Almanya seçime hazır

Almanya´da 18 Eylül Pazar günü yapılacak erken genel seçimlere iki gün kala seçim bölgelerinde tüm hazırlıklar tamamlandı. Başbakan Gerhard Schröder 1998 yılından beri Sosyal Demokrat Partili (SPD) ile Yeşiller’in oluşturduğu koalisyonu korumak, Hıristiyan Demokrat/Hıristiyan Sosyal Birlik Partileri’nin başbakan adayı Angela Merkel, iktidar değişikliğini gerçekleştirmek için kent kent dolaşmayı sürdürürken, tüm gözler sandık başı yapacak seçmenlere ve özellikle de kararsız seçmenlere çevrildi.

299 seçim bölgesinden 598 sandalyeli Federal Meclis’e girebilmek için pazar günü 3 bin 648 aday yarışacak. Aralarında 600 bine yakın Türk kökenlinin de bulunduğu 32.2 milyonu kadın, 29.7 milyonu erkek 61.9 milyon seçmen yeni hükümeti belirleyecek.

25 parti yarışacak

18 Eylül’de yapılacak erken genel seçimlere 25 parti veya grubun katılmasına izin verildi.
İşte seçimlere katılacak parti veya gruplar:

Sosyal Demokrat Parti (SPD), Hıristiyan Demokrat Birliği (CDU), Hıristiyan Sosyal Birliği (CSU), Birlik 90/Yeşiller (GRÜNE), Hür Demokrat Parti (FDP), Sol Parti.PDS, Almanya Milliyetçi Demokrat Parti (NPD), Cumhuriyetçiler (REP), Çalışma ve Hukuk Devleti Partisi, Sosyal Adalet Partisi, Alman Orta-Alman Mrakı Girişimi, Bavyera Partisi (BP) Almanya Marksist Leninist Parti (MLPD), Feminist Partisi, Çevre ve Hayvanların Korunması Partisi, Dayanışma Halk Hareketi, Griler-Yaşlı Panterler (Die Grauen), 50’nin Üzerindeki Yurttaşlar Girişimi, Referandum ve Sosyal Ağa Göçe Karşı Birlik, Sağlık-Barış ve Sosyal Adalet Birliği, Alman Merkez Partisi, Hukuk Devleti Atılımı Partisi, İncil’e Sadıkl Hıristiyanlar Partisi, Almanya Aile Partisi, Almanya Anarşist Pogo Partisi (APPD).

SPD, Yeşiller, FDP, Sol Parti.PDS, NPD ve MLPD Almanya’nın 16 eyaletinde de seçimlere girmekte. CDU Bavyera’nın dışında tüm eyaletlerde, CSU ise yalnız Bavyera’da seçime katılıyor.

600 bin Türk kökenli seçmen

Federal İstatistik Dairesi bünyesindeki Yüksek Seçim Kurulu somut bir rakam veremese de, Almanya’da seçim çağında 600 bine yakın Türk kökenli Alman vatandaşı bulunuyor. Yabancı kökenli seçmen sayısı ise 900 binden fazladır.

Almanya’nın bazı eyaletlerinde Eyalet Meclisi seçimleri sonuçlarını 5-10 bin oyun, 22 Eylül 2002 tarihinde yapılan genel seçimleri 6 bin 27 oyun etkilediği göz önünde bulundurulduğunda Türk kökenli seçmenlerin önemi kendiliğinden ortaya çıkmaktadır.

Seçim sistemi

İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra 23 Mayıs 1949 tarihinde resmen kurulan Almanya Federal Cumhuriyeti Anayasası’nın 20. maddesi 2. fıkrasında seçim hakkı ile düzenleme yer almıştır. Bu fıkra şöyledir: Hakkaniyet halkındır. Halk egemenliğini seçimler ve oylamalar aracılığıyla ve yasama yürütme ve yargı yetkileriyle donanmış özel organlar eliyle kullanır.

Almanya’da genel seçimler her 4 yılda bir yapılır. Milletvekillerinin yarısı önceden saptanan seçim bölgelerinden direkt olarak seçilir. Yani en fazla oy alan aday o seçim bölgesinden direkt olarak seçilerek Federal Meclis’e girer. Milletvekillerinin yarısı da eyalet listelerinden partilere verilen ikinci oylarla Federal Meclis’e seçilir.

İki Almanya’nın birleşmesinden sonra 1990 yılında ilk genel seçimlerinde Almanya 328 seçim bölgesine ayrılmıştı. Bu seçimlerde bazı partiler direkt seçim bölgelerinde daha fazla başarılı oldukları için ikinci oylara göre dağıtımla daha fazla milletvekili çıkarma imkanı bulmuş ve bu nedenle Federal Meclis’e 656 milletvekili yerine 672 milletvekili girmişti.

Aynı şekilde 1994 seçimlerinde 672 parlamenter Federal Meclis’e girmiş, 1998 genel seçimlerinde ise bu rakam 669’da kalmıştı. 2002 yılında ise Federal Meclis’e 603 milletvekili seçilmişti.

Almanya’da 1996 yılında kabul edilen yeni yasa ile seçim bölgesi sayısı 299’a düşürülmüştür. Buna göre milletvekili sayısı da 656’dan 598’a düşürülmüştür. Ancak seçim sistemi nedeniyle bu rakam 603’e yükselmişti.

Federal Almanya Cumhuriyeti’nin seçim sistemi, hem çoğunluk sisteminin hem de nispi temsil usulünün avantajlarına sahiptir. Milletvekillerinin yarısı 299 seçim bölgesinde nispi çoğunluk sistemine, diğer yarısı da bundan bağımsız olan listelerle, nispi temsil usulüne göre seçilir.

Seçme ve seçilme hakkı

18 yaşını doldurmuş olan ve Federal Alman Cumhuriyeti’nde ikamet eden ya da yurt dışında yaşayan her Alman vatandaşı Federal Meclis seçimlerinde oy kullanma hakkına sahiptir (aktif seçim hakkı).

Federal Almanya Cumhuriyeti’ndeki tüm halk temsilciliklerinin seçimleri, eyalet seçimleri de dahil genel, doğrudan özgür ve eşittir. Tüm seçimler gizli oyla yapılır. En az bir yıldan beri Alman vatandaşlığına sahip olan ve seçim günü 18 yaşını doldurmuş her vatandaş seçilme hakkına sahiptir (Pasif seçim hakkı).

Seçmen oyu

Almanya’da Federal Meclis seçimlerinde her seçmenin iki oyu var. ``Birinci oy’’ ve ``İkinci oy’’. Seçmen, birinci oyuyla nispi çoğunluk sistemine göre, kendi seçim bölgesinin adayını seçer. En çok oy alan aday direkt olarak Federal Meclis’e girer.

Bu iki oy arasında daha önemli olanı ikincisidir. Seçmenler ikinci oylarıyla partiyi seçerler, partinin adayını değil. Bir partinin Federal Meclis’te kaç milletvekili ile temsil edileceği ikinci oyların sayısıyla belirlenir. Seçimleri kimin kazandiğı ikinci oylara göre belli olur.

3 bin 648 aday

18 Eylül’de yapılacak genel seçimlerde 3 bin 648 aday yarışacak. Bunlardan 742’si seçim bölgelerinden direkt aday, 1586’sı eyalet listelerinden aday ve 1320’si de hem direkt aday hem de eyalet listesinden aday olarak Federal Meclis’e girmek için mücadele verecektir.



1953’de yüzde beş barajı kabul edildiğinden bu yana, Federal Meclis’e yalnızca, geçerli ikinci oyların en az yüzde beşini alan, ya da doğrudan seçilmiş üç milletvekili çıkaran partiler girebilmektedir. Amaç, siyasetin fazla parçalanmasını önlemek ve mecliste hükümet olabilecek coğunluklar oluşmasını sağlamak.

Ahmet KÜLAHÇI / BERLİN