Almanya’da 23 Şubat’ta seçim var!
Güncelleme Tarihi:
Halkın güvenini kaybeden Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Federal Meclis’in de güvenini yitirdi ve oylamayı kaybederek erken seçim yolunu açtı.
Almanya’da son dönemlerde yapılan kamuoyu yoklamalarına göre sistematik olarak güven kaybı yaşayan Başbakan Olaf Scholz, Federal Meclis’in güvenini de yitirdi. 11 Aralık’ta Federal Meclis’e güvenoyu talebinde bulunan Şansölye Scholz, bugün öğleden sonra yapılan oylamayı kaybetti. 733 sandalyeli Federal Meclis’te oy kullanan 717 milletvekilinden 207’si Scholz’a güven duyarken 394 parlamenter “hayır” dedi. 116 milletvekili de çekimser oy kullandı. Şansölye Scholz’un oylamayı kaybetmesiyle, partiler arasında uzlaşmaya varıldığı şekilde erken genel seçimlerin 23 Şubat 2025’te yapılması yolu açıldı. Oylamadan sonra Federal Meclis Başkanı Baerbel Bas sonuçları derhal Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier’e ileteceğini söyledi. Şansölye Scholz da oylamadan sonra Cumhurbaşkanlığı Köşkü Bellevue Sarayı’na giderek Cumhurbaşkanı Steinmeier’den Federal Meclis’i feshetme talebinde bulunacağını açıkladı.
Almanya’da geçerli yasalara göre Başbakan’ın bu talebinden sonraki 21 gün içinde Cumhurbaşkanı’nın Federal Meclisi feshetmesi ve o tarihten itibaren de 60 gün içinde erken seçime gidilmesi gerekiyor. Şu anki hesaplara göre Cumhurbaşkanı Steinmeier’in Federal Meclis’i 26 Aralık’ta feshetmesinden ve 23 Şubat’ta da erken seçimin yapılmasından hareket ediliyor. Seçimlerden sonra Başbakan seçilip yeni hükümet kuruluncaya kadar Şansölye Scholz ve bakanlar görevi sürdürecek.
ALTINCI GÜVENOYU
Almanya’da şimdiye kadar 5 kez güvenoyu talep edildi ve oylama yapıldı. Dönemin SPD’li Almanya Başbakanı Willy Brandt, Doğu Blok ülkeleriyle ilişkileri geliştirmek için başlattığı ‘Ostpolitik’ (Doğu Politikası) eleştirilere hedef olup bazı Sosyal Demokrat ve küçük ortak FDP’li parlamenterlerin CDU/CSU’ya geçmesi üzerine mutlak çoğunluğu kaybetti. Bunun üzerine CDU/CSU Rainer Barzel’i başbakan adayı göstererek 27 Nisan 1972’de “yapıcı güvensizlik önergesi” sundu, ama kaybetti. Ancak bütçe konusunda sıkıntı yaşayınca, erken seçime gidilmesi için Willy Brandt, güvenoyu istedi ve 22 Eylül 1972’de yapılan oylamayı “isteyerek” kaybetti. 19 Kasım’da yapılan seçimleri SPD ile FDP kazandı ve Brandt koltuğunu korudu. En yakın danışmanı Günter Guillaume’un Doğu Almanya adına casusluk yaptığının ortaya çıkması üzerine Brandt istifa edince, yerine 1974 yılında SPD’li Helmut Schmidt geçti. Schmidt de orta menzilli füzelerin Almanya’ya yerleştirilmesi kararı yüzünden sıkıntı yaşayınca, 1982 yılı Şubat ayında güvenoyu istedi ve kazanarak göreve devam etti.
Ancak ekonomi politikası yüzünden FDP’nin “cephe değiştirip” CDU/CSU ile ortaklığa karar vermesi üzerine, CDU Genel Başkanı Helmut Kohl, 1 Ekim 1982’de “yapıcı güvensizlik önergesi” oylamasını kazanarak Schmidt’in koltuğuna oturdu. Kohl, erken seçime gidilmesi için güven oyu isteyerek CDU/CSU’lu milletvekillerinin de desteğiyle 17 Aralık 1982’de yapılan oylamayı “isteyerek” kaybetti ve 6 Mart 1983’teki genel seçimlerde toplam oyların yüzde 48.8’ini alarak FDP ile ortaklığı sürdürüp koltuğunu korudu. 1998’de Kohl’ün yerine geçen SPD’li Gerhard Schröder, Afganistan’a Alman askerleri gönderilmesi için 16 Kasım 2001’de güvenoyu istedi ve kazandı. Ancak SPD’ye seçmen desteğinin azalmaya başlaması üzerine Schröder, 2005 yılında “kaybetmek için” güvenoyu istedi. Ve oylamayı “isteyerek” kaybederek erken seçim hedefine ulaştı, ama 18 Eylül 2005’teki seçimleri de kaybetti ve koltuğunu CDU’lu Angela Merkel’e kaptırdı. Şimdi de Olaf Scholz, Almanya’da 6. güvenoyunu talep eden Şansölye olarak tarihe geçmeyi garantiledi.