de her yıl yapılan ve bu yıl da 22 temmuzda yapılacak fuarın etkisi gittikçe artıyor. Bunlara ek olarak ülkenin kuzeyindeki Ningşia Hui (Çinli Müslümanlar) Özerk Bölgesinde "Helal gıda ve ürünlerin üretimi ve denetimi kurulu" toplanıp bu konuyla ilgili üretim ve denetleme, eğitim ve ürün sağlama mekanizmaları ile ilgili kurslar açma projeleri üzerine görüşmüştü.

Helal gıda üretimi yapılan birçok bölge hem halka gönül rahatlığıyla helal gıda yiyebileceği ürünleri sağlamanın yanı sıra helal gıda sektörünü bu bölgelerde canlandırarak eyaletlere yeni bir ekonomik ivme sağlamayı hedefliyor. Ülkede sadece Ningşia Hui Özerk Bölgesinde üretim ve satış yapan irili ufaklı 9 bin 126 adet helal gıda kuruluşu bulunuyor.

Ayrıca Çin’in her şehir ve bölgesinde Helal gıda ve ürün sağlayan restoranların girişinde Çince (Çing Cın) ve Arapça Helal ibareleri bulunuyor. Ülkedeki tüm marketlerde ise Helal etlerin üzerinde hangi eyaletin İslam cemiyeti tarafından verildiği belirtilen aynı şekilde Çince ve Arapça Helal damgaları yer alıyor.

Çin’e geçenlerde resmi bir ziyaret yapan Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Görmez de bu bölgelerde incelemelerde bulunmuş ve "Helal Gıda Fabrikalarını" ziyaret etmişti. Ziyarette Görmez’e fabrikada Türkiye Diyanet İşleri Başkanlığının Helal üretim ile ilgili bir damga vurması yönünde talepte dile getirilmişti.