CDU/CSU’nun ‘Vatandaşlık Yasası’nı bloke etmesi imkânsız gibi
Güncelleme Tarihi:
Almanya’daki Türkler yaklaşık 40 yıldır bekledikleri ‘çifte vatandaşlık’ rüyasına ilk kez bu kadar yaklaştı. SPD, Yeşiller ve FDP koalisyon hükümeti, koalisyon sözleşmesinde de yer alan ‘Vatandaşlık Yasası’nda geniş çaplı reform için düğmeye bastı. Yasayı hazırlayanlardan SPD’li Federal Meclis milletvekili Hakan Demir, Hürriyet’e yaptığı açıklamada ‘çifte vatandaşlık’ için umut verdi.
ALMANYA’da federal hükümetin çifte vatandaşlığa yeşil ışık yakmasından sonra CDU/CSU şimdiden karşı kampanya başlattı. Reformda en çok çifte vatandaşlığa karşı olan CDU/CSU’nun, yasanın Federal Meclis’te onaylanmasından sonra tıpkı ‘Bürgergeld’de (Vatandaşlık Parası) olduğu gibi, yasayı Eyaletler Meclisi’nde bloke edip etmeyeceği merak ediliyor. Ancak Vatandaşlık Yasası’nın Eyaletler Meclisi’nden geçme ihtimali bu sefer oldukça yüksek. “Türk toplumunun yaklaşık 40 yıldır beklediği çifte vatandaşlık artık çok yakın” diyen Federal Meclis milletvekili Hakan Demir (SPD), Hürriyet’e yaptığı açıklamada, çifte vatandaşlık bekleyenlere umut verdi. Hakan Demir, Yeşiller milletvekili Filiz Polat ve FDP milletvekili Stephan Thoame ile yasanın hazırlayıcıları arasında yer alıyor.
Hakan Demir’e göre CDU/CSU’nun Eyaletler Meclisi’nde yasayı bloke etmesi oldukça zor. Hatta imkânsız. Eyaletler Meclisi’ndeki oylama yöntemiyle ilgili önemli bir ayrıntıya dikkati çeken Demir, Vatandaşlık Yasası’nda yapılacak reformun ‘Einspruchsgesetz’ (İtiraz Yasası) kategorisinde olduğunu ve bu kapsama giren yasalar için Eyaletler Meclisi’nde oylanırken ‘onay’ almak zorunda olunmadığını söylüyor.
Bunun yerine, yasayı istemeyen tarafın ‘ret’ oylarının çoğunluğu sağlaması gerekiyor. Yani, yasayı istemeyen parti veya partilerin Eyaletler Meclisi’ndeki toplam 69 oydan en az 35 oyu yakalaması gerekiyor. Ancak CDU/CSU’nun Eyaletler Meclisi’ndeki oy dağılımında yasayı reddedecek 35 oyu bulması imkânsız görünüyor. CDU, 7 eyalette koalisyon hükümetinde yer alıyor. Bazı eyaletlerde SPD, bazılarında Yeşiller ve bazılarında ise SPD ve Yeşiller’le üçlü koalisyonda yer alan CDU, koalisyon sözleşmeleri gereği tek başına eyalet adına yasaya ret oyu veremeyecek. Eyaletlerde koalisyon hükümetlerindeki partiler bir yasa üzerinde aynı görüşü paylaşmadığı zaman Eyaletler Meclisi’nde o yasa oylanırken çekimser kalmak zorunda. Bu durumda Vatandaşlık Yasası’na Eyaletler Meclisi’nde ‘ret’ oyu verebilecek tek eyalet CSU’nun yer aldığı Bavyera. Bavyera eyaletinin ise toplam 6 oyu bulunuyor.
İKİ YASA ARASINDA FARK VAR
Vatandaşlık Parası neden bloke edilebildi?
“Federal hükümetin çıkarmak istediği ancak Eyaletler Meclisi’ne takılan ve ‘Uzlaşma Komisyonu’nda ortak nokta bulunduktan sonra kabul edilen Vatandaşlık Parası’nı düzenleyen yasa ‘Zustimmungsbedürftiges Gesetz’ yani ‘onay gerektiren yasa’ kategorisinde. ‘Vatandaşlık Parası’, bu yönteme tabi olduğu için hükümet bu yasayı çıkaramadı. Yani yasanın Eyaletler Meclisi’nde kabul edilmesi için yasayı isteyen tarafın en az 35 destek oyunu alması gerekiyordu. SPD ve Yeşiller birçok eyalette CDU ile koalisyonda olduğu için Eyaletler Meclisi’ndeki oylamada çekimser kalmak zorunda kaldı ve yasayı istese de eyalet adına destekleyemedi. İktidar partileri Eyaletler Meclisi’nde 35 oyu alamadığı için CDU/CSU yasayı bloke edebildi.”
‘Çifte vatandaşlık’ konusunda bu önemli ayrıntıya dikkati çeken Demir, Birlik Partileri’ne de bir çağrı yaparak toplumu bölecek polemiklerden kaçınmalarını istedi. Demir, CDU’nun 1990’lı yıllarda ‘çifte vatandaşlığa’ karşı yürüttüğü kampanyayı hatırlattı. Bunun toplumda yabancı karşıtlığını bir anlamda körüklediğini belirten Demir, “Yine benzer bir kampanya yürütülmesi hem kendilerine hem de topluma büyük zarar verir. Bundan Almanya zarar görür. Sadakat sorununun gündeme getirilmesi de anlamsız. Başka milletlerden sadakat beklenmezken, belirli milletlerden gelen insanlardan sadakat beklenmesi gerçekçi ve adil olamaz. Üstelik herkese ‘çifte vatandaşlık’ verilmesi, insanlar arasındaki ayrımcı uygulamayı da ortadan kaldırmış olur” dedi.
PEKİ YASA NE ZAMAN ÇIKACAK?
Türkiye ve Arap kökenli göçmenlerin yoğun olarak ikâmet ettiği Berlin’in Neukölln ilçesinden milletvekili seçilerek parlamentoya giren Hakan Demir, yasa tasarısının üzerinde çalışıldığını ve bu yıl için kabineye gelebileceğini söyledi. Demir, “Bu yıl yetişmese bile en geç gelecek yılın ilk aylarında kabinede görüşülüp karara bağlanacak. Öncelikle Federal Meclis’e sonra da Eyaletler Meclisi’ne gönderilecek. Yasanın yaz tatili başlamadan yürürlüğe gireceğine inanıyorum” diye konuştu.
Planlanan Vatandaşlık Yasası, 5 yıl Almanya’da yasal ikâmet statüsüyle yaşamış ve geçimini sağlayan yabancıların Alman vatandaşlığına geçmesine olanak sağlıyor. Bu süre şu anda 8 yıl olarak uygulanıyor. Hatta yeni yasada, ülkeye çok iyi uyum sağlamış ve bunu ispat edebilenlerin 3 yıl gibi kısa bir sürede Alman vatandaşlığına geçebilmesi de öngörülüyor. Öte yandan daha çok birinci nesli ilgilendiren bir düzenlemeyle 67 yaş üstündekilerden Almanca seviye sınavı istenemeyecek.
15 Temmuz 1999 yılında SPD-Yeşiller iktidarı döneminde, Alman Vatandaşlık Yasası’nda o döneme göre devrim niteliğinde bir reform yapıldı. Daha önce 15 yıl Almanya’da yaşayan yabancılara vatandaşlığa geçme hakkı tanınırken bu süre 8 yıla indirildi. Ebeveynlerinden biri 8 yıldır Almanya’da yaşayan ve Almanya’da doğan çocuklara otomatik olarak vatandaşlık verildi. Bunun yanı sıra Avrupalılara ve geldikleri ülkelerin vatandaşlığından çıkamayanlara çifte vatandaşlık imkânı tanındı. Ancak Türk vatandaşları bu uygulamanın dışında tutuldu. Yasa onaylanmadan önce Birlik Partileri ülke çapında kirli bir kampanya yürüttü. Çifte vatandaşlığın Türklerin uyumunu engelleyeceği iddia edilerek, Türklerin Almanya’ya sadakat sorunu gündeme getirildi. Alman vatandaşlığına geçtikten sonra 1 Ocak 2000 tarihinden itibaren yeniden Türk vatandaşlığı alanların bu durumu ortaya çıkınca, otomatik olarak Alman vatandaşlıkları iptal edildi. Ayrıca Almanya’da doğan Türk çocuklarına ‘opsiyon modeli’ dayatıldı. Yetişkin yaşa gelince iki vatandaşlıktan birini tercih etmeleri istendi. Ancak bu model, 2014 yılında değiştirildi ve Almanya’da doğup büyüyenlerin bir vatandaşlığı seçmesi kuralı iptal edildi.