‘Ben bir Berlinliyim’ (ICH BIN EIN BERLINER)

İKİNCİ Dünya Savaşı’nı kaybeden Almanya, 1945 yılında 4 işgal bölgesine ayrıldı.
Ülkenin batısında kontrolü Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Birleşik Krallık (İngiltere) ve Fransa, doğusunda da Sovyetler Birliği ele geçirdi.
Yani Batı ve Doğu Almanya’yı ‘işgal kuvvetleri’ aralarında paylaştı.
Başkent Berlin’i de öyle.
Berlin’in doğusunda Sovyetler, batısında da ABD, Birleşik Krallık ve Fransa söz sahibi oldu.
Ama Sovyetler’in o dönemdeki lideri Josef Stalin, tüm kentte söz sahibi olmak istiyordu.
Batılı müttefiklerin kendi işgal bölgelerinde -Batı Berlin de dahil- yeni para birimi ‘D Mark’ı devreye sokmasını bahane eden Stalin, 24 Haziran 1948’de Almanya’nın doğusunda kalan Berlin ile batı arasındaki kara yolları ile demir yollarını tamamen kapatarak Berlin’i abluka altına aldı.
Halkın günlük ihtiyaçlarının karşılanması için Batılı müttefikler iki gün sonra ‘Luftbrücke’ (Hava Köprüsü) oluşturdu.
26 Haziran 1948 itibariyle 10 ay boyunca Batılı uçaklarla 2 milyon ton yiyecek, içececek, giyecek, benzin, mazot ve ısınmak için kömür taşındı.

‘YIKIN BU DUVARI’
İşte Hava Köprüsü’nün oluşmasından tam 15 yıl sonra, ABD’nin sonradan bir suikasta kurban giden o dönemdeki Devlet Başkanı John F. Kennedy, 23 Mayıs 1949’da anayasanın kabulüyle resmen kurulan Almanya Federal Cumhuriyeti’ne 24-26 Haziran 1963’te yaptığı resmi ziyareti sırasında Berlin’e de geldi.
Batı Berlin’deki Schöneberg Belediyesi’nin önünde bir konuşma yaptı.
Ve 400 binden fazla Berlinlinin katıldığı bu etkinlikte, “Özgürlükte yaşam kolay değildir ve demokrasi de mükemmel değildir. Ama insanlarımızı kendimizin yanında tutmak ve başka yerlere gitmelerini engellemek için asla duvar örmek zorunda değildik. Siz savunulan bir özgürlük adasında yaşıyorsunuz. Nerede yaşarlarsa yaşasınlar, tüm özgür insanlar bu Berlin kentinin yurttaşlardır ve ben özgür bin insan olarak şunu söylemekle gurur duyuyorum: Ben bir Berlinliyim (Ich bin ein Berliner)” dedi.
Coşkulu alkışlarla adeta yer yerinden oynadı.
İşte John F. Kennedy’nin bu tarihi söylemi tarihe geçti.
1987 yılında Berlin’i ziyaret eden dönemin ABD Başkanı Ronald Reagan, iki Almanya’yı ve iki Berlin’i birbirinden ayıran tarihi Brandenburg Kapısı önünde yaptığı konuşmasında, Sovyetler Birliği lideri Mihail Gorbaçov’a “Mister Gorbaçov tear down this wall! (Bay Gorbaçov, yıkın bu duvarı!)” çağrısında bulundu.
Ve 13 Ağustos 1961’de örülen Berlin Duvarı, 9 Kasım 1989’da çöktü.
Ve iki Almanya da, iki Berlin de 3 Ekim 1990’da resmen birleşti.

HALK ŞENLİĞİ DÜZENLENDİ
İşte Hava Köprüsü’nün 75’inci ve Kennedy’nin Berlin konuşmasının 60’ıncı yıldönümünde yine Berlin’deki Schöneberg Belediyesi’nin önünde, cumartesi günü “Ich bin ein Berliner” sloganıyla bir ‘halk şenliği’ düzenlendi.
Bu ‘özgürlük şenliğine’ on binlerce kişi katıldı.
Berlin Eyalet Başbakanı Kai Wegner, ABD’nin Almanya Büyükelçisi Amy Gutmann ve John F. Kennedy’nin yeğeni Timothy Shriver birer konuşma yaptı.
“Berlin bir özgürlük kenti” diyen Kai Wegner, Kennedy’nin aynı yerde yaptığı konuşmasını babasının canlı izlediğini ve kendilerine hep gururla anlattığını söyledi.
Ve Kennedy’nin o günkü konuşmasında, “Özgürlük bölünmezdir ve tek bir kişi bile köle olsa, bütün insanlar özgür değildir” söylemini hatırlattı.
“Biz de bugün Ukrayna’nın, Ukraynalıların, Kiev’in yanındayız” dedi.
Büyükelçi Amy Gutmann, Ukraynalıların verdiği özgürlük savaşından ve hem Avrupa Birliği’nin (AB) hem ABD’nin hem de NATO’daki müttefiklerin Ukrayna’ya sergilediği dayanışmadan gurur duyduklarını söyledi.
Konuşmasını Gutmann, “Ich bin eine Berliner” diyerek bitirdi.
Berlin’de yapılmakta olan Berlin Özel Olimpiyatlar Dünya Oyunları Başkanı Timothy Shriver de dayısının konuşmasının bugün de geçerli olduğunu vurgularken, olimpiyatların amacının da duvarları hem de her zaman görünmeyen duvarları yıkmak olduğunu vurguladı.
Ve “Wir sind alle Berliner -Hepimiz Berlinliyiz” dedi.
*
Etkinliğe katılanlar John F. Kennedy’nin 18 dakika süren konuşmasını Schöneberg Belediyesi’nin önündeki dev ekrandan, katılamayanlar da televizyonlardan izlediler.
Kennedy’nin Almanca alt yazılı konuşmasının ardından Schöneberg Belediyesi’nin kulesindeki ‘özgürlük çanları’ çaldı.
Tıpkı iki Almanya’nın resmen birleştiği 3 Ekim 1990 akşamında da olduğu gibi.