Avrupalı kadınlar 100 yıldır üniversiteli

AVRUPA’da kadınlara üniversitenin yolu ilk kez 19. yüzyılda açıldı. Daha öncesinde kadınlar üniversiteye gitmek için özel izin almaları gerekiyordu.

Örneğin Almanya’da ilk doktorasını yapan Dorothea Erxleben’e üniversitenin yolu Prusya Kralı II. Wilhelm’in 1754’de verdiği özel bir izinle açıldı.

Kadınlar özel bir izin almadan üniversiteye gitmek için 150 yıl beklemek zorunda kaldılar.

Almanya’da ilk kez Baden Dükalığı 1900’de kadınların üniversitede okumasına izin verdi. Baden’i üç yıl sonra Bavyera takip etti.

Daha sonra sırasıyla 1904’de Württemberg, 1906’da Leipzig, 1907’de Saksonya-Weimar-Eisenach, 1908’de Prusya ve Hessen, 1909’da da Mecklenburg- Schwerin’de kadınlara üniversitenin yolu açıldı.

BÖLÜM KISITLAMASI
İsviçre’de kadınlar ‘dinleyici’ olarak 1864’den itibaren üniversitelerdeki derslere katılabiliyorlardı. İsviçre Zürih’te ise kadınlar ‘tıp’ dışındaki bölümlere 1867’den itibaren kayıt yaptırabiliyorlardı.

1872’de Bern ve Genf, 1890’da da Basel ve Lozan Zürih’i izledi. Fransa’da kadınlar İsviçre’den de önce üniversiteye gidebiliyorlardı. Kadınlar 1863’de Paris, Bordeaux, Toulouse, Lyon ve Marsilya’daki üniversitelerin teoloji bölümü dışındaki dallarda üniversite eğitimi alabiliyorlardı.

İngiltere’de kadınlar ilk kez 1878 senesinde London Üniversitesi’nde istedikleri bölümlerde okuyabiliyorlardı. İngiltere’nin köklü geçmişe sahip üniversitelerinde ise bu süreç zaman aldı. Oxford 1920, Cambridge de 1948 senesinde üniversitede kadınlara da yer açtı.

Yıllar içinde sayıları arttı
FEDERAL İstatistik Dairesi’nin verilerine göre 1960 senesinde Almanya’da üniversitelerde okuyan kadınların oranı tüm öğrencilerin dörtte biri kadardı. Bu sayı 1980’lerde yüzde 40’lara çıktı. 1990’lı yılların ortasından itibaren ise üniversitelerde eğitim gören her iki kişiden biri kadınlardan oluşuyordu. Üniversitede eğitim gören kadınların sayısı bu yıllarda yüzde 50’lere çıktı.

Üniversitelerdeki kadın profesörlerin sayısı da yıllar içinde önemli artış gösterdi. 1960’da Almanya’daki üniversitelerdeki kadın proföserlerin oranı yüzde 2 iken 2000’li yıllarda bu sayı yüzde 10’u buldu. Son yıllarda ise Almanya’da her beş profesörden ve her iki doktora yapanlardan biri kadınlardan oluşuyor.

Laura Bassi (1711-1778)
Avrupa’nın ilk kadın üniversite profesörü İtalya Bologna doğumlu Laura Bassi’ydi (1711-1778). Bassi 21 yaşından itibaren İtalya’da felsefe alanında profesör ünvanıyla ders veriyordu.
Ada Lovelace (1815- 1852)
Tarihe ilk bilgisayar programcısı olarak geçti. 1970 yılında geliştirilen bir programlama diline ADA adı verildi. Ada Lovelace günün birinde müzik eserlerinin, grafik tasarımlarının bir makine yardımıyla yapılabileceğinden çok emindi. Bu düşüncelerinde haklı da çıktı.
Marie Curie (1864-1934)
Eşi Pierre Curie ile birlikte radyum ve polonyum elementlerini buldu. Radyoaktivite üzerine yaptığı çalışmalarla fizikde (1903) ve kimya ise (1911) alanında Nobel Ödülü kazandı. Uranyumla yaptığı deneyler sonucu radyoaktiviteyi keşfetti.

Dorothea Erxleben (1715-1762)
Almanya’nın ilk doktorasını yapan kadın doktoru