Güncelleme Tarihi:
Bu cinayetlerin engellenmemesinin ve bazı kurbanların yakınlarından şüphe duyulmasının Almanya için utanç verici olduğunu belirten Merkel, “Bizi affedin” dedi. Merkel, bu saldırıların aynı zamanda Almanya'da demokrasiye yönelik saldırılar olduğunun da altını çizdi.
TBMM heyetinin de katıldığı anma töreninde Başbakan Merkel, "Biz tek bir ülke ve tek bir toplumuz" diye konuştu. Kassel'de öldürülen Halit Yozgat'ın babası İsmail Yozgat da anma töreninde yaptığı konuşmasında, “Biz para istemiyoruz” diyerek tazminat önerilerini geri çevirdi.
Semiya Şimşek burada doğup büyüdüğünü ve vatanının burası olduğunu belirtirken, kaçışın çözüm olmadığını söyledi. Gamze Kubaşık da Nazım Hikmet'in şiirini okudu. Son kurban Halit Yozgat'ın babası İsmail Yozgat ise kendilerine verilmek istenen 10 Bin Euro tazminatı almayacaklarını söyledi.
ALMANYA'DA 2000-2006 yılları arasında aşırı sağcı Neonaziler tarafından öldürülen 8 Türk, bir Yunanlı ve bir Alman kadın polis anısına dün Berlin'de düzenlenen devlet töreninde Başbakan Angela Merkel, kurban yakınlarından af diledi. Sabahın erken saatlerinden itibaren sıkı güvenlik önlemlerinin alındığı Konzerthaus çevresinde polis kuş uçurtmadı. Meydana çıkan tüm yollar trafiğe kapatılırken, polis yayaları da demirden kurduğu barikatlarla anmanın yapılacağı binaya yaklaştırmadı. Gazeteciler ve tüm davetliler sıkı bir aramadan sonra ayrı ayrı kapılardan binaya alındı.
KURBAN YAKINLARI İLE BİRLİKTE
Başbakan Angela Merkel, Cumhurbaşkanına vekalet eden Eyaletler Meclisi Başkanı Horst Köhler ve Federal Meclis Başkanı Norbert Lammert salona kurban yakınları ile birlikte girdi. Kurban yakınlarına ayrılan ön sıranın başına ise Türkiye'nin Berlin Büyükelçisi Hüseyin Avni Karslıoğlu oturdu. Tören, Berlin Güzel Sanatlar Üniversitesi Orkestrası'nın Jahn Sebastian Bach'ın eseri çalındığı esnada farklı din ve etnik yapıya mensup 9 kız ve üç erkek salona sırayla 12 mum taşıması ile başladı. Mumların 10'u 2000 ile 2007 tarihleri arasında neonazi Nasyonal Sosyalist Yeraltı (NSU) terör örgütünün 10 kurbanını, biri geçmişte ırkçı cinayetlere kurban gidenleri, diğeri de geleceğe ışık tutmasını sembolize etti.
SAYGI DURUŞU
Törende ilk konuşmayı Başbakan Angela Merkel yaptı. Neonaziler tarafından işlenen bu cinayetlerin engellenmemesinin Almanya için utanç verici olduğunu belirtirken, cinayetlerden sonra kurbanların yakınlarından şüphelenilmiş olmasından dolayı kendilerinden af diledi. “Bizi affedin” diyen Merkel, davetlileri, kurbanları anmak amacıyla kısa süreli bir saygı duruşuna davet etti. Aşırı sağcı canilerin yıllarca fark edilmeden Alman toplumunun içinde yaşayabilmiş olmasının Almanya için bir ilki oluşturduğunu, bu nedenle kurbanların yakınlarının şüphelerini, öfkelerini ve yalnız bırakıldıklarını düşünmesini anlayabildiğini ifade eden Merkel, bu şüphe, öfke ve acıların hiç bir zaman ortadan kaldırılamayacağını, ancak bu anma törenini de ailelerin yalnız olmadığını, acılarını paylaştıklarını ve kendileriyle dayanışma sergilediklerini göstermek amacıyla düzenlediklerini kaydetti.
SÖZ VERİYORUM
Başbakan Angela Merkel, bu cinayetlerin ve arkasında kimler olduğunun aydınlatılması ve ortaya çıkarılması için hukuk devletinin tüm imkanlarının kullanılacağı sözü de verdi. Merkel, "Almanya Başbakanı olarak cinayetlerin aydınlatılması, bunların arkasındaki kişilerin ortaya çıkartılması ve yargılanması konusunda her türlü çabayı harcayacağıma söz veriyorum" dedi. Merkel, bu tür olayların bir daha yaşanmaması için gerekli önlemlerin de alındığını ve çok sayıda araştırma komisyonunun da kurulduğunu, Almanya'da insanların sadece farklı kültürden, dinden gelmelerinden ya da derilerinin renginden dolayı takibe uğramalarına ya da şiddete maruz kalmalarına izin vermeyeceklerini de söyledi.
İNSAN ONURU
Başbakan Merkel, Almanya'da birlikte yaşamın temelini, anayasanın 1. maddesinde yer alan "İnsan onuru dokunulmazdır" içerikli ifadenin oluşturduğunu belirtirken, "Bu saldırılar aynı zamanda demokrasimize yönelik saldırılar. Bu saldırılar ülkemiz için utanç verici" diye konuştu. Merkel, aşırı sağcı katillerin hazırlamış olduğu videoları seyrettiğini ve bugüne kadar hayatında insanları bu kadar aşağılayan bir şey daha görmemiş olduğunu dile getirdi. Başbakan Merkel, bazen devlet olarak yeterli kalmadıklarını da kabullenmek zorunda olduklarını, demokrasi düşmanlarının, işsizliğin yüksek olduğu ve gençlerin perspektifi olmayan bölgelerde etkili olmaya çalıştığını, bu çabalara karşı tüm toplumun mücadele etmesi gerektiğini söyledi.
IRKÇI SÖYLEMLER
En basit ırkçı söylemlerin bile hassasiyetle izlenmesi ve vatandaşların uyanık olması gerektiğini belirten Merkel, sözlerin bir müddet sonra şiddete dönüşebileceğinin unutulmaması gerektiğini kaydetti. Merkel, Almanya'nın, refahını dünyaya açık bir ülke olması sebebiyle sağlayabildiğini, nereden gelirse gelsin ve düşünceleri ne olursa olsun Almanya'da yaşayan insanların anayasaya uygun olarak istediği gibi yaşama hakkı bulunduğunu ifade ederek, "Biz tek bir ülke ve tek bir toplumuz" dedi.
CEMAL REŞİT REY
Merkel konuşmasını bitirdikten sonra orkestra Cemal Reşit Rey'in eserini seslendirdi. Daha sonra Ahmet Muhip Dıranas'ın Kar şiiri ile birlikte, Erich Fried, Bertolt Brecht ve Josef Reding'in şiirleri Alman sinema sanatçısı Iris Berben ve Erol Sander tarafından yorumlandı. Hannover'de yaşayan tanınmış müzik yapımcısı Mousse T. (Mustafa Gündoğdu) de anma töreni için özel olarak uyarladığı Sting'in "Fragile", John Lennon'un "Imagine" eserini çağdaş klasizmin 2 parçası çalındı.
PARAYI İSTEMİYORUZ
Ardından neonazilerin son kurban Halit Yozgat'ın babası İsmail Yozgat duygu dolu bir konuşma yaptı. Besmele çekerek konuşmasına başlayan İsmail Yozgat, Obdusman Barbara John'un kendisine mektup göndererek 10 bin Euro tazminat isteyip istemediğini sorduğunu belirterek “Biz parayı istemiyoruz” dedi.
"Abileri" bulun
Eski cumhurbaşkanı Christian Wulff'u selamlayan Yozgat “Bizi çok iyi ağırladı. Onun misafirperverliğine hayran kaldım. Bu töreni düzenleyen herkese teşekkür ederim. Benim hayatta kalmamı sağlayan Kassel'deki insanlara teşekkür ederim” dedi. Konuşmasına üç isteği bulunduğunu belirterek devam eden Yozgat “Birinci isteğim katillerin "abileri" yakalansın. Benim Alman adaletine güvenim tamdır” dedi.
SOKAĞA ADI VERİLSİN
İkinci isteğinin ise oğlu Halit Yozgat'ın adının doğduğu ve vurulduğu sokağa verilmesi olduğunu belirten Yozgat “Oğlum Halit Yozgat Kassel Hollanedischestrasse 82 numarada doğdu. Aynı adreste internet cafe açtı. 21 yaşındayken vuruldu. Benim kollarımda son nefesini aynı yerde verdi. Ben oğlumun adının bu sokağa verilmesini istiyorum” dedi. Yozgat üçüncü istek olarak ise neonazilerin öldürdüğü 10 kurban adına bir vakıf kurulmasını ve kendilerine verilen paranın bu vakfa aktarılmasını istedi.
TERK ETMEK SORUNU ÇÖZMEZ
Neonazi cinayetlerinin ilk kurbanı Enver Şimşek'in kızı Semiya Şimşek ile sekizinci kurban Mehmet Kubaşık'ın kızı Gamze Kubaşık beraber kürsüye çıktı. Semiya Şimşek, babasının öldürülmesinden sonra kendilerinden şüphe duyulduğunu, polisin bile, babasının uyuşturucu ticaretiyle ilgilenmiş olabileceğini tahmin ettiğini, ancak şimdi babasının aşırı sağcılar tarafından öldürüldüğünün ortaya çıktığını söyledi. Semiya Şimşek, kendilerinin bu ülkeyi terk etmesinin sorunu çözmediği için “Ben doğduğum ve kök saldığım bu ülkeyi terk etmeyeceğim” dedi.
NAZIM'IN DİZELERİ OKUNDU
Konuşmasında siyasetçilere de mesaj veren Şimşek “Bu ülkede tüm insanların istediği gibi yaşayabilmesi için siyasetçilere de önemli görevler düşüyor. Sorunların çözümü için herkesin birlikte çaba harcaması gerekiyor. Birlikte yaşama koşullarını siyasetçiler yaratmalı” dedi. Sekizinci kurban Mehmet Kubaşık'ın kızı Gamze Kubaşık ise Nazım'ın Davet şiirini Almanca okudu. Ardından sahnede bulunan 12 mumdan birini Semiya Şimşek alarak Gamze Kubaşık'a verdi. Mumu taşıyan Gamze önde arkasında Semiya ile birlikte davetlilerin arasında salonu terketti. Gamze ve Semiya'yı Başbakan Angela Merkel ve diğer konuklar da takip ederek salondan ayrıldı.
1200 KONUK
Berlin'in ünlü Jandarma Meydanı'ndaki “Konzerthaus”da (Konser Evi) düzenlenen anma törenine Cumhurbaşkanına vekalet eden Eyaletler Meclisi dönem Başkanı Horst Seehofer, Federal Meclis Başkanı Norbert Lammert, Federal Anayasa Mahkemesi Başkanı Andreas Vosskuhle, Federal Meclis'te grupları bulunan partilerin genel başkanları, Almanya'nın 11. Cumhurbaşkanı adayı Joachim Gauck, kurban yakınları ve Köln Keupstrasse'deki bombalı saldırıda işyerleri zarar gören bazı Türkler ile sivil toplum örgütleri temsilcileri ve 1200'e yakın konuk katıldı.
TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkanı Ayhan Sefer Üstün, komisyon üyeleri Nevzat Pakdil, Mustafa Erdem ve Malik Ecder Özdemir ve Türkiye'nin Berlin Büyükelçisi Hüseyin Avni Karslıoğlu ile Başkansolos Musatfa Pulat ile Elçi Müsteşar İskender Okyay, Yeşiller Eşbaşkanı Cem Özdemir, Berlin Eyaleti Çalışma, Uyum ve Kadından Sorumlu Senatörü Dilek Kolat, Federal Meclis Sol Parti milletvekili Sevim Dağdelen, Sosya Demokrat Parti (SPD) Genel Başkanvekili ve Federal Meclis milletvekili Aydan Özoğuz, Federal Meclis Yeşiller Grup Başkanvekili Ekin Deligöz ve milletvekili Memet Kılıç, Baden Württemberg Uyum Bakanı Bilkay Öney, Hessen Eyaleti Hristiyan Demokrat Birlik Partisi (CDU) milletvekili İsmail tipi de törene katıldı.
GAUCK: KALBİMDE HİSSETTİM
Almanya'da köklü partilerin ortak Cumhurbaşkanı adayı Joachim Gauck, neonaziler tarafından öldürülen insanların yakınlarının da hazır bulunduğu anma töreninde tüm acı ve duyguları en derin şekilde kalbinde hissettiğini söyledi. Gauck törenden sonra Hürriyet'in "Neler hissettiniz? Ne gibi duygular yaşadınız" sorusuna "Herşeyi kalbimde hissettim. Acıları, üzüntüleri, yaşanan kötülükleri herşeyi" yanıtını verdi.
Joachim Gauck, Almanya'da aşırı sağa karşı halk arasında ciddi bir tepki yaşandığını gözlediğini belirtirken bunun Alman demokrasisi açısından sevindirici olduğunu söyledi. Joachim Gauck Almanya gibi demokratik bir hukuk devletinde yabancı düşmanlığına ve ırkçılığa kesinlikle yer olmadığını belirtirken Cumhurbaşkanı seçilmesi durumunda bu konuya çok önem vereceğini ve halkın desteğini almak için yoğun çaba harcayacağını da dile getirdi.