Güncelleme Tarihi:
ABD Başkanı Donald Trump’ın Avrupa ülkelerine, “Suriye’de tutuklu DEAŞ üyesi vatandaşlarınızı geri alın, yoksa biz serbest bırakırız” açıklamasıyla başlayan tartışma, Almanya’da hükümeti zora soktu. Suriye ve Irak’ta çatışmalara katılan, adam öldürmeyi ve savaşmayı öğrenen kaç kişi var? Almanya Federal İçişleri Bakanlığı Hürriyet’in bu konudaki sorusuna verdiği rakamlar şöyle: “Şu anda elimizde mevcut olan bilgilere göre 2013’ten bu yana Alman vatandaşı ve vatandaş olmayan bin 50’den fazla kişi Almanya’dan Suriye ve Irak’a gitti. Bunlardan 300 kadarı Almanya’ya geri döndü. 200 kadarı Suriye ve Irak’ta çatışmalarda öldü, 100 kadarının akıbeti ise bilinmiyor.
ÇATIŞMALARA AKTİF KATILAN
Almanya’ya geri dönmüş olanlar içinde yüz kişiden fazlasının Suriye ve Irak’ta çatışmalara aktif katıldığına veya eğitim aldığına dair güvenlik birimlerinin elinde deliller var. Bu kişiler polis ve yargının takibi altında. Bunun dışında Almanya’dan 60 civarında kişi Suriye’deki Kürt muhaliflerin gözetimi altında. Bunlardan 40’ı Alman vatandaşı ve bazıları ise çifte vatandaş. Alman vatandaşı olmayan 20 kişiden bazıları ise Alman vatandaşı olanların çocukları. Bu kişilerden 20’ye yakını hakkında Almanya’da tutuklama kararı var. Bu sayı devamlı artıyor. Savcılık, bazı durumlarda eyalet savcılıkları 30’un üzerinde soruşturma yürütüyor ve yeni tutuklama kararları çıkarmak için Asayiş Şubesi ve emniyetle yoğun bir çalışma yürütüyor.”
GERİ DÖNEBİLİRLER Mİ?
Suriye’de veya Irak’ta tutuklu bulunan Alman vatandaşı ile oturma izni bulunan yabancı savaşçılar Almanya’ya geri dönmek istiyor. Ancak Almanya, savaşı, adam öldürmeyi öğrenen, terör tehlikesi bulunan bu kişileri geri almakta istekli değil. Almanya İçişleri Bakanlığı, “Alman vatandaşları geri dönebilirler mi” sorusuna, “Prensip olarak DEAŞ için savaşmış şüpheliler de dahil tüm Alman vatandaşlarının Almanya’ya geri dönme hakkı var” dedi. Ancak öte yandan, “Aynı zamanda bu cihatçıları suç işledikleri ülkenin yargılama isteğine de Almanya saygı duyuyor” diye vurguladı.
“Almanya’da geçerli oturma izni olan yabancı savaşçılar Almanya’ya geri gelebilir mi?”
İçişleri Bakanlığı bu soruya şu cevabı verdi: “Duruma bağlı. Prensip olarak mümkün, ama tutuklu DEAŞ savaşçılarının oturma izinlerinin bu arada iptal edilmiş olduğundan hareket ediyoruz.”
ÇİFTE STANDART UYGULANIYOR
Hürriyet’e konuşan NSU’nun müdahil avukatlarından Seda Başay Yıldız ise Almanya’yı, oturma izni bulunan, ‘tehlikeli’ bulduğu yabancıları sınır dışı ederken, kendi ‘tehlikeli’ vatandaşlarını almak istememekle suçladı: “Almanya buradaki şüpheli cihatçıları hapis kararı olsun ya da olmasın hemen kendi ülkelerine sınır dışı ediyor. Sadece ‘tehlikeli’ sınıflandırması sınır dışı için yetiyor. Ama kendi Alman vatandaşını geri almak istemiyor. Benim Irak’ta tutuklu böyle bir müvekkilim var. Kendisi Alman vatandaşı ve gelmek istiyor. Alman Dışişleri Bakanlığı yetkilileriyle görüşüyorum. Bana ‘Biz onu almayı çok istiyoruz. Ama Irak kendi yargılamak istiyor. Biz buna saygı duyuyoruz’ diyorlar. Eğer Almanya, ‘Biz kendi vatandaşımızı burada yargılamak istiyoruz’ desin, bu ülkeler onları hemen göndermeye hazır. Ama Almanya buna yanaşmıyor. Ben de müvekkilimin Almanya’da yargılanmasını istiyorum. Irak’ta ölüm cezası var. Almanya çifte vatandaş olanların Alman vatandaşlığını bile iptal etme hazırlıkları yapıyorlar.
VATANDAŞLIĞI İPTAL ETTİLER
“Almanya 18 yaşındaki Dağıstanlı müvekkilimi Facebook hesabındaki cihatla ilgili yazısından dolayı sınır dışı etti. Bu çocuk burada doğup büyümüş, herhangi bir suça karışmamış. Tüm ailesi burada yaşıyor. Alman Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi de sınır dışı kararını onayladı. Bir Suriyeli müvekkilimin Alman vatandaşlığını iptal ettiler. Müvekkilim Alman ve Suriye vatandaşı. Suriye’ye bir can kurtaran aracı göndermiş. Ama Alman makamları ‘Bu can kurtaran aracı oradaki bir hastaneye değil, terör örgütüne gitti’ diyor. Soruşturma devam ediyor. Herhangi bir ceza verilmedi. Davası devam ederken de bize Alman vatandaşlığının iptal edildiğine dair yazı geldi. Müvekkilimin Alman vatandaşlığına başvurduğu zaman bir terör örgütünü desteklediğini gizlediği, bu nedenle Alman vatandaşlığını iptal ettikleri gerekçe gösteriliyor. Oturma izni olan Suriye ve Irak’ta DEAŞ’a katılan göçmen kökenlilerin oturma izinleri de iptal edilebilir. Bırakın Suriye’ye gitmiş olanları, gitme planı yapma şüphesiyle bir Türk müvekkilimin süresiz oturma izni iptal edildi ve geçen yılın mayıs ayında Suriye’ye gideceği şüphesiyle havaalanında tutuklanıp cezaevine konuldu. Yabancılar Dairesi süresiz oturma iznini iptal etti. Böyle çok vaka var.”
Avukat Serdal Altuntaş da yasalara göre Almanya’nın vatandaşlarını geri Almak zorunda olduğunu söyledi. Hürriyet’in sorularını yanıtlayan Altuntaş, her vatandaşın kendi ülkesinde cezasını çekip topluma yeniden kazandırılma hakkı olduğunu söyledi: “Bir Alman vatandaşı, ister cihatçı, ister neonazi, ister çifte vatandaş olsun, ‘Ben kendi ülkeme geri dönmek istiyorum’ diyorsa, Almanya bu vatandaşını geri almak mecburiyetinde. Muhlis Arı olayını hatırlayalım. Almanya’da 60’ın üzerinde suç işlediği için Almanya burada doğup büyümüş, 14 yaşındaki bir çocuğu anne babasından ayırıp sınır dışı etti. Türkiye başlangıçta geri almak istemedi ama Almanya uluslararası hukuku gerekçe göstererek, baskı yaptı ve Türkiye vatandaşını almak zorunda kaldı. Uluslararası hukuka göre her devlet kendi vatandaşını geri almak zorunda. Zaten Almanya ‘Biz almayız’ demiyor. Bunların kimliklerini tespit etmek çok zor. ‘Suç işledikleri yerde yargılanabilirler’ diyerek, olayı geçiştirmeye çalışıyor.
SUÇA KARIŞMADIYSA ÇOK ZOR
“Yasalara uygun olarak alınmış bir Alman vatandaşlığı iptal edilemez. Vatandaşlık başvurusu yaptığınızda doğru beyan verdiyseniz, oradaki sorulara doğru cevap verdiyseniz, kesinlikle geri alamazlar. Yanlış bilgi verildiyse geri alınabilir. Örneğin teröristleri desteklediğini gizlediyse. Ayrıca çifte vatandaşlıklarda da Alman vatandaşlığı iptal edebilir. Sadece Alman vatandaşı olanlarda iptal edemezler, çünkü vatansız yapamazlar.”
Altuntaş, “Almanya’dan Suriye ve Irak’a gitmiş yabancı savaşçıların oturma izinleri iptal edilebilir mi?” sorusuna ise şu cevabı verdi: “Türk vatandaşlarının AB sözleşmelerinden kaynaklanan hakları var. Eğer 15 senedir Almanya’da yaşıyorsa, hiç sosyal yardım almadıysa, süresiz oturma hakkı varsa, geri döndüğü zaman kendi kendini geçindirebelecekse, oturma izinlerini iptal etmek imkansız gibi bir durum. Ama suç işlemişseler ve suçları kesinleşirse iptal edilebilir. Buna karşı açılan ve kazanılan davalar var. Fakat Suriye’de çatışmalara katıldıkları ispat edilirse, onların oturma izinlerini iptal etme ihtimali çok yüksek.”