Bozuk etleri satan Alman intihar etti

Almanya’yı sarsan büyük et skandalının arkasındaki isim olan Georg Bruner isimli işadamı lüks villasında ölü bulundu. Polisten verilen bilgiye göre 74 yaşındaki işadamı kendisini asarak intihar etti.

Eşi ölü buldu

Eşiyle birlikte yaşayan Bruner, her sabah olduğu gibi spor yapmak üzere villanın bodrum katına indi. Ancak kahvaltıya gelmemesi üzerine şüphelenen eşi, kocasını merdiven boşluğuna asılı buldu. İntihar ettiği kesinleşen Bruner’in arkasında veda mektubu bırakmadığı bildirildi.

Tüm Avrupa’ya satılmış

Diğer yandan bozuk et skandalının araştırılmasına devam edildiği vurgulanarak, söz konusu firmanın Almanya dışında dokuz Avrupa ülkesine daha bozuk et satmış olduğu belirlendi. Bu ülkelerin başında Avusturya ve Danimarka’nın geldiği kaydedildi. Bu ülke yetkililerinin bozuk etleri bulmak için araştırmalar yaptığı kaydedildi.

Mannheim uyarmış

Öte yandan Bruner firmasının 2005 yılında etiket sahtekarlığı yaptığının belirlendiği, ancak yetkililerin konunun üzerine gitmediği öğrenildi. Konuyla ilgili açıklamada bulunan Bavyera Yeşiller sözcüsü, Mannheim’da tespit edilen sahtekarlığın Münih birimlerine iletilmiş olmasına rağmen söz konusu firma hakkında soruşturulma yapılmadığını dile getirdi.

Şubat 2005’te Mannheim’daki bir baskında ele geçen etlerin Bavyera’dan geldiğinin bildirilmesine rağmen Bavyera Sağlık Bakanlığı’nın harekete geçmemesi, eleştiri oklarını bir anda bakanlığa çevirdi.

Et zirvesi

Et skandalının geniş boyutlara ulaşması üzerine bugün Berlin’de konuyla ilgili tüm eyalet bakanlarının biraraya geleceği bildirildi. Federal Tüketiciyi Koruma Bakanı Horst Seehofer’in (CSU) başkanlık edeceği zirvede son yıllarda artan ve halk sağlının tehdit eden bozuk gıda sorununa köklü ve kalıcı çözümler getirilmesine çalışılacağı belirtildi.

Konuyla ilgili konuşan Bakan Seehofer, şu anki yönetmeliklerle yetersiz kalınan gıda denetimlerinde reform yapılmasının gerekli olduğunu söyledi. Genel bir stratejinin zorunlu olduğunu vurgulayan Seehofer, “Son patlak veren et skandallarının önlenmesi ve tüketicinin korunması için denetimler merkezi sistemle koordine edilmelidir” dedi.

Diğer yandan bozuk et skandalını ilk günlerde döner skandalı olarak lanse eden Alman medyası olayın boyutlarının genişlemesi üzerine farklı haberler yapmaya başladı. Türk döner üreticilerinin gazetemizde yer alan mesajlarına yer veren haber ajansları, geç de olsa skandalın dönerden ibaret olmadığını vurgulamaya başladı.

Et ne kadar dayanır

Uzmanlar tarafından yapılan açıklamada vakumlanarak paketlenmiş taze etin en fazla bir hafta, 10 gün bekletilebileceğini belirtilirken, işlenmiş ve tüketime hazır dondurulmuş et ürünlerinin en fazla altı ay depolanabileceğini bildirdi. Taze etin buz dolabında saklanma süresinin ise etin cinsine göre 2 ile 5 gün arasında değiştiği kaydedildi. Buzdolabında dondurulan etlerin ise en geç 6 ile 12 ay içerisinde tüketilmesi gerekir denildi.

Et mafyasının oyunları

Bavyera’daki et skandalında yeni detayların ortaya çıkmasından sonra, et mafyasının çalışma yöntemleri de mercek altına alındı. Buna göre yedi ayrı faaliyette bulunan et mafyası, şu şekilde çalışıyor:

1- Etin terbiye edilmesi

Bozuk etin, rengi artık grileşmeye başlaması kadar eski olması halinde, etin üzerine çeşitli baharatlar serpiliyor ve terbiye ediliyor.

2- Etiketlerin değiştirilmesi

Son tüketim tarihinin geçmesinden sonra etin üzerindeki etiketler yeniden düzenleniyor.

3- Dondurulmuş etin eritilmesi

Satılamayan dondurulmuş et eritilerek çözülüyor ve taze et olarak satılıyor.

4- Sucuk yapılması

Sucuk için kullanılan et, kan plazması ile işleniyor. Sarı-yeşil tonlara sahip bu sıvı, etin yarısı maliyetinde.

5- Atıkların kullanılması

Kesilen hayvanlardan kalan atıklar, sucuk yapımında kullanılıyor.

6- Ete sıvı enjekte edilmesi

Etin satış ağırlığını yükseltebilmek için ete proteinhydolysat maddesi enjekte ediliyor.

7- Etin yanlış etiketlendirilmesi

Örneğin koyun eti, kasıtlı olarak, daha pahalıya satılabilmesi için ördek eti diye etiketlendiriliyor.

Etler nereye satıldı?

Bruner firmasının bozuk etleri sadece Almanya içinde değil, Almanya dışına da sattığı belirlendi. İlk saptamalara göre firma, Çek Cumhuriyeti, İtalya, Danimarka, Fransa, Belçika, Lüksemburg ve Hollanda’ya et sattı.

Bozuk et nasıl anlaşılır?

Etin bozuk olup olmadığı, kokusundan, renginden ve üst tabakasından belli olur. Taze et hafif ve biraz ekşi kokar, bozuk et ise tatlı. Tüketiciler, solgun, ıslak, yumuşak ve gri renkteki etten kaçınmalı.

Dondurulmuş et ne kadar dayanır?

Etin dayanıklılığı, depolama ısısına ve etin cinsine bağlı olarak değişir. Tavsiye edilen ise eksi 18 derece. Bu şartlar altında kıyma iki ile dört ay arasında tüketici tarafından muhafaza edilebilir. Sığır eti ile kanatlı hayvanların eti ise 8 ile 10 aya kadar saklanabilir.

Bozuk etin sağlığa zararları nedir?

Bozuk et, mide bulantısı, kusma, ateş, başağrısı ve ishale yol açar.

Hangi cezalar öngörülüyor?

Gıda Yasası’na aykırı davrananlara üç yıla ve 10 bin Euro’ya kadar cezalar kesilebiliyor. Çok ağır durumlarda bu cezalar hapis cezası olarak 5 yıla, para cezası olarak da 20 bin Euro’ya yükseltilebiliyor.

Skandallar hangi sıklıkta yaşanıyor?

Almanya’daki gıda skandalları son yıllarda arttı. Örneğin ocak ayında 12 ton bozuk kanatlı hayvan eti bulundu. Kasım 2005’te ise Gelsenkirchen’de bozuk hindi etine rastlandı. En az 50 şirket haberlere konu oldu. Ekim 2005’te de Deggendorflu bir et tüccarının, kesilen hayvanların atıklarını yanlış deklare edip sattığı ortaya çıkmıştı.

Ali MERCİMEK / MÜNİH