Büyük koalisyon tehlikede

Almanya´da Sosyal Demokrat Parti (SPD) ile Hıristiyan Demokrat/Hıristiyan Sosyal Birlik Partileri’nin (CDU/CSU) ``Başbakan bizden olacak’’ inadı yüzünden büyük koalisyon oluşturmaları tehlikeye girdi.

SPD’nin, büyük koalisyonun Gerhard Schröder’in başbakanlığında kurulmasında ısrar etmesi, CDU/CSU’lu politikacılara kızdırmaya başladı. CDU’lu Thüringen Eyalet Başbakanı Dieter Althaus, ``SPD, Angela Merkel’in başbakanlığını kabul etmeli.

Aksi takdirde büyük koalisyon görüşmelerine bile gerek kalmaz. Gerekirse ortaklık etmeyiz’’ tehdidinde bulundu.

CDU/CSU Meclis Grubu Genel Sekreteri Norbert Röttgen de, ``Almanya’da 50 yılı aşkın bir süredir başbakanın en büyük meclis gurubundan olduğu geleneği vardır. Bunu SPD de biliyor.

Sosyal Demokratlar bu demokratik geleneğe saygı göstermelidir. Biz nazız yoklaması görüşmelerinde uzlaşma sağlayıp büyük koalisyon oluşturulmasını hedefliyoruz.

Ancak SPD’nin başbakanlık inadını sürdürmesi durumunda durum değişir’’ dedi. Röttgen, Schröder’in başbakanlığında bir büyük koalisyonun kesinlikle söz konusu olmayacağını da dile getirdi.

Üçüncü buluşma

		Angela Merkel

Her iki tarafın da ``Başbakan bizden olacak’’ inadını sürdürmesine rağmen dün öğleden sonra SPD ile CDU/CSU üçüncü kez bir araya gelerek büyük koalisyon oluşturulması için nabız yoklamasında bulundu.

Başbakan Gerhard Schröder, SPD Genel Başkanı Franz Müntefering, Federal Ekonomi ve Çalışma Bakanı Wolfgang Clement, Federal Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Bakanı Heidemarie Wieczorek-Zeul, CDU Genel Başkanı Angela Merkel ile CSU Genel Başkanı ve Bavyera Eyalet Başbakanı Edmund Stoiber’in katıldığı nabız yoklaması buluşmasında, ağırlıklı olarak ülkenin içinde bulunduğu konum, mali durum, ekonomik gelişmeler, yeni istihdam yaratılmasına dönük önlemler üzerinde duruldu.

``Jamaika koalisyonu’’

	Claudia Roth

Büyük koalisyonun suya düşmesi durumunda yeniden erken seçim gündeme gelirken, Hür Demokrat Parti (FDP), CDU/CSU ve Yeşiller Partisi ile ``Jamaika koalisyonu’’ oluşturulması için görüşülmesini önerdi.

FDP Genel Başkan Yardımcısı Rainer Brüderle ve Schleswig Holsetin Eyalet Meclisi FDP Grup Başkanı Wolfgang Kubicki, ``Erken seçim çözüm değil’’ diyerek ``Jamaika koalisyonu’’ oluşturulmasını istediler.

Yeşiller ise CDU/CSU ve FDP ile üçlü koalisyon oluşturulmasına karşı çıktı. Yeşiller Eşbaşkanı Claudia Roth, ``Seçimlerde çoğunluk bulmayan bir politikaya bizim destek vermemiz mümkün değildir’’ diyerek ``Jamaika koalisyonuna’’ karşı çıktı.

İşte takvim

SPD Merkez Karar Yürütme Kurulu bugün Berlin’de CDU/CSU ile yapılan nabız yoklaması görüşmelerini değerlendirecek. Uygun görülmesi durumunda SPD 10 Ekim’de CDU/CSU ile büyük koalisyon görüşmelerine başlanması kararını verecek.

13-14 Ekim tarihlerinde Federal Meclis’te grupları bulunan partiler toplanacak. 18 Eylül’de yapılan genel seçimlerden sonra Federal Meclis yeni parlamenterlerle ilk oturumunu 18 Ekim’de yapacak. Bu oturumda Federal Meclis başkanı ile başkan yardımcıları seçilecek. CDU/CSU ile SPD’nin anlaşamaması durumunda Sol Parti.PDS bu seçimde anahtar rolü oynayacak.

CDU/CSU ve SPD arasında koalisyon görüşmeleri başlaması durumunda bu partilerin 5 Kasım’da ayrı ayrı yapacakları olağanüstü kurultayda büyük koalisyon delegelerin onayına sunulacak.

Her şeyin yolunda gitmesi durumunda Başbakan Gerhard Schröder 6 Kasım’da istifasını verecek ve Cumhurbaşkanı Horst Köhler’in önerisi üzerine Angela Merkel başbakan seçilecek. Ancak Schröder’in istifa etmemesi durumunda ciddi bir başbakanlık yarışı yaşanacak.

Cumhurbaşkanı’nın hükümeti kurmakla görevlendireceği aday 614 parlamenterden 308’inin oyunu alamaması durumunda, Federal Meclis başka adaylar da önerebilecek. İki hafta içinde yapılacak oylamalarda başbakan seçilebilmesi için adaylardan birinin 308 oy alması gerekmektedir.

Bunun mümkün olmaması durumunda 14 gün sonra yapılacak yeni bir seçimde en fazla oy alan aday başbakan seçilecek. Böyle bir durumda da Cumhurbaşkanı seçilen başbakana göreve başlama belgesi verecek veya Federal Meclis’i feshederek yeniden erken seçime gidilmesine karar verecek.

Ahmet KÜLAHÇI / BERLİN