Az uyuyan çok yer!

YORGUN ve bitkin insanların ruh hali bozulur, konsantrasyonları azalır. Konuşma yeteneği de etkilenir, tepkiler yavaşlar, durumsal değerlendirmeler kötüleşir. En kötüsü de, genellikle kaza sebebi olan saniyelik uykuya dalma anlarıdır. Ayrıca az uyuyan kişilerde kan şekeri seviyeleri de, çok uyuyanlara göre daha yüksektir. Uykusuzluk açlığı kontrol eden iştah açıcı hormon ghrelin üretimini de etkiler. Yorgunluk acıktırır. Sürekli yorgun olan kişi, uykusunu almış dinlenmiş kişiden daha fazla yemek yer. Leptin hormonu uyku sırasında aç hissetmemeyi sağlar. Uyanır uyanmaz ghrelin salgılanır ve kişi kendini aç hisseder. Uyku eksikliği, ghrelin seviyesinin artmasına yol açar. Uyku eksikliği bu bağlamda genellikle düzensiz beslenme alışkanlıklarıyla ilişkilendirilir.

UYKUSUZLUK KALBİ ETKİLİYOR
Alman Uyku Araştırmaları ve Tıbbi Uyku Derneği’nden (DGSM) Dr. Alfred Wiater, “Araştırmalar, uyku sırasında bağışıklık sisteminin aktive olduğunu, böylece uyku eksikliğinin bir sonucu olarak bağışıklık sistemi bozukluklarının da ortaya çıkabileceğini gösteriyor” diye uyarıyor.
Dr. Wiater ayrıca uykusuz kalmanın ciddi sağlık sorunlarına sebep olduğunu da vurguluyor: “Uzun vadede, kalp krizi ve yüksek tansiyon gibi kardiyovasküler rahatsızlıkların yanı sıra obezite ve metabolik sendrom gibi önemli riskler de var. Uyku bozuklukları ile depresyon ve dejeneratif beyin değişimleri arasında da bağlantılar var.”

UYKU GEREKSİNİMİ KİŞİDEN KİŞİYE FARKLILIK GÖSTERİR
7 saat uyku çoğu insana iyi gelir. Fakat vücudun yenilenmesi için ne kadar uykuya ihtiyacı var? Bazıları 5 saatlik uykunun kendileri için yeterli olduğuna inanıyor. Kimisi de 8 saat sonra bile tamamen bitkin olabiliyor. Uyku uzmanı Wiater’e göre, uyku gereksinimleri kişiden kişiye değişir: “Kısa ve uzun uyuyanlar var. Ortalama olarak bir yetişkinin günde 7 ila 7.5 saat uykuya ihtiyacı vardır. Ancak, gerçek uyku süreleri genellikle daha düşüktür. Önemli olan tek şey uyku süresi de değildir. Belirleyici faktör, uykunun ‘dinlendirme değeri’dir. Uykuya dalma veya uykuyu sürdürme konusunda herhangi bir sorununuz yoksa, sabahları dinlenmiş ve gün içinde zinde uyandıysanız, o uyku iyidir.”

KALİTELİ UYKU KAÇTA YATTIĞIMIZDAN BAĞIMSIZDIR
Bu arada, gece yarısından önce uyumanın en sağlıklısı olduğu da çok doğru değil. En dinlendirici olan, uykunun erken evreleridir çünkü derin uykunun çoğu o zaman gerçekleşir. Uyurken hafif, derin ve REM (rüya) uyku evreleri olan birkaç uyku döngüsünden geçeriz. Witaer bunu şöyle açıklıyor: “İlk uyku döngüleri, daha uzun derin uyku evreleri ve daha kısa rüya uyku evreleri ile karakterize edilir. Uyku ilerledikçe derin uyku evreleri yok olur ve rüya uyku evreleri uzar. Bu süreç iç saatimiz tarafından kontrol edilir ve saat kaçta yattığımızdan bağımsızdır.” Dr. Wiater “Çok uzun süre, yani 9 saatten fazla uyuyan ve gün içinde de genellikle uykulu olan, hatta uykuya dalan kişiler, uyku bozukluğu konusunda bir doktora başvurmalıdır” diyor.