Almanya’da çözülemeyen sorun: Konut

KİRACILAR Derneği Başkanı Lukas Siebenkötten, Augsburger Allgemeine gazetesine verdiği demeçte, Münih gibi yüksek fiyatlı bölgelerde bile kiraların son iki yılda hiç olmadığı kadar keskin bir şekilde arttığını söyledi. Siebenkötten, “Münih için güncel kira endeksi, bir önceki kira endeksine kıyasla ortalama yüzde 21’lik korkunç bir kira artışı gösterdi. Bu da etkilenen tüm kiracılar için bir şok oldu” dedi. Almanya genelindeki kiracı derneklerinin büyük kira artışları nedeniyle giderek daha fazla başvuru aldıklarını belirten Siebenkötten, şunları söyledi: “Kiracılar, kiralarını ve sürekli artan enerji maliyetlerini nasıl karşılayacakları konusunda daha fazla endişe duymaya başladı. Federal hükümet harekete geçmeli ve uygun fiyatlı konut yaratmayı öncelikler listesinin en başına koymalı. Mevcut mülkler için kira fiyatları dondurulmalı, yeni kiralamalar için kira fiyatı üst tavan sınırı koyulmalı. Ayrıca fahiş kira isteyenlerin cezalandırılması ve endekse bağlı kiraların yasaklanması gerekir.”

PEKİ İNŞAATÇILAR NE DİYOR?
Alman Emlak Federasyonu (ZIA) işe kira artışlarının nedenini Almanya’daki inşaat maliyetlerine bağladı. ZIA Başkanı Andreas Mattner, hükümet düzenlemeleri nedeniyle Almanya’daki inşaat maliyetlerinin diğer Avrupa ülkelerinden daha yüksek olduğunu vurguladı ve “Konut sağlama maliyeti patladığı için kiralar artmak zorunda” dedi. Şu anda Almanya’da 500 binden fazla konut açığı var ve bu sayı 2027 yılına kadar 830 bine çıkabilir. “Bu giderek daha ciddi bir sosyal sorun haline geliyor” diyen Mattner, yüksek finansman maliyetleri göz önünde bulundurularak, faiz oranı yüzde 2’den fazla olmayan bir devlet sübvansiyonu programı çağrısında bulundu.

UZMANLAR NE ÖNERİYOR?
Alman Ekonomi Enstitüsü (IW) geçen ay konut sektöründeki maliyetleri azaltmak için bir önlem paketi önerdi. IW’nin raporuna göre, siyaset, yönetim ve iş dünyasında konut inşaatının önemi konusunda bir fikir birliği sağlanırsa, birçok tasarruf mümkün. IW, özellikle yeni inşaatlardaki basit demirbaş ve donanımların mevcut konutlardaki tipik standartları aştığını ve bazı alanlarda maliyet tasarrufu için fırsat olduğunu belirtti. Rapora göre, yeraltı otoparkları veya bodrum katlarından vazgeçmek de yardımcı olabilir. Daha küçük daireler de yeni yapıların maliyetini düşürebilir.

GERİLEYECEK Mİ CANLANACAK MI?
Almanya’da konut inşaatı bir süredir durmuş durumda. Münih merkezli Ekonomi Araştırma Enstitüsü (Ifo), geçen yıl 270 bin olarak tahmin edilen konut inşaatının 2024 yılında sadece 225 binin tamamlanacağını tahmin ediyor. DZ Bank ise yıllık tamamlanan daire sayısının 2025 yılına kadar daha da düşerek 200 bine gerileyebileceği tahmininde bulundu. Bu sayı, koalisyon hükümetinin planladığının sadece yarısı kadar. İmar ve İnşaat Bakanı Klara Geywitz (SPD) ise kısa süre önce yaptığı açıklamada konut piyasasının muhtemelen 2024’ün sonunda, 2025’in başında canlanacağını söylemişti.

BÜROKRASİ ŞİKÂYETİ
Almanya’da 2020 yılından bu yana hem gerçek inşaat maliyetleri hem de kredi faiz oranları önemli ölçüde arttı. Buna bir de son birkaç yıldır federal finansman programlarında yaşanan iniş çıkışlar ve hükümetin bütçe kesintileri eklendi. İnşaat şirketleri ve uzmanlar da sürekli olarak aşırı bürokrasiden ve inşaat yönetmeliklerinin sürekli sıkılaştırılmasından şikâyet ediyor. Çok sayıda insan özellikle şehirlerde umutsuzca ev arıyor. Geçen yıl emlak fiyatları düştü, ancak kiralar birçok yerde artmaya devam etti. Büyük emlak acentesi Jones Lang LaSalle’ın (JLL) uzmanlarından Roman Heidrich, önümüzdeki birkaç yıl boyunca Almanya genelinde talebin, azalan yeni daire arzını önemli ölçüde aşmaya devam edeceğini, bu nedenle kiraların da orta ve uzun vadede artacağını tahmin ettiklerini söyledi.