Almanya başörtüsünü tartışıyor

Almanya'da Kuzey Ren-Vestfalya’dan (KRV) sonra Berlin ve Baden-Württemberg’de öğretmenlik eğitimini aldığı halde mesleğini ifa edemeyen çok sayıda öğretmen için yeni bir ümit doğdu. Berlin Meclisi Bilimsel Hizmetleri’nin hazırladığı bilirkişi raporuna göre öğretmenlere okulda başörtüsü taşımayı yasaklayan Tarafsızlık Yasası anayasaya aykırı bulundu.

Sosyal Demokrat Parti’nin talebi üzerine hazırlanan raporda polis, mahkeme ve cezaevi memurlarına ve anaokullarındaki eğitmenlere de yasak getiren bu yasanın değiştirilmesi gerektiği ifadesine yer verildi.

Hukukçular bu sonuca, Federal Anayasa Mahkemesi’nin KRV’li iki Müslüman öğretmenin açtığı dava sonrasında vardığı hükme dayanarak vardı. Bu hükme göre, derse dini sembol ve kıyafetle girmeyi yasaklamak için okul huzurunu bozacak somut bir gerekçenin bulunması gerekiyor. Anayasa Mahkemesi, okul huzurunu bozacağından yola çıkılan soyut riskleri yasak için yeterli sebep olarak görmüyor.

SPD’nin bilirkişi raporu da yasanın bu şekilde değiştirilmesini öngörüyor. Raporu hazırlayanlara göre 2005’te çıkarılan Tarafsızlık Yasası, Anayasa Mahkemesi’nin en son kararı ile birlikte artık anayasal değil. Sebebi ise genel bir yasağın anayasa ile korunan kadınların din özgürlüğünü ihlal etmesi.

Bilirkişi raporu özellikle başörtüsü öğretmenler için yeni bir döneme işaret ediyor. Raporu hazırlayan hukukçulara göre öğretmenler Berlin’de hüküm süren Tarafsızlık Yasası’nı mahkemeye taşıyabilir ve yasağın kaldırılmasına katkıda bulunabilir. Hukukçulara göre mahkeme memurlarına yönelik başörtüsü yasağı ise hukuki.

KOLAT, BERLİN ÖĞRETMEN BULAMAZKEN BAŞÖRTÜLÜLERİ BEKLETİYOR

SPD kanadı, rapor ile parlamentoda baskı uygulamayı hedefliyor. Ancak, parti içinde bu baskıya destek vermeyen siyasiler de var. Bu siyasilerin başını ise Çalışma, Kadınlar ve Entegrasyon Senatörü Dilek Kolat çekiyor. Berlin öğretmen sıkıntısı çekerken ve çok sayıda öğretmenlik mezunu başörtülü de evde beklerken Kolat’ın Çalışma Bakanı sıfatıyla değişikliğe karşı çıkması dikkat çekiyor. Kolat’a göre devletin tarafsızlığı garantilemesi gerekiyor. Dinin bireylerin özel meselesi olarak kalmasından yana olan Kolat, “Mahkeme kararı olsa bile tarafsızlık ilkesinde ısrarlı olmalıyız. Karardan dolayı okulda belli değişikliklerin gerekli olup olmadığını ancak incelemeden sonra değerlendirebiliriz.” dedi.

SPD Berlin Eyalet Meclisi Grup Başkanı Raed Saleh de tarafsızlık ilkesini savunanlardan. Bu ilkeyi herkese eşit davranan iyi bir çözüm olarak savunan Saleh, “Federal Anayasa Mahkemesi’nin verdiği kararın değişiklikleri beraberinde getirip getirmeyeceğini senato değerlendirecek ve gerekli tavsiyelerde bulunacaktır.” dedi.

Hıristiyan Demokrat Birlik de (CDU) yasanın değiştirilmesini istemiyor. Konuyla ilgili CDU Entegrasyon Sözcüsü Burkhard Dregger, “Dini ve siyasi sembollerin devletin egemenliğinin olduğu yerlerde işi yok.” dedi. Eğitim İdaresi ise Berlin ile KRV’nin kıyaslanamayacağı görüşünde. İdareye göre Berlin’deki meslek okullarında ve istisnai kuralların geçerli olduğu bazı okullarda başörtüyle ders vermek mümkün. Bu yüzden de KRV’deki gibi genel bir yasak söz konusu değil.

BADEN-WÜRTTEMBERG’DE CDU VE FDP FRENİ

Baden-Württemberg’de de başörtüsü serbestisi tartışması devam ediyor. Bu eyalette SPD ve Yeşiller tarafından yönetilen iktidar önümüzdeki eğitim döneminden itibaren Hıristiyanlığa imtiyaz tanıyan bu yasağı kaldırmak istiyor. CDU ve Hür Demokrat Parti (FDP) ise yasa tasarısı hazırlanmadan önce kilise, okullar ve bilim adamlarını tartışmaya çekerek frene basıyor.