Avrupa, dünyadaki yeni rolünü arıyor
Güncelleme Tarihi:
Münih’te üç gün süren Uluslararası Güvenlik Konferansı, birbiriyle ekonomik, ticari ve askeri çatışma içinde bulunan ülke temsilcilerini buluşturdu. Yıllardır konferansı bir gazeteci olarak izliyorum. Bu toplantıda ilk kez dünyanın kendi içinde ne kadar çok bölündüğünü, cephelerin ne kadar sertleştiğini gözlemledim.
CEPHELEŞMELER ÇOK KESKİN
Konferansta özellikle Fransa, Almanya ve ABD’nin birbiriyle ters düştüğü gözlerden kaçmadı. Kapalı kapılar ardındaki görüşmelerde bu görüş ayrılıkları, cepheleşmeler çok daha keskin ve sert.
Almanya Cumhurbaşkanı Frank Walter Steinmeier, ABD’yi, uluslararası toplumdan geri çekilerek Batı’yı zayıflatmakla eleştirdi. ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ise “Bu söylemler gerçeği yansıtmıyor” diyerek, Transatlantik ittifakının ölmediğini, ABD’nin küresel sorumluluğunun devam ettiğini ve Batı’nın kazanacağını savundu. Ancak Pompeo’nun, ‘kazanan Batı olacak’ vaadi, Fransa ve Almanya’yı pek ikna etmedi.
Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas da zirvedeki konuşmasında ABD hükümetini Orta Doğu’dan çekilerek, bir jeopolitik boşluk bıraktığını, bu boşluğu da Rusya ve Türkiye’nin doldurduğunu savundu.
ALMANYA’YI DA ELEŞTİRDİ
Fransa Cumhurbaşkanı Macron da ABD’nin bir süredir geri çekildiğini ve Avrupa ile ilişkilerini gözden geçirme politikası izlediğini, bunun da Batı’yı zayıflattığını söyledi. Macron, mali ve mülteci krizinden sonra insanların Avrupa’da demokrasiye inancını kaybettiğini söyledi. Almanya’nın da birkaç yıl önce yaptığı önerilere halen yanıt vermemesini eleştiren Macron, bunun kendisini sabırsızlandırdığını vurguladı. Rusya’yı da Batı demokrasisini istikrarsızlaştırma çabalarını sürdürmekle suçladı.
*
Macron, İngiltere’nin AB’den ayrılmasıyla Avrupa’da tek atom gücü olarak kalacak olan Fransa’nın atom gücüne Almanya’yı ortak etmek istiyor. Ancak Almanya, Fransa’nın mali nedenle bunu istediği düşüncesiyle öneriye sıcak bakmıyor.
ABD, Çin’in yükselişini Batı için büyük tehlike olarak görüyor. ABD Savunma Bakanı Esper, konferansta Çin’i “Pentagon’un en büyük endişesi” olarak niteledi. Avrupalıları 5G sistemine Huawei’i kesinlikle ortak etmemeye çağıran Esper, Çin’li şirketi ‘Truva Atı’ olarak niteledi.
Esper, Huawei’in 5G sistemine dahil edilmesi durumunda NATO’nun geleceğinin de tehlikeye düşeceği uyarısında bulundu. Çünkü Çin’in Huawei aracılığıyla NATO’nun tüm çalışmalarını dinleyebileceğini belirtti.
Batı, Çin ve Asya ülkeleri ekonomik olarak gelişirken, Batı’nın cazibesini yitireceği korkusu yaşıyor. Avrupa ülkelerinin batısızlaşma algısı yerinde bir tespit. Bu süreci Batı tekrar geriye dönüştürmek istiyor. Kendi içinde bile bölünmüş bir Batı bunda nasıl başarılı olur şüpheli.