Buğday, arpa ve mercimek alarm veriyor

Bayraktar, düzenlediği basın toplantısında, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yaşanan kuraklık nedeniyle zarar gören ürünler, alınması gereken önlemler ile baklagil, pirin? ve süt konusunda yaşanan spekülasyonlarla ilgili değerlendirmelerde bulundu.

Türkiye'de ge?en yıl yaşanan kuraklığa değinen Bayraktar, bunun tarıma verdiği zararın 5 milyar YTL olarak hesaplandığını, tarımda yüzde 7,3 oranında kü?ülme meydana geldiğini belirtti.
Bu yıl da Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğünden (DMİ) alınan ilk verilerin Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde kuraklığın yaşandığını gösterdiğini ifade eden Bayraktar, DMİ'nin raporuna göre 1 Ekim 2007-31 Mart 2008 tarihlerini kapsayan 6 aylık dönemde normale göre en fazla yağış azalmasının yüzde 44 oranı ile Güneydoğu Anadolu Bölgesinde ger?ekleştiğini, bunu yüzde 18 ile Doğu Anadolu, yüzde 15 ile de Akdeniz Bölgesi'nin izlediğini kaydetti.
Bayraktar, kuraklığın il bazındaki etkilerini tespit etmek amacıyla yaptıkları bir ?alışmada Mardin, Şanlıurfa, Diyarbakır, Batman, Hakkari, Muş, Siirt, Şırnak, Gaziantep ve Elazığ'da buğday ve arpada zarar oranlarının yüzde 90'a, kırmızı mercimekte yüzde 60'a ulaştığının belirlendiğini söyledi.

"ÇİFTÇİLER HAYVANLARINI SATMAYA BAŞLADI"

Çalışma sonucunda ayrıca, bölgedeki bağlarda verim azalmaları beklendiğinin tespit edildiğini anlatan Bayraktar, "?zellikle Elazığ'a özgü şaraplık üzüm ?eşitlerinden ?küzgözü ve Boğazkere'de yanma olduğu, ilk tespitlere göre yüzde 30'lara varan verim azalmalarının beklendiği belirtilmektedir. Bölgede ayrıca meraların yeşermemesi sebebiyle hayvancılığın da sıkıntıda olduğu ifade edilmektedir" dedi.
Bayraktar, bölgedeki kuraklığın meralarda hayvanların otlama imkanını ortadan kaldırdığını, bu nedenle ?ift?ilerin hayvanlarını satmaya başladığını bildirdi.
?nlem alınmaması durumunda kuraklık nedeniyle Güneydoğu'da gö?ün artacağı uyarısında bulunan Bayraktar, "Çünkü bu bölgemizde ekonomik faaliyet tarım ağırlıklıdır. Tedbir alınmadığı takdirde bölgede ekonomik hayat fel? olacaktır" diye konuştu.
Bayraktar, yağışların olmaması durumunda Doğu Anadolu ve Akdeniz Bölgesi'nde de kuraklık yaşanabilmesinden endişe ettiklerini söyledi.
Şemsi Bayraktar, Hatay'da da yağış miktarında görülen azalma ve Amik Ovası'nı sulayan Asi Nehri'nden Suriye'nin su tutması nedeniyle bölgedeki buğday, pamuk ve mısırdaki kayıpların ciddi boyutlara ulaşacağının tahmin edildiğini bildirdi.
Malatya'da don ve aşırı sıcaklıklar nedeniyle kayısılarda yüzde 60'a varan ürün kaybı olduğunu kaydeden Bayraktar, üreticilerin zararlarının karşılanması i?in gerekli ?alışmalar yapıldığını anlattı.

"BUĞDAY, ARPA VE KIRMIZI MERCİMEK ?RETİMİ AZALABİLİR"

Hububat ve baklagil hasadının başlamasına bir ay kala Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde hasat yapılacak buğday, arpa ve kırmızı mercimeğe rastlamanın ?ok zor olacağının anlaşıldığını ifade eden Bayraktar, şöyle konuştu:
"Türkiye buğday üretiminin 2,8 milyon tonunu ger?ekleştiren Güneydoğu Anadolu Bölgesinde görülecek yüzde 90 azalma ile Türkiye buğday rekoltesinde 2,5 milyon ton azalma beklenmektedir. Türkiye arpa üretiminin 1,55 milyon tonunu ger?ekleştiren Güneydoğu Anadolu Bölgesinde görülecek yüzde 90 azalma ile Türkiye arpa rekoltesinde 1,4 milyon ton azalma beklenmektedir. Benzer şekilde Türkiye kırmızı mercimek üretiminin yüzde 86'sını ger?ekleştiren bölgede görülecek yüzde 60 azalma ile kırmızı mercimek rekoltesinde 250 bin ton azalma beklenmektedir."

ALINMASI GEREKEN ?NLEMLER

Bayraktar, öncelikle ziraat odalarının da i?inde yer aldığı hasar tespit komisyonlarının oluşturulması ve ?ift?ilerin zararlarının ürün bazında tespit edilerek, tüm üreticilerin zararlarının en kısa zamanda karşılanması gerektiğini söyledi.
Şemsi Bayraktar, kuraklıkla ilgili alınması gereken önlemleri özetle şöyle sıraladı:
"2007 ve 2008 yılında kredi borcunu ödeyemeyen tüm üreticilerin kredi bor?ları faizsiz ertelenmelidir. ?reticilerimiz, elektrik bedellerini ödemede büyük sıkıntılar yaşamaktadır. Bu nedenle elektrik bor?larından dolayı saya?ları kapanan üreticiler sulama yapamadığı gibi icralık da olmuşlardır. Kesik elektrikler acilen a?ılmalı, icralar durdurulmalı ve elektrik bor?ları yeniden yapılandırılmalıdır. GAP en kısa zamanda tamamlanmalı. ?lkemizde sulamaya a?ılabilecek 3,5 milyon hektar alanın, 1,5 milyon hektara yakın kısmı bu proje ile ger?ekleşecektir."

KIRMIZI MERCİMEK UYARISI

Pirin?te yaşanan sıkıntının kırmızı mercimekte de yaşanabileceği uyarısında bulunan Bayraktar, Toprak Mahsulleri Ofisinin (TMO) mercimek alımı yaparak piyasayı düzenlemesi gerektiğini bildirdi.
Türkiye kırmızı mercimek üretiminin yüzde 86'sının Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nden karşılandığını anlatan Bayraktar, bu bölgedeki yüzde 60 oranındaki ürün kaybının Türkiye kırmızı mercimek rekoltesinin yüzde 50 oranında azalmasına sebep olabileceğine dikkati ?ekti.
?reticinin hasat döneminde kilogramını 0,75 YTL'ye sattığı kırmızı mercimeğin perakende de 2,60 YTL'ye satıldığını ifade eden Bayraktar, "Görüldüğü üzere diğer ürünlerde görülen vurgun baklagillerde de yaşanmaktadır. Bu vurgunun ürün yok gerek?esiyle 2008 yılında da devam etmemesi i?in, TMO gü?lü bir müdahale kurumuna dönüştürülmelidir" dedi.
Bayraktar, pirin? fiyatlarında gerileme görüldüğünü, 25 Nisan 2008 tarihi itibariyle marketlerde ortalama pirin? fiyatlarının ortalama 3,16 YTL/Kg'a kadar gerilediğini, fiyatların önümüzdeki günlerde daha da düşmesini beklediklerini kaydetti.

"S?TTEKİ VURGUN"

Pirin?teki fiyat spekülasyonunu tartışırken, sütteki spekülatörlerin gözden ka?tığını savunan Bayraktar, şunları kaydetti:
"?zellikle süt sanayicileri, halkımızın en ?ok tükettiği süt ürünü olan peynir fiyatlarında yüzde 32,9 artış yapmışken perakendeciler yüzde 90 civarında artış yapmışlardır. 2008 yılının ilk 3 ayında halkımızın en ?ok tükettiği süt ürünü olan beyaz peynirde kar marjının yüzde 67'nin üzerine ?ıktığı görülmektedir. Bu vurgun tereyağına da sı?ramış, yüzde 50'lere ulaşmıştır. ?reticilerimizin sattığı ?iğ sütün fiyatı yüzde 15 oranında düşmüşken tüketici fiyatlarındaki bu artışı anlamak mümkün değildir."
Bayraktar, ?ift?i sorunlarının ?özümlenmesinde, spekülatörlerin oyunlarının bozulmasında medyanın önemine dikkati ?ekti.