Bu belgeler olmadan kesinlikle yola çıkmayın

MESTANLAROĞLU İZİN dönemi yaklaşırken, okuyucularımızın sorunsuz bir yolculuk yapmalarını sağlamak amacıyla her yıl olduğu gibi bu yıl da Hürriyet Sıla Yolu Ekibi olarak karayolunu adım adım inceledik. Sıla Yolu’nda yeni gelişmeleri, gümrüklerde, sınırda ve trafikte özenle uyulması gereken kuralları, uygulamaları birer birer not ettik.

Tüm ayrıntıları ülke ülke hazırladığımız Sıla Yolu dizimizde bulacaksınız. Sıla yolculuğumuza Almanya’nın Münih kentinden başladık. Sekiz gün boyunca 11 ülke dolaştık, yaklaşık beş bin kilometre yol yaptık. Sıla güzergahı üzerindeki tüm ülkelerin yetkilileriyle ve büyükelçiliklerimizle görüşerek, yolculuk için gerekli bilgileri en ince detaylarına varana kadar aldık. Sıla Yolu’nda bu yıl da olumlu yeni gelişmeler kaydettik. Bunda hiç şüphesiz Hürriyet Gazetesi’nin her yıl sorunları ülke yetkililerine ısrarla taşımasının payı büyük. Ülke yetkililerinin Hürriyet aracılığıyla Avrupa’da yaşayan Türk vatandaşlarını bilgilendirmek için can attığına tanık olduk.

Türkiye sempatisi
Sıla Yolundaki en sevindirici gelişme bu ülkelerde Türkiye ve Türklere daha bir sempatiyle, hatta gıptayla yaklaşılması. Güzergah üzerindeki tüm ülkeler Türk yolcuların önemini kavramış bulunuyor. Her ülkede gümrükten trafiğe, sınır polisine ve asayişe kadar üst düzey yetkililer Hürriyet’e ısrarsız kapılarını açarak, Türk yolcuların ülkelerinden güven içinde geçmelerine ne kadar önem verdiklerini gösterdi.

Türkiye’nin tüm dünyada hissedilen yükselen yıldızının Balkanlarda çok daha etkili olduğunu, yoğun bir Türk işadamı trafiğinin yaşandığını, Türk dizilerinin Balkanları adeta boydan boya kuşattığını gözlemledik. Merak edip soranlara Türk olduğumuzu söylediğimizde, insanların “Ben Muhteşem Yüzyıl dizisini hiç kaçırmıyorum” sözleriyle duygulandık.

Hırvatistan’dan Sırbistan’a, Makedonya’dan Bulgaristan ve Yunanistan’a kadar tüm Balkanlarda Türk dizileri furyası hakim. Hemen her kanalda Türkçe bir Türk dizisi oynuyor. Hırvatistan’da ‘Ezel’ dizisinden sonra, ‘Fatmagül’ün Suçu Ne?’ dizisinin çok tuttuğunu, ‘Aşk-ı Memnu’ dizisinin ikinci kez gösterildiğini, Sırbistan’da ‘Muhteşem Yüzyıl’ dizisinde sokakların boşaldığını, bu dizilerde oynayan yıldızların davetli olarak geldikleri Balkanlarda sevgi seliyle karşılandığını bizzat bu ülkelerin insanlarından dinledik.

Önce hazırlık
Sıla Yolu uzun bir yolculuk ve en az beş ülkeden geçiliyor. Yolculuk, yola çıkmadan önce iyi bir hazırlık istiyor. Tatil sevincinin yolda kabusa dönüşmemesi için önce tüm belgelerin tamamlanması gerekiyor. Yoksa yolda acı sürprizlerle karşılaşırsınız. Dahası var: Yüzlerce kilometre yolu geri tepmek zorunda kalırsınız ve tatiliniz daha başlamadan bitebilir. Gelin, bu belgeleri şimdiden hep birlikte birer birer gözden geçirelim.

PASAPORTLAR: Seyahat için en başta geçerli pasaport şart. İlk iş pasaportlarınızın süresini kontrol etmek olsun. Sakın, süresi geçmiş veya bitmek üzere olan pasaportlarla yola çıkmayın. Dikkat: Sadece kendi pasaportunuzun değil, sizinle birlikte yolculuk edecek tüm aile fertlerinin pasaport sürelerini kontrol edin. Pasaport sürelerinin izin dönüşü tarihinde de geçerli olması gerektiğini unutmayın. Süresi geçmiş veya dönüşte süresi bitmek üzere olan pasaportlar varsa, zaman kaybetmeden yeni tip pasaport almak için başvurun. Artık pasaportlar uzatılmıyor, yeni tip biyometrik pasaport düzenleniyor. Biyometrik pasaportların tanzimi uzun sürüyor. Sıla Yolu güzergahı üzerindeki Türk Büyükelçilikleri tüm uyarılara rağmen halen geçersiz pasaportla yola çıkan ve sınırdan geri çevrilerek sefil olan vatandaşlar olduğuna dikkat çekti. Büyükelçilikler yeni pasaport düzenlemiyor, sadece Türkiye’ye gidişi temin eden geçici pasaport tanzim ediyor. Geri dönüş için ise Türkiye’den yeni pasaport çıkartmak ve oturma izni damgası bulunan eski pasaportu birlikte taşımak gerekiyor. Çünkü sınırlarda gitmek istediğiniz ülkede oturma izni olup olmadığına bakılıyor. Eski pasaportu kaybetmiş olanlar varsa, yaşadığı Avrupa ülkesinin Türkiye’deki temsilciliğinden vize almak zorunda. Ancak dış temsilciliklerden alınan vize karayolunda geçmiyor. Havayoluyla dönmek zorundasınız.

REFAKATHANE
Çocuklu aileler dikkat: Geçen yıl pasaportun refakathanesinde kayıtlı, ancak fotoğrafı bulunmayan çocukların izin dönüşünde büyük sorunlar yaşandı. Anne ya da babanın refakathanesinde kayıtlı, ama fotoğrafı bulunmayan çocuklar özellikle havayolunda uçağa alınmadı ve aileler Türkiye’de çocuk için yeni pasaport çıkartmak zorunda kaldı. Yeni doğan çocuklar artık refakathaneye kaydedilmiyor. Yeni biyometrik pasaportlarda refakathane bölümü yok. Çocuklar için yeni tip pasaport almak şart. Eski pasaportların refakathanesinde kayıtlı çocukların fotoğrafı yoksa, bağlı bulunduğunuz Başkonsolosluklara giderek, mutlaka fotoğraf koydurun. Başkonsolosluklar çocuklara da müstakil pasaport alınmasını tavsiye ediyor.

AB KİMLİK KARTI:
Avrupa Birliği (AB) vatandaşı olanlar geçerli kimlik kartlarıyla seyahat edebilirler. Ancak dikkat! Sırbistan ve Makedonya’da AB eski kimlik kartı değil, yeni biyometrik kimlik kartı geçerli. Türk kimlik kartları seyahat için geçerli değil.

GEÇERLİ OTURMA İZNİ:
AB ülkelerinde yaşayan Türk vatandaşlarından geçerli oturma izni isteniyor. Süreli oturma izni olanların mutlaka bu süreye dikkat etmeleri, süresi bitmiş veya bitmek üzereyse, yeni oturum izni almaları şart. Refakathanede kayıtlı çocukların oturma izni sürelerini de mutlaka kontrol edin. Önemli not: Oturum izinleri artık pasaporta işlenmiyor. E-oturum denilen çipli oturum kartı tanzim ediliyor. Yeni biyometrik pasaport alanların da e-ikamet kartı alması gerekiyor. E-oturum kartı izin tarihine kadar yetişmeyen yolcular, içinde geçerli oturma izni etiketi bulunan eski pasaportlarını yanında taşımaları halinde sorunsuz seyahat edebiliyor.

E-İKAMET KARTI
E-oturum kartı olanlar sınırda yeni pasaportlarının yanında oturum kartlarını da göstermek zorunda. Önemli uyarı: Bu yeni e-oturum kartınızı yanınıza almayı unutmayın ve devamlı iyi muhafaza edin. İzin dönüşü sınır kapılarında e-oturum kartı mutlaka isteniyor. Sınır polisi, pasaport ve e-oturum kartını kontrol ettikten sonra, pasaportla birlikte bu kartı geri aldığınızdan emin olun. Kart küçük olduğu için düşürme ihtimali yüksek. Ayrıca refakathanede kayıtlı 16 yaşına giren çocuklar için müstakil e-oturum kartı şart. E-oturum kartı olmadan, AB ülkelerine giriş yapamazsınız.

ARAÇ RUHSATI VE YEŞİL SİGORTA KARTI:
Kullandığınız aracın ruhsatı ve yeşil sigorta kartı. Yeşil sigorta kartınızda Türkiye kısmının açık ve süresinin dolmamış olmasına çok dikkat edin. Eğer Türkiye kısmı açık değilse, Türkiye’de sınırda özel kaza sigortası yaptırmanız gerekiyor. Türkiye’de yapılan özel kaza sigortası sadece karşı tarafın masrafını karşılıyor. Genellikle Avusturya’dan gelen yolcuların yeşil sigorta kartlarında Türkiye kısmı açık değil. Sigorta kartınızda Türkiye’nin ülke kodu olan TR’nin yanında çarpı (x) işareti varsa, sigortanız Türkiye’ye kapalı demektir. Seyahat etmeden önce sigortanızla konuşup Türkiye’yi sigorta kapsamına dahil ettirin.

VEKALET:
Eğer aracınız bir başkasına veya firmaya aitse, Alman Otomobil Kulübü ADAC veya yaşadığınız ülkenin otomobil kulübü, noterlik ya da başkonsolosluklarca düzenlenmiş vekaletname almayı unutmayın. Araç kendi şirketinize bile ait ait olsa, yine vekalet almak zorundasınız. “Araç eşime ait”, ya da “araç benim kendi adıma kayıtlı şirketimin, kendi kendime vekalet mi vereceğim” demeyin. Başkasına ait araçla vekaletname olmadan yabancı ülkelere seyahat edemezsiniz, Türkiye’ye de giriş yapamazsınız.

180 GÜN
Türkiye gümrük mevzuatına göre yabancı plakalı araç Türkiye’de bir yılda en fazla 180 gün (6 ay) kalabilir. 180 gün sonra aracınızla çıkış yapmak zorundasınız. Araçla tekrar Türkiye’ye giriş yapabilmeniz için yurtdışında 180 gün kalmış olmanız şart. Yeni bir araç almış olsanız bile, 180 günü yurtdışında doldurmanız gerekiyor. Aksi takdirde araçla Türkiye’ye giremezsiniz. Eğer Türkiye’de 180 günü doldurmadan yurtdışına çıkarsanız, yurtdışında 180 gün kalma şartı aranmıyor. Bu durumda Türkiye’ye giriş yapabilir, geri kalan süreyi kullanabilirsiniz. Örnek: Birinci girişinizde aracınızla Türkiye’de 90 gün kaldınız. Yurtdışında 6 ay süreyi doldurmadan, tekrar Türkiye’ye girebilir, kalan 90 gün süre daha aracınızı tutabilirsiniz. Mücbir sebep olmaksızın 180 günden fazla aracını Türkiye’de tutanlardan, bir aya kadar yaklaşık 100 lira, 2 aya kadar yaklaşık 200 lira, 3 aya kadar yaklaşık 400 lira ceza kesiliyor. Üç ayı aşmanın cezası ise ağır. Bu durumda sürücü, vergilerinin dörtte biri oranında ceza ödemek zorunda.

EMEKLİLER:
Araçlarını Türkiye’de bir yıl tutmak isteyen emekliler, Türkçe tercümesi konsolosluk ya da yeminli tercümandan onaylı emekli belgesi almak zorunda. Bir yıl aracınızla Türkiye’de kaldıktan sonra tekrar araçla Türkiye’ye gitmek için aracınızın yurtdışında 180 gün kalması şart.

HASTALIK VE KAZA SİGORTASI:
Yabancı ülkeler için hastalık ve kaza sigortası yaptırın. Bağlı bulunduğunuz sağlık sigortasından seyahat sağlık belgesi almayı unutmayın. Seyahat sağlık belgesiyle devlet hastanelerinde tedavi ücreti ödemiyorsunuz. Yoksa masrafları peşin ödemek zorundasınız. Seyahat sağlık belgeleri çalışanlar için 6 hafta, emekliler için bir yıl geçerli veriliyor.

OTOMOBİL KULÜBÜ:
Üyesi olduğunuz otomobil kulübünün üyelik kartını yanınızda bulundurun.

ARAÇ BAKIMI:
Sıla Yolunda gözü aç tamircilerin tuzağına düşmemek için yola çıkmadan önce aracınızı bakımdan geçirin. Mecbur değilseniz, hafta sonu yola çıkmayın. Çünkü hafta sonu gerek yollar gerekse sınır kapılarında trafik çok yoğun. Güle güle gidin...