Almanyalı Türklerin büyük rüyası gerçek oluyor
Güncelleme Tarihi:
Almanya’da Türklerin büyük rüyası gerçek oluyor. 1961 yılında başlayan işçi göçünde Türk vatandaşları için tarihi bir kazanım, yarın itibariyle hayata geçiyor. Önceki dönemlerde büyük bir ayrımcılık yapılarak Türk vatandaşlarına tanınmayan çifte vatandaşlık hakkı, yeni yasayla birlikte artık mümkün olacak.
ALMANYA’da SPD’nin liderliğindeki Yeşiller ve FDP’den oluşan üçlü koalisyon hükümeti bu büyük ayrımcılığa son vererek, yeni çıkan Modern Vatandaşlık Yasası’nda çoklu vatandaşlığa imkân tanıdı. 27 Haziran’dan itibaren Alman vatandaşlığına geçmek için başvuracaklar, artık konsolosluklara giderek Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığından çıkmak zorunda kalmayacak. Bu yasal düzenlemeyle birlikte artık Mavi Kart’lar da tarihe karışacak. 2000’den sonra Alman vatandaşlığına geçen birçok kişi çifte vatandaş olmak isterse Alman vatandaşlığını kaybederim korkusu olmadan konsolosluklara giderek Türk vatandaşlığına geçmek için başvurabilecek.
ÇİFTE VATANDAŞLIĞIN HİKÂYESİ
Türklerin Çifte vatandaşlık hakkı, uzun süre göçmen ülkesi olduğunu kabul etmeyen Almanya’da uyum tartışmaları içinde feda edildi. Birlik Partileri’nin (CDU/CSU) uyumu bahanede ederek başta Türkler olmak üzere İslam coğrafyasından gelen göçmenlerin çifte vatandaşlığına hep itiraz etti. Hatta çifte vatandaşlık siyasi seçim malzemesi bile yapıldı.
BİRLİK PARTİLERİ KARŞI ÇIKTI
1998 yılında 16 yıllık Helmut Kohl liderliğindeki Birlik Partileri iktidarına son veren SPD ve Yeşiller koalisyon hükümeti vatandaşlık yasasında reforma gitmek istedi. Almanya’da doğan çocuklara, doğuştan Alman vatandaşlığı verilmesi ve çifte vatandaşlık hakkı tanınması da planlanan yasada yer alıyordu. Ancak Birlik Partileri CDU/CSU, 1998/99 yıllarında Alman vatandaşlık yasası reformuna karşı bir imza kampanyası düzenledi. CDU’lu Wolfgang Schaeuble ve CSU’lu Edmund Stoiber tarafından ‘Entegrasyona evet - çifte vatandaşlığa hayır’ adı altında başlatılan kampanyada çifte vatandaşlığa karşı imza toplanmaya başlandı. En tartışmalı ve akıllarda kalan imza kampanyası ise 1999 yılındaki Hessen eyalet seçim kampanyası sırasında yapıldı. CDU’nun seçim stantlarında çifte vatandaşlığa karşı imzalar toplandı. Hatta kampanyayı çifte vatandaşlıktan çok ‘Türklere karşı imza’ olarak algılayanlar da oldu.
CDU KAZANINCA ÇİFTE VATANDAŞLIK SUYA DÜŞTÜ
Çok sayıda karşı inisiyatif de CDU kampanyasına karşı kendi imza kampanyalarını başlattı ve çifte vatandaşlığı savundu. Ancak 1999 Hessen eyaletinde yapılan seçimleri CDU kazanınca, Eyaletler Meclisi’nde çoğunluk Birlik Partileri’ne geçti ve çifte vatandaşlık suya düştü. Bunun yerine, Almanya’da doğan çocuklara kan bağı yerine, doğuştan Alman vatandaşlığına geçme hakkı tanındı ve opsiyon modeli hayata geçirildi. Buna göre 2000 sonrası doğan çocuklar 18 yaşına kadar çifte vatandaş olabilecek ancak daha sonra iki vatandaşlıktan birini seçmek zorunda kalacaktı.
YENİ YASADA NELER VAR?
* Alman vatandaşlığına başvuru için ülkede ikamet süresi 8 yıldan 5 yıla indi.
* Okul ya da mesleki başarı, iyi Almanca bilgisi, kamu yararına faaliyetler gibi özelliklere sahip olanlar ve başarılı entegrasyon gösterenler 3 yıl sonra da Alman vatandaşlığına geçebilecek.
* Birinci kuşak göçmenlere ve 67 yaş üstündekilere yazılı Almanca testi kalkacak.
* Alman vatandaşlığına geçmek isteyen Türklerin kendi vatandaşlığından çıkması gerekmeyecek.
* En az 5 yıldır Almanya’da yaşayan göçmenlerin çocukları da Alman vatandaşı olabilecek.
KRİTERLER NELER?
* Vatandaşlığa başvuranlardan, Alman Anayasası’nın özgür demokratik temel düzenine bağlılığı istenecek.
* İslam karşıtı, Yahudi düşmanı, homofobik olmadığı ve kadın haklarına riayet ettiğini taahhüt edecek.
* Almanya’da lise veya yüksek öğrenim yapmayanlar Einburgeriungstest adı verilen vatandaşlık testini yapacak.
* Başvuran kişinin cezai bir suçtan mahkumiyeti olmaması gerekiyor.
* Avrupa Ortak Dil Referans Çerçevesi B 1 seviyesinde sözlü ve yazılı Almanca dil becerisini göstermesi gerekecek.
* Başvuru sahibinin sosyal yardım almaması ve geçimini sağlıyor olması gerekiyor.
Almanya Türk Toplumu Genel Başkanı Gökay Sofuoğlu, Modern Vatandaşlık Yasası’nı değerlendirdi: “Almanya’da yaşayan Türkler açısında tarihi bir olay. Türklerin işçi olarak Almanya’ya geldiği dönemlerde diğer ülkelerden gelen vatandaşların ülkeleri sırasıyla AB üyesi oldular. AB üyesi olarak çifte vatandaşlık hakkı elde ettiler. Ama onlarla aynı emekleri sarf eden ve buralı olan Türkler için çifte vatandaşlık imkânının sağlanmamış olması Almanya demokrasi açısında handikaptı.” Çifte vatandaşlığın çok uzun ve zorlu bir siyasi süreç sonunda elde edildiğini kaydeden Sofuoğlu, “Demokrasi açısından önemli. Yıllardır talep ettiğimiz çifte vatandaşlığa kavuştuk. 27 Haziran Almanyalı Türklerin göç tarihine not düşebilecekleri tarihi bir yıl olacak” dedi.
‘YASANIN GERİ ALINACAĞINI SANMIYORUM’
Sofuoğlu, Birlik Partileri’nin iktidara gelmesi halinde yasada yeniden bir değişikliğe gidip çifte vatandaşlığı engelleyip engellemeyeceği sorusuna şu sözlerle yanıt verdi: “Vatandaşlık yasası Meclis görüşmelerine baktığımız da CDU’dan eleştirel yaklaşanlar partinin üst yönetimden çok milletvekilleriydi. Muhalif olabilmek açısında karşı çıktılar. Almanya demokrasisi sürekliliği olan bir demokrasidir. Verilmiş haklar konusunda önceki yasaları değiştiren bir gelenek yok. Zaten bu yasa Almanya’nın ekonomik şartlarını düzenlenmesi için çıktı. Bu nedenle CDU’nun yasayı geri alacağını sanmıyorum.”
Önceki dönemlerde Almanya Türk Toplumu Başkanı olarak görev alan Kenan Kolat da uzun süre çifte vatandaşlık için mücadele eden STK temsilcilerinden. Yeni vatandaşlık yasasını değerlendiren Kolat, “Bu, Almanya’nın artık vazgeçilmez olan göç olgusunu tamamen kabul etmesidir. O anlamda tarihi bir olaydır” dedi. Bunun Almanya demokrasisi açısından önemli bir dönüm noktası olacağını belirten Kolat, “Almanya’daki Türk toplumu ırkçılığa karşı önemli bir panzehir olacak. Türklerin büyük bölümü ırkçı partilere oy vermeyecek. Bu da demokrasinin sağlıklı işlemesini sağlayacak” dedi. Yasanın içinde eksikleri olsa bile Almanya’daki Türk toplumunun en temel istemlerinden çifte vatandaşlığın gerçekleştiğini kaydeden Kolat, “Bunu hayal bile etmek mümkün değildi. Göç hareketi 70’li, 80’li yıllarda başladığından bu yana çifte vatandaşlık talepleri vardı. 40-50 yıl sonra bunun gerçekleşiyor olması çok önemli” dedi.