'Atatürk, askerlik terimlerini Türk?eleştirendir'

Sakarya ?niversitesinde (SA?) düzenlenen "Atatürk ve Türk?e" konulu konferansta konuşan Prof. Dr. Akalın, Atatürk'ün sadece kültür ve dil sorunlarıyla ilgilenmekle kalmadığını, sürekli olarak bu konulardaki ?alışmalara katkıda bulunduğunu ve öncülük ettiğini vurguladı.

"Türk Milletinin dili Türk?edir" diyen Atatürk'ün, Türk?enin, cumhuriyetin kuruluşuna katkıda bulunan herkesin ortak dili olduğunu a?ık?a ifade ettiğini belirten Akalın, "Kurduğu cumhuriyeti Türk gen?liğine armağan ve emanet eden Atatürk, aynı zamanda Türk kültür tarihinde ?ok önemli atılımlar ger?ekleştirmiş, eşsiz bir düşünce adamıdır" dedi.

Atatürk'ün dil konusunda ilk uygulamasının 'Türkiyat Enstitüsü' kurmak olduğunu ifade eden Prof. Dr. Akalın, şunları söyledi:
"Savaştan yeni ?ıkıldığı i?in, cumhuriyetin büt?esi kısıtlı. 200 bin lira gibi önemli bir miktarda para ayrılarak, Türkiyat Enstitüsü'nün temeli 12 Kasım 1924'de atılır. Bu enstitüsü zamanla ?ok önemli ?alışmalar yapmıştır. Atatürk'ün üzerinde durduğu bir başka konu da 1926 Bakü Türkoloji Kurultayı'dır. Atatürk bir heyetin bu kurultaya katılmasını istiyor. Bu heyet, o kurultayda Latin alfabesine ge?iş konusunda önemli bir karar alır ve kurultayla birlikte Türk dünyasında aşamalı olarak Latin alfabesine ge?iş ?alışmaları başlar."

"T?RK DİLİ TETKİK CEMİYETİ'NİN KURULUŞ TALİMATINI VERİR"

TDK Başkanı Prof. Dr. Akalın, önce Dil Tarihi Tetkik Kurumu'nun kurulduğunu, tarih ?alışmaları yapılırken, dil ?alışmalarının da yapılması gerektiğinin anlaşıldığını belirterek, şöyle devam etti: "Hatta tarih ?alışmalarından da önce dil ?alışmalarının yapılmasına ihtiya? olduğu anlaşılır. 1. Türk Tarih Kurultayı'nın kapanış günü akşamı, Atatürk, 'Dil işlerini de düşünmek zamanı gelmiştir, ne dersiniz?' diye sorar ve herkesin bu düşünceye katılması üzerine, Türk Dili Tetkik Cemiyetinin kuruluş talimatını verir ve 12 Temmuz 1932'de kurulur."

Atatürk'ün en kısa zamanda bir kurultay yapılması talimatını verdiğini kaydeden Şükrü Haluk Akalın, 26 Eylül 1932 günü Dolmabah?e Sarayı'nda dil kurultayının toplandığını ifade ederek, "Bu kurultaya 3 bine yakın kişi katılmıştır. Kurultay Türkiye'de radyodan canlı yayınlanan 2. programdır. Radyo aracılığıyla halka aktarılır" şeklinde konuştu.

"G?NEŞ DİL TEORİSİNE G?RE TETKİKLER"

Atatürk'e Avusturya'dan bir dil bilimcinin 41 sayfalık ?alışma gönderdiğini ifade eden Prof. Dr. Akalın, şunları kaydetti:
"Atatürk, bu ?alışmayı 'Güneş Dil Teorisi' diye adlandırır. Teoriye göre, madem ki bütün diller Türk?eden doğdu, o halde bugün bizim dilimizde kullandığımız yabancı kaynaklı sözler de aslında bir zamanlar Türk?eydi. Bu düşünceyle dildeki yabancı kökenli sözlerin atılması hareketi olan tasfiyecilik tamamen durdu ve bunun sonucunda da 40'a yakın kitap yazıldı. İlk kitabı Atatürk yazar. Kitabın adı, 'Güneş Dil Teorisine Göre Tetkikler'. Burada ama?, Türk?enin söz varlığında olup da anlamını herkesin bildiği sözlerin Türk?e olduğunu ispatlamaktır."

"ATAT?RK ASKERLİK TERİMLERİNİ T?RKÇELEŞTİRENDİR"

Prof. Dr. Akalın, 1936 yılındaki 3. kurultayın ana konusunun "Güneş Dil Teorisine Göre Tetkikler" olduğunu belirterek, şunları kaydetti:
"Atatürk tamamen bilim terimleri üzerine ?alışır. Bilim terimleri belirli alanlarda, belirli sayıda bilim insanlarının konuştuğu, kullandığı terimlerdir. Bunlar Türk?eleştirilebilir. Türk?enin bilim dili olması i?in terimlerin de Türk?e olması gerekir. Atatürk askerlik terimlerini de Türk?eleştirendir. Bugün orduda kullandığımız er, erbaş, subay, asteğmen, teğmen, üsteğmen, albay, yarbay ve tümen gibi terimleri Türk?eleştirmiştir. Ve bunun i?in Türk?enin en eski kaynaklarına bakmıştır. Atatürk bir?ok kelimeyi dilimize kazandırmıştır. Bu kelimeler bizzat kendisinin türettiği kelimelerdir. Atatürk'ün bu kitabında artı, eksi, bölü, ?arpı, eşit, toplam ve ?ember gibi 129 terim var."