Almanya’da Türk diasporası oluşuyor

TÜBİTAK bursuyla ve Duisburg-Essen Üniversitesi’ne bağlı Türkiye Araştırmaları Merkezi’nin davetiyle Almanya’ya gelen Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyoloji Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Yavuz Alptekin, çalışmalarını tanıttı. Alptekin, Essen ve Duisburg’da Türkler tarafından kurulan 58 derneğin yönetim kadrosu ve gönüllüleriyle birlikte toplam 260 kişiyle anket yaptığını, dernek yönetim kurullarının sosyal, ekonomik ve kültürel yüzünü ortaya çıkardığını belirtti. Türkiye kökenli göçmenlerin diğer göçmenlere göre eğitim düzeyinin düşük olduğunu, eğitim düzeyi yükseldikçe Türkçe konuşma oranının düştüğünü belirten Doç. Dr. Alptekin, “Bugün Almanya’daki Türk veya Türkiye kökenli nüfus artık misafir işçiler olmaktan çıkmış, bir diaspora toplumu olmaya başlamıştır” dedi. Diaspora kavramı uzun zamandır göç araştırmaları yapan bilim insanları tarafından dile getiriliyor.

‘GURBETÇİ’ YERİNE ‘TÜRK DİASPORASI’
Diaspora kavramının, ana vatanından çeşitli nedenlerle başka ülkelere göç etmek zorunda kalan insanları tanımladığını, Türk devletinin yazışmalarında Avrupa’daki yurttaşlarımız için ‘gurbetçiʼ yerine ‘Türk diasporası’ kavramını kullandığını söyleyen Alptekin, Türk diasporasının, Almanya başta olmak üzere Avrupa’ya, Amerika’ya göç eden ve Balkanlar’daki Türklere kadar geniş bir coğrafyayı kapsadığını ifade etti. Eğitim seviyesinin yükselmesi, sosyal ağların genişlemesi ve ekonomik olanakların gelişmesi ölçüsünde bu sürecin düzenli bir şekilde ilerleyeceğini ve Almanya’da kavramın tam anlamıyla bir diaspora olmasa da işlevsel açıdan orta ve uzun vadede bir Türk lobisinin vücuda gelebileceğini ifade eden Alptekin, “Yeterli etkinliğe sahip bir diasporadan bahsedilemese de oluşum başlamıştır. İlk zamanlar sadece cami derneği kuran Türkler artık bu derneklerle yetinmiyor, veli dernekleri, eğitim, kültür ve sanat dernekleri de kurarak toplumsal ağırlıklarını artırmaya ve siyasi rollerini güçlendirmeye çalışıyorlar” dedi.

BİR DİPLOMASİ ARACI
Diasporanın hem iç hem de dış politikada etkili bir rol oynadığını, ana vatanının kültürünü ve imajını yansıttığını, diplomasi aracı olduğunu ve ulusal çıkarlar için lobicilik etkinlikleri yürüttüğünü belirten Doç. Dr. Alptekin, şöyle dedi: “Türk devletinin, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA), Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (YTB) ve Yunus Emre Enstitüsü (YEE) ile Türk diasporası ile ilişki ve iş birliği çabalarını sürdürmektedir. Bu kuruluşlar, Türk göçmenlerin ana vatanları ile aidiyetlerinin sürdürülmesi, kültürümüzün ve dilimizin yaşatılması ve yaşanılan ülkede sosyal statülerinin güçlendirilmesini amaçlamakta ancak esas görev dış ülkelerde yaşayan yurttaşlarımıza düşmektedir.”