Almanya büyümede "sıfır" çekti

Federal İstatistik Bürosu ayrıca yılın ilk çeyreğine ilişkin yüzde 1,5'lik büyüme rakamını da 1,3 olarak revize etti. 2008'e iki yıl süren ekonomik çıkışın ardından düşük bir performasla başlayan Almanya ekonomisi yılın ilk üç aylık döneminde yüzde 1,5 büyümüştü. Ülkede işsizlik oranı ise temmuz ayı itibariyle 3 milyonun üzerinde.

Enflasyon ise temmuz ayında yüzde 3,5'e kadar çıkı. Metalden otomotive kadar bir çok büyük sanayici son bir senedir artan emtia ve enerji maliyetleri ile resesyonu adeta omuzlarında hissediyor. Deutsche Bank ve IKB gibi devlet koruması altındaki bankalardan bile tehlike sinyalleri geliyor. Tüm bu gelişmeler II. Dünya Savaşı'nın küllerinden doğan, 1950'lerdeki sanayileşme atağı ile Türk göçmenlere bile iş kapısı olan Almanya'nın da artık resesyona girdiğini tescilliyor.

Bloomberg'e konuşan uzmanlara göre ise Almanya için "daha da kötüsü yolda". Ünlü ekonomist Nouriel Roubini de geçen günlerde okuyucularına geçtiği notta, en geç 2009 yılında küresel resesyona girileceği yönünde uyarıda bulunmuş, özellikle G7 ülkelerinin zaten resesyonda olduğunu, bu durumun Türkiye gibi cari açığı yüksek gelişmekte olan piyasaları da resesyona sürükleyeceğini belirtmişti.

Asıl yavaşlamanın şimdi başladığını belirten ekonomistler özellikle de Alman borsalarındaki düşüşe dikkat çekiyor. Almanya'nın gösterge endeksi DAX sene başından bu yana yüzde 20'nin üzerinde değer kaybetmiş durumda. İş hayatının ekonomiye duyduüğu güven ise 11 Eylül saldırılarından bu yanaki en düşük seviyelerinde dolanıyor.

Metal ve otomotiv sektörü can çekişiyor

Öte yandan Almanya'da metal sektöründen otomotiv üretimine kadar bir çok üretici resesyonun etkilerini hissetmeye başladı. Alman gazetesi Bild'e konuşan ülkenin en büyük mühendislik ve elektronik şirketi Gesamtmetall'in Başkanı Martin Kannegisser, küresel yavaşlamanın sektörde ciddi biçimde hissedildiğine ve bu gidişle bir çok sektör şirketinin ancak sene sonuna kadar faaliyet gösterebileğine dikkat çekmişti.

Ülkenin en büyük sanayi gruplarından olan Siemens'in bile hisse senetleri sene başından bu yana yüzde 35 oranında değer kaybetti. Dünya çapında 6 bin kişiyi işten çıkarma kararı alan şirket, 2010 yılına kadar 1.9 milyar dolarlık tasarruf sağlayacak.

Kendi pazarlarında iş yapamayan Alman mühendislik şirketleri ise zararlarını Doğu Avrupa ve gelişmekte olan Asya piyasaları ie petrol ihracatçısı ülkelerin pazarlarında genişleyerek telafi etmeye çalışıyor. Siemens de, Çin ve Rusya'da oynamaya çalışıyor. Dünyanın en büyük plastik şirketlerinden biri olan Altana bu ay eurodaki değerlenmeyi sebep göstererek yıllık kâr ve satış hedeflerini düşürdüğünü açıkladı.

BMW'den Audi ve Volkawagen'a kadar dev markalara sahip Alman otomotiv sektörü de zorda. 2008 hedeflerini tutturamayacağını açıklayan BMW'nin yanı sıra, Daimler de artan petrol ve hammadde maliyetleri yüzünden kârının düşeceği uyarısında bulunmuştu. Dolar son dönemde ABD Merkez Bankası'nın faiz indiriminde duracağı sinyalleri ile her ne kadar toparlanmaya başlasa da bir yıldan uzun bir süredir euroda yaşanan değerlenme Avrupa ekonomisinin büyümesine balta indiren en büyük sebep oldu.

İşsiz sayısı 3 milyonun üzerinde

Reel sektörün kan ağlamaya başladığı Almanya'dan gelen makroekonomik veriler de tedirgin edici. İşsiz ordusu ise giderek çoğalıyor. Temmuz ayı itibariyle işsizlik rakamında 20 binlik bir düşüş olsa da, toplam işsiz sayısı 3.2 milyon kişiyi bulmuş durumda.

Üstelik bir çok ekonomiste göre de işsizlik rakamlarında görülen bu düşüş ekonomiden gelen olumsuz sinyaller nedeniyle çok uzun süremeyecek. Mayıs ayında iş sahibi olanların oranı yüzde 8'in altına düşerek son 16 yılın en büyük işsizlik seviyesini ortaya çıkarmıştı.

Temmuz ayında işverenlerin ekonomiye olan güveni son 3 yılın en düşük seviyesine gerileyince ekonomide yukarı yönlü gidişin sonuna gelindiği tartışmaları alevlenmeye başlamıştı. Almanya, Euro Bölgesi ekonomisinin en büyük üyesi olarak birliğin ekonomik geleceği için de bir gösterge olarak kabul ediliyor.

Üstelik ABD ve İngiltere'de artık kabul edilen resesyon giderek küresel bir boyut kazanıyor. Avrupa ise küresel ekonominin ABD'den sonraki en önemli ikinci motoru konumunda.

İspanya hükümeti önlem planı açıkladı

Tek sorun Almanya'da değil. Büyüme oranında "sıfır çekmesine" ramak kalan Almanya dışında Fransa'dan İtalya'ya kadar bir çok ekonomide görülen daralmalar ise euro bölgesindeki büyümeyi de dibe çekti. Dün bir açıklama yapan AB istatistik kurumu Eurostat, AB'de ortak para kullanan 15 ülkenin dahil olduğu euro bölgesi ekonomisinin ikinci çeyrekte yüzde 0,2 daraldığını açıkladı. Yıllık bazda yüzde 1,5 büyüdüğü belirtilen euro bölgesinin Almanya dışındaki en büyük üç silahşörü ise adeta kılıçlarını yere indirdi.

Aynı dönemde Fransa yüzde 0,3, İtalya yüzde 0,3, İspanya ise yüzde 0,1 büyüdü. Fransa'nın gayri safi yurt içi hasılası, 2002 yılının son çeyreğinden bu yana ilk kez küçülürken ülkenin ihracatı yüzde 2 geriledi. İspanya ise 1993 yılından bu yanaki en düşük büyüme oranı ile karşı karşıya kaldı.

Üstelik İspanya'da enflasyon yüzde 5,3 ile son 16 yılın en yüksek seviyesine fırladı. Ekonomik gelişmeler karşısında tatilini yarıda kesip dün Bakanlar Kurulu'nda yeni reform paketi açıklayan İspanya Başbakanı Jose Luis Rodriguez Zapatero küçük ve orta boylu işletmeleri (KOBİ) korumaya çalışıyor. Dün kabul edilen reform pakedine göre İspanya'da KOBİ'lere yeni bir kredi kolaylığı sağlanacak.

İkinci çeyrekte büyüme yüzde 1'i bile görmedi