Antarktika’da hedef, ‘danışman ülke’ statüsü kazanmak
Güncelleme Tarihi:
Berlin Büyükelçiliği, Berlin’de 44’üncüsü düzenlenen ‘Antarktika Antlaşması Danışma Toplantısı’ (ATÇM XLİV) ve 24’üncü düzenlenen ‘Çevre Koruma Komitesi Toplantısı’ (CEP XXİV) delegasyonunu elçilikte konuk etti. TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi (MAM) Kutup Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Burcu Özsoy, Türkiye’nin Kutuplardaki araştırmaları hakkında bilgi verdi. Prof. Dr. Özsoy, Antarktika’da çalışmaları kapsamında ‘gözlemci’ statüsünde olan Türkiye’nin hedefininin, sürdürülebilir araştırmalarla ‘danışman ülke’ statüsüne geçmek olduğunu belirtti.
İLK kez 2005 yılında Amerikalı ekiple birlikte Antarktika’daki Amerikan Bilimsel Çalışma üssünde görev aldığını kaydeden Prof. Dr. Burcu Özsoy, Türkiye’nin 2017’den beri gerçekleştirdiği bilimsel seferlere liderlik yapıyor. Türkiye’nin Antarktika’daki bilimsel çalışmalarının nasıl başladığı hakkında bilgi veren Özsoy, şunları söyledi: “İlk gittiğimde, bir Türk bilim üssü eksikliğini hissettim. İlk hissiyatım, orada dalgalanan bayrakları gördüğümde dedim ki: ‘Neden Türkiye’nin bir bilim programı yok ve Türkiye neden burada değil.’ Türkiye’ye döndükten sonra doktora çalışmamda üç sene boyunca durmaksızın otoriterlerin kapısını çalarak bu durumun Türkiye için önemini, bilim dünyası için ve gelecek için ne kadar kritik olduğunu anlattım. 2015’te İstanbul Teknik Üniversitesi Kutup Araştırmaları Merkezi’ni kurdum. Ardından 2019’da TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi (MAM) Kutup Araştırmaları Enstitüsü kuruldu. 2017’den beri de Cumhurbaşkanlığı’nın himayesinde Sanayi Bakanlığı’nın uhdesinde ilk üç seferi İTÜ’nün koordinasyonunda, sonraki seferleri TÜBİTAK koordinasyonunda gerçekleştirilen seferlerin liderliğini üstlendim.”
İLK BİLİM İNSANIMIZ 1960’DA GİTTİ
Türkiye’nin yedinci sefere hazırlandığını belirten Özsoy, “Bilim insanları TÜBİTAK’ın çağrısı üzerine araştırmalar için başvuru yapıyor. Kabul edilen projeler sahaya gitmeye hak kazanıyor ve sahada bizim sağladığımız lojistik imkânlarla bilimsel çalışmalar yapıyor” dedi. Prof. Özsoy, “Türk bilim insanları neleri araştırıyor?” sorusuna ise “Geniş bir yelpaze. Orada sosyal bilimlerin ne işi var dersiniz ama hiçbir dünya ülkesine ait olmayan kıta olduğu için sosyal bilimler alanında kuvvetli. Yer bilimleri, deniz bilimleri, canlı bilimleri, atmosfer bilimleri, buzulların araştırılması ve ekosistemin araştırılması gibi geniş alanlar var” diye cevap verdi.
Prof. Özsoy, tüm bilimsel çalışmaların iklim değişikliği paydasında birleştiğini vurguladı. Berlin’de yapılan toplantıda da katılımcı ülkelere, Türkiye’nin şu ana kadar yürüttüğü bilimsel çalışımalar hakkında bilgiler verildiğini belirten Özsoy, “İngiltere 1900’lerin başından beri orada araştırmalar yapıyor. Diğer ülkeler de öyle. Bizim ilk bilim insanımız 1960’da gitti. Aslında yarım asırdır Antarktika’da çalışmalar yapıyoruz diyebiliriz. Ama 2017’den beri sürdürülebilir hale geldi. Antarktika anlaşmalar sisteminde 1996’da ‘gözlemci ülke’ statüsü kazandık. Şimdi de ‘danışman ülke’ statüsüne geçmek için çalışmalar yapıyoruz” diye konuştu.
