Borçlanmayı şimdiden mi emeklilik öncesi mi yapalım

24 Nisan 1962 doğumluyum. 17 Eylül 1974’e kadar Türkiye’de yaşadım. Ortaokulu Almanya’da okuduktan sonra lise eğitimi için Türkiye’ye döndüm.

Liseden mezun olup Almanya’ya geldim. 9 Ekim 1980’den beri Almanya’da yaşıyorum. 1983’te Hamburg’ta dört yıllık yüksek öğretime başladım ve bitirdim. 2 Nisan 2007’den beri Alman vatandaşı ve aynı zamanda Mavi Kart sahibiyim. Türkiye’de çalışmışlığım yok. Almanya’da 16 Haziran 1990’dan beri kesintisiz çalışıyorum.
Eşim ise 11 Ağustos 1970 Türkiye doğumlu olup, Şubat 1992’den beri Almanya’da yaşıyor. 30 Kasım 1994 ve 18 Ocak 1999 doğumlu iki çocuğumuz Almanya’da doğdu. Kendisi de benim gibi 2 Nisan 2007’den beri Alman vatandaşı ve Mavi Kart sahibidir. Eşimin Türkiye’de ve Almanya´da bir çalışmışlığı yok. Şunları öğrenmek istiyoruz:
1) Biz ne zaman ve kaç yaşında Türkiye’den emekli olabiliriz?
2) SSK’ya kaç sene borçlanmamız ve ne kadar para ödememiz gerekiyor?
3) Şimdiden SSK’ya başvurup borçlanabilir miyiz?
4) Bizim şimdiden borçlanmamız mı yoksa emekli yaşı öncesi mi bunu yapsak daha iyidir?
5) Emeklilik işlemleri ne kadar sürer?
6) SSK mı, Bağ-Kur mu daha uygun?
7) Emekli olunca elimize ne kadar maaş geçer?
* Mehmet Temel

SORULARINIZI, sizin ve eşinizin borçlanma işlemini yapmadan önce bir süreliğine Türkiye’ye gidip esik adı SSK olan 4/a sigorta koluna tabi bir işlerinde kısa bir süre çalışarak sigorta başlangıcı yaptıracağınız varsayımından hareketle cevaplandırmak istiyorum. Böylelikle, Bağ-Kur emekliliği yerine, hem emeklilik hem de aylık bağlam şartları açısından daha avantajlı ve uygun olan SSK emekliliğini tercih etmenizi öneriyorum.

Gelelim önce sizin durumunuza: Eğer Almanya’daki üniversite yıllarında sigorta tabi bir ek iş yapmadıysanız 16 Haziran 1990 tarihinde iş başlangıcına göre, 52 yaş ve 5 bin 525 gün şartlarına tabi olursunuz. Bu tarihten önce cüzi de olsa sigortalı bir işte çalıştıysanız yaş şartınız 47’ye kadar, gün şartınız da 5 bin 150 güne kadar düşebilir. Türk vatandaşı olarak Almanya’daki sigortalı süreniz yurtdışı borçlanma için yeterli. Yıl sonuna kadar günlük 12.10 TL’den olmak üzere toplam 66 bin 853 TL ödemeniz gerekir. Borçlanma işlemini siz de eşiniz de şimdiden yapabilirsiniz.

YENİ YILDA ZAMLANIYOR

Başvurunuzu yılbaşından sonraya bırakırsanız, gün başına yaklaşık 50 Kuruş daha fazla ödeme yapmak zorunda kalabilirsiniz. Borçlanma işlemlerini emeklilik yaşına yakın yaparsanız, o zaman geçerli olacak günlük borçlanma miktarı üzerinden size borç tahakkuk ettirilir ki, bu miktarın bugünün hesaplamasıyla kıyaslanırsa, kat kat daha fazla olacağını şimdiden söyleyebilirim. Tüm şartları yerine getirip Almanya’daki işinizden de ayrıldıktan veya emekli olduktan sonra Türkiye’den bugünün şartlarına göre yaklaşık bin 100 - bin 200 TL arasında bir aylık bağlanır.
Eşinizin de SSK girişi yaptıktan sonra borçlanma işlemini başlatırsa, ilk çocuğun doğumundan ötürü Türkiye’deki sigorta başlangıcı 30 Kasım 1994 olarak tespit edilecektir. Ancak ev kadınlığı süresini borçlanırsa, sigorta başlangıcı Şubat 1992’ye çekilir ki, bu durumda 48 yaş ve 5 bin 525 gün şartlarına tabi olur. Ödeyeceği borç miktarı 66 bin 853 TL tutacaktır.
Verdiğiniz bilgiye göre eşinizin Türk vatandaşı olarak Almanya’da ikamet ettiği süre 15 yıl bir ay olarak gözüküyor, bu da 5 bin 430 gün yapar. Yani eşinizin emekli olabilmesi için yaklaşık 100 günü eksik kalacak. Bu süreyi tamamlaması için eşiniz ya Türkiye’de sigortaya tabi 100 gün çalışacak veya ikameti Türkiye’de olmak şartıyla bu süre kadar isteğe bağlı sigorta primi yatıracak. Bu imkanınız yoksa o zaman Bağ-Kur’a yurtdışı borçlanması yapıp 15 yıl ve 5 bin 400 gün şartlarına göre 58 yaşında kısmi aylık bağlattırabilir. Yatıracağı borç miktarı 65 bin 340 TL tutar. Başvurunun ne zaman yapılması gerektiği ve kaç para aylık bağlanacağı konularında sizin için verdiğim yanıt, eşiniz için de geçerli. Borçlanma işlemleri genelde 1-2 ayda sonuçlanıyor.

AİLELERE BAKIM İZNİ MÜJDESİ

YAKLAŞIK 2.6 milyon bakıma muhtaç insanın yaşadığı Almanya’da, yaşlı veya bakıma muhtaç bireylerin bulunduğu ailelerin yüzünü güldüren yeni bir uygulama hayata geçiriliyor.
Federal Meclis’te geçen hafta onaylanan bir yasa uyarınca, önümüzdeki yıldan itibaren yaşlı, hasta veya bakıma muhtaç aile bireyine bakmakla yükümlü veya zorunda olan kişiler, çalıştıkları işyerlerinden yıllık izinlerinin dışında 10 güne kadar ücretli izin alabilecekler.

Federal Meclis’te geçen hafta perşembe günü yapılan üçüncü oturumda, oy çoğunluğuyla kabul edilen Aile, bakım ve meslek hayatını uyumlu hale getirmeyi amaçlayan yasa, 1 Ocak 2015’ten itibaren ailesinde aniden bakıma muhtaç duruma düşen bir aile ferdinin bakım işlerini organize etmek amacıyla 10 güne kadar çalıştığı işyerinden kısa süreli bakım izni (pflegezeit) alabilecek olan kişilerin bu süre içindeki ücret kaybının yüzde 90’ının Bakım Sigortası tarafından karşılanmasını öngörüyor.

FAİZSİZ KREDİ İMKANI

Bunun dışında altı aya kadar kısmi veya tam zamanlı bakım izni almak isteyenlere de bir dizi kolaylıklar getiren yasa, bakıma muhtaç aile bireyini bakmak isteyenler, altı aya kadar ücretsiz bakım izin (pflegezeit) alabilecek. Kişi arzu ederse iki yıla kadar haftalık çalışma saatini 15 saate düşürmesine imkan sağlayan aile bakım izin (familienpflegezeit) hakkından yararlanabilecek. Bundan dolayı doğacak gelir kaybının yarısını karşılamak için hak sahiplerine faizsiz kredi çekme hakkı getiriliyor. Çekilen kredi, bakım izninin bitiminden itibaren aylık taksit şeklinde geri ödenebilecek.

Aile bakım izni adı altında hayata geçirilecek olan 100 milyon Euro maliyetli bu uygulamaya göre, bakıma muhtaç aile bireyleri arasında çocuklar, anne ve baba gibi birinci dereceden aile ferdinin yanı sıra, üvey anne ve üvey baba, enişte, kayınbirader ve nikahsız birliktelik yaşayan eşler de sayılıyor. Bakım izni hakkının doğması için kişinin çalıştığı işyerinde en az 15 ve daha fazla kişinin istihdam edilmiş olması şartı aranıyor. 15 kişiden daha az kişinin istihdam edildiği işyerlerinde çalışanlar için bakım izni hakkı ancak işyeri onay verirse kullanılabilecek.
2.6 milyon bakıma muhtaç insanın yaşadığı, bunlardan 1.8 milyonunun evde bakıldığı Almanya’da Eyaletler Meclisi’nden de geçmesi kesin gözüyle bakılan yasanın, 100 milyon Euro’ya mal olması hesaplanırken, önümüzdeki yıl bakım sigortası primlerinden elde edilecek gelirlerle ek kaynak sağlanacağı bildirildi.

Annemin 500 günü var, emekli olabilir mi

ANNEMİN geçmiş yıllara ait toplam 500 günlük sigortası var. Yeni Torba Yasa’ya göre emekli olma imkanı var mı? Teşekkürler. * Gökhan Orhan

GÖNDERDİĞİNİZ sorudan annenizin Türkiye’de mi yoksa yurtdışında mı çalıştığı anlaşılmıyor. Yeni Torba Yasa’da yurtdışı borçlanmaya ilişkin yer alan düzenlemeler, Mavi Kart sahiplerine borçlanma yolunu açıyor ve yurtdışındaki iş başlangıçlarının SGK tarafından da sigorta başlangıcı olarak kabul edilmesini öngörüyor. Annenizin nerede, hangi tarihlerde çalıştığını veya yurtdışında ikamet bilmediğim için Torba Yasa’dan faydalanıp emekli olup olamayacağı konusunda net bir cevap veremeyeceğim. Ancak genel olarak şunu söyleyebilirim; annenizin 500 gün sigortalı çalışmışlığı ile emekli olma ihtimali çok zayıf. Olsa olsa kendisine çok cüzi bir aylık bağlanır.