Güncelleme Tarihi:
SOSYAL YARDIM ÖDENEĞİ
Almancası HARTZ IV veya ALG II olarak da bilinen sosyal yardım ödeneği, bu yıldan itibaren hem bekarlar hem evliler için arttı. Geçen aralık ayında hak sahiplerine ödenmeye başlanan zamlı yardım miktarı, bekarlar için 14 euro artarak 446 euro’ya, ailesiyle birlikte yaşayan gençler için 45 euro artarak 373 euroya ve 5 yaşına kadar olan çocuk başına 33 euro artarak 283 euroya yükseltildi. Çiftler içinse, 389 euro olan sosyal yardım ödenek miktarı 2021’den itibaren 401 euro olacak. Ebeveynleriyle aynı hanede ikamet eden, 25 yaşın altındaki genç yetişkinlere ödenen sosyal yardım parası 12 euro zamlanarak 357 euro olarak belirlenirken, 6 ile 13 arasındaki çocuklar içinse aynı yardım kalemi 1 euro artırılarak 309 euroya yüskeldi.
PRİM MUAFİYETİ
Yeni yıldan itibaren, prim ödeme muafiyetinde dikkate alınan azami gelir sınırı yükseltildi. Buna göre, şimdiye kadar 4.687.50 euroya kadar kazancı olanlar sağlık ve bakım sigortasına prim ödeme zorunluluğuna tabiyken, bu gelir sınırının üzerinde kazancı olanlara ise prim muafiyeti uygulanıyordu. 1.1.2021’den itibaren ise prim muafiyeti, 4.837,50 euro ve üzerinde aylık kazancı olanlara uygulanacak. Diğer bir ifadeyle, 31.12.2020’ye kadar geçerli olan eski rakamlara göre, yıllık geliri 56.250 euro ve üzerinde olanlar, prim muafiyetinden yararlanabilirken, 1.1.2021’den itibaren prim muafiyetinden yıllık geliri 58.050 euro ve üzerinde olanlar faydalanabilecek.
ZORUNLU SİGORTALILIK
Yeni yıldan itibaren yüksek gelirlilerde azami aylık prim miktarı da 342.19 eurodan 353.14 euro seviyesine çıkarıldı. Örneğin brüt geliri 6 bin euro olan bir sigortalı, sağlık sigortası primi 10.95 euro (ek prim hariç) artarken, geliri 4.700 euro, yani azami gelir sınırının biraz üzerinde kazanç elde edenlerden kesilen sağlık sigortası primi 1.09 Euro tutarında yükselecek. Sadece prim muafiyetinde değil, sigortalanma zorunluluğun belirlenmesinde baz alınan azami gelir sınırında da yeni yılda değişiklik oldu. Almanya genelinde geçerli olan bu yeniliğe göre, yasal sağlık sigortası zorunluluğunda baz alınan azami kazanç sınırı yıllık brüt 62.550 eurodan 64.350 euro seviyesine çıkarıldı.
KİMLER ÖZEL SİGORTALI OLABİLECEK?
Böylece aylık brüt geliri 5.362.50 euro ve üzerinde olanlar ancak yasal sağlık sigortası üyeliğinde çıkıp özel sağlık sigortasına geçiş yapabilecekler. 31.12.2020’ye kadar 5.212.50 euro brüt aylık kazancı olanlar sigorta zorunluğundan muaf tutularak özel sağlık sigortası üyesi olabiliyorlardı. Özel sağlık sigortasında kayıtlı olan sigortalılar adına yatan işveren prim payı da aylık 367.97 eurodan 384.58 euroya yükseldi.
ASGARİ ÜCRETLİLERE 2021’DE ÇİFTE MÜJDE
Almanya’da asgari ücretlilerin yüzü, yeni yılda iki kez gülecek. Çünkü 1.1.2021’den itibaren işverenler tarafından yasal olarak ödenmesi gereken asgari saat ücreti 9.35 eurodan 9.50 euroya yükseltilirken, 10 cent tutarındaki ikinci zam ise 1.7.2021’de asgari ücretlere yansıtılacak. Asgari ücrete yapılan zamlar, Mini-Job olarak tanımlanan düşük ücretli işler için de geçerli olacak. Bilindiği gibi 1.1.2018’den itibaren asgari ücret uygulaması istisnasız tüm branşlarda geçerli olmak üzere reşit yaşta olan tüm sigortalıların yanı sıra, emeklileri, Mini-Job işlerinde çalışanları ve sezonluk işçileri de kapsıyor. Sadece, uzun süre işsizlikten sonra sigortalı işte çalışmaya başlayanlar, asgari ücret uygulamasından, işe başladıktan altı ay içinde yararlanamıyorlar.
ESKİ HAKLARIM HÂLÂ GEÇERLİ Mİ?
Orhan Gedik – Münih/Almanya
TÜRKİYE’den emekli olmak için 2018 yılında yurtdışı borçlanma başvurunda bulunduğunuzu, o dönemdeki günlük borçlanma ücretinin 21.65 TL olduğunu, eksik günleri tamamlamak için ikinci kez başvurduğunuzu, bu kez borç miktarının size günlük 44.15 TL üzerinden tahakkuk ettirildiğini belirterek, “Bu uygulama doğru mudur? Geçen yıl yürürlüğe giren yeni kanuna mı tabiyim? Eski hakkım geçerli olması lazım değil mi?” diye sorular yöneltmişsiniz.
2008’DE KANUN DEĞİŞTİ
Sayın okurumuz, Ekim 2008 yılında yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Güvenlik ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile birlikte dolar bazlı borçlanma sistemi sona erdi ve asgari ücret endeksli borçlanma modeline geçilmişti. Bu tarihten itibaren borçlananlara gönderilen borç tahakkuk cetvelleri, başvuru sahibinin eline geçtiği tarihten itibaren üç ay geçerli sayılıyor artık. Bu üç aylık süreyi geçirenlerin başvuruları iptal ediliyor. Dolaysıyla, 2018 yılında yaptığınız borçlanma başvurunuzun da günümüzde maalesef geçerliliği kalmamıştır.
YAPILAN İŞLEM DOĞRU MU?
Bu nedenden ötürü ikinci borçlanmanızda, borçlandığınız tarihte geçerli olan günlük borçlanma miktarının baz alan SGK, yasal açıdan doğru bir işlem yapmıştır. Bunun tek istisnası, Ekim 2008’den önce 3.5 dolar üzerinden borçlananlar için geçerli. O dönemde yapılan borçlanmalarda ödeme süresi konusunda bir kısıtlama getirilmedi. Siz ise, mektubunuzda da belirttiğiniz gibi, 2020 yılında yaptığınız borçlanma başvurusu ile geçen yılın ağustos ayında yürürlüğe giren yeni uygulama kapsamına girmiş sayılıyorsunuz.
NELER DEĞİŞMİŞTİ?
Yeni yasa uyarınca, 01.08.2019 tarihinden sonra yapılan borçlanma başvuruları, eski adı Bağ-Kur olan 4/b sigorta kolunda değerlendiriliyor. Diğer bir ifadeyle artık 4/a (SSK) ve 4/c (Emekli Sandığı) sigorta kollarına borçlanma sona erdi. Bundan böyle 3.600 gün ve 58 veya 60 yaş emekliliği mümkün olmayacak. En az 5.400 gün ve 15 yıllık sigortalılık süresiyle kısmi emekli aylığı bağlanacak. Tam aylık için kadınların 7.200 gün, erkeklerin ise 9.000 gün borçlanmaları gerekiyor. Ayrıca günlük borçlanma miktarı yüzde 40 artarak 2020 yılı için 44.15 TL olarak hesaplanıyor.
SİGORTA BAŞLANGICI
Yurtdışındaki sigorta başlangıç tarihleri de bundan böyle Türkiye’de dikkate alınmıyor. Borçlanılan yurtdışı süreleri, borcun yatırıldığı tarihten itibaren geriye dönük dikkate alınıyor. Bu yolla, yurtdışı süreler Türkiye’deki sigorta hizmet cetvelinizde, aylık bağlama oranı yüzde 55 ve yüzde 45’lere düştüğü dönemlere intibak edilecek. Bunun neticesinde, ödenen günlük borçlanma miktarı aynı kalmasına rağmen, emeklilikte bağlanacak aylıklarda yüzde 15 ile 20 gibi ciddi oranda düşüşler kaydedilecektir.