Almanlar bir türlü bütünleşemedi

ANAYASANIN 23 Mayıs 1949’da kabulüyle ABD, Fransa ve İngiltere kontrolündeki bölgede, yani ülkenin batısında Almanya Federal Cumhuriyeti (BRD), Sovyet işgal bölgesi doğuda da 7 Ekim 1949’da Alman Demokratik Cumhuriyeti (DDR) kuruldu.

BRD’de demokrasi, DDR’de sosyalizm-komünizm hâkimdi.
13 Ağustos 1961’de Almanya’yı Almanya’dan, Almanları Almanlardan, Berlin’i Berlin’den, Berlinlileri Berlinlilerden ayıran Batılıların ‘Utanç Duvarı’, Doğuluların ‘Faşizme geçit yok duvarı’ olarak niteledikleri ‘Berlin Duvarı’ örüldü.
Resmi verilere göre 140, yapılan bilimsel araştırmalara göre ise 327 kişi, özgürlüğe kavuşmak için 156.4 km uzunluğunda ve 3.75 metreye kadar olan yükseklikteki Berlin Duvarı’nı aşmak isterken Doğu Almanya askerleri tarafından kurşunlanarak can verdi.
Ve 1989 yılı ortalarına doğru Doğu Almanya’da özgürlük isteyen ‘demokrasi sevdalıları’ sokaklara döküldü.
Leipzig’de “Halk biziz” sloganıyla ‘Pazartesi Gösterileri’ başladı.
Sovyetler Birliği lideri Mihail Gorbaçov’un ‘Glasnost’ (saydamlık) ve ‘Perestroyka’ (yeniden yapılanma) politikası, göstericileri cesaretlendirdi.
7 Ekim 1989’da Alman Demokratik Cumhuriyeti’nin kuruluşunun 40’ıncı yıldönümü kutlamalarına katılan Mihail Gorbaçov, “Geç kalanı -geleni- yaşam cezalandırır” diyerek sosyalist rejim lideri Erich Honecker ile ‘tayfasına’ değil, göstericilere sahip çıktı.
Ve çok geçmeden çöken Berlin Duvarı, 9 Kasım 1989’da delindi.

DÖNER VE AYRAN İKRAM EDİLDİ
İnsanlar Doğu Berlin’den Batı Berlin’e akın etti.
Ben o dönem Batı Almanya’nın o zamanki başkenti Bonn’daydım.
Ertesi sabah Bonn’daki yerli ve yabancı gazetecilerle birlikte trene binip Berlin’e ulaştığımızda tam bir coşku yaşandığına tanık olduk.
Birbirlerini hiç tanımayan insanlar kucaklaşıp, birbirine sarılıp sevinç gözyaşları döküyorlardı.
Türkiye kökenlilerin yoğun olarak yaşadığı Kreuzberg’de doğulu ‘konuklara’ döner ve ayran ikram ediliyordu.
Doğulu kızlar ve kadınlara güller veriliyordu.
Ve “Halk biziz”, “Biz bir halkız” diye sokaklara dökülen demokrasi sevdalıları, Sovyet lideri Gorbaçov’un desteğiyle iki Almanya’nın birleşmesinin yolunu açtı.
Ve Alman Demokratik Cumhuriyeti’nde ilk kez 18 Mart 1990 tarihinde özgür seçimler yapıldı.
Lothar de Maiziere başbakanlığında oluşturulan yeni hükümet, zaman kaybetmeden Almanya Federal Cumhuriyeti ile birleşme görüşmelerine başladı. İki Almanya’nın 3 Ekim 1990’da birleşmesi kararlaştırıldı.
2 Ekim 1990’da Alman Demokratik Cumhuriyeti tarihe karışırken, iki Almanya, 2 Ekim’i 3 Ekim’e bağlayan gece saat 00.00’da Almanya Federal Cumhuriyeti çatısı altında birleşti.

TIKLIM TIKLIM DOLUYDU
O gün, o akşam ve o gece de ertesi günler de Berlin’deydim.
2 Ekim öğleden sonra tarihi Brandenburg Kapısı ve çevresi ile ‘Reichstag’ (Reich Meclisi), Federal Meclis binası önündeki dev alan tıklım tıklım dolmaya başladı.
Almanya’nın o dönemdeki Cumhurbaşkanı Richard von Weizsaecker ve eşi Marianne von Weizsaecker, Başbakan Helmut Kohl ve eşi Hannelore Kohl, Federal Dışişleri Bakanı Hans Dietrich Genscher, Almanya’nın eski Başbakanı Willy Brandt’ın da hazır bulunduğu devlet töreni ile 2 Ekim’i 3 Ekim’e bağlayan gece saat 00.00’da Almanya Milli Marşı eşliğinde dev Alman bayrakları Federal Meclis’in önünde göndere çekilerek, ülke genelinde yükselen çan sesleriyle iki Almanya’nın birleşmesi ilan edildi.
Cumhurbaşkanı Weizsaecker, bundan sonra ‘tek ulus, tek millet’ olarak tüm Almanların aynı ülkede özgür bir biçimde, barış içinde ve mutlu olarak yaşayacakları müjdesini verdi.
Berlin’e akın eden milyonlarca insan sabaha kadar eğlenerek coşkulu bir şekilde bu mutluğu paylaştı.

SON BİRLEŞME RAPORUNA GÖRE...
Evet...
İki Almanya birleşeli tam 33 yıl oldu.
Eski Doğu Almanya’da oluşturulan yeni eyaletlere, kalkınmaları için milyarlarca Mark ve Euro ‘dayanışma ödeneği’ aktarıldı.
Ama hâlâ da Batı ile Doğu arasında ekonomik alanda yaşanan farklılık giderilemedi, eşitlik sağlanamadı.
Federal hükümet adına her yıl hazırlanan son Birleşme Raporu’na göre, çok önemli gelişmeler kaydedildiği halde hâlâ doğudaki insanlar batıdakilerden yüzde 11 daha az kazanmaktadır.
Doğu Almanların emekli aylığı batıdakilerden daha düşüktür.
Doğu Almanların yüzde 42’si hâlâ kendilerini ‘ikinci sınıf yurttaş’ hissetmektedir. Doğu Almanların yüzde 75’i ‘farklılığın’ ağır bastığını düşünmektedir.
Hatta yüzde 15’ten fazlası, eski Doğu Almanya’nın özlemini bile duymaktadır. 1991 yılından beri 4 milyondan fazla Doğu Alman başka bölgelere yerleşmiştir. Özellikle genç kesim doğu yerine batıyı tercih etmektedir.
*
Evet...
İki Almanya birleşeli tam 33 yıl oldu.
Ama aradan bu kadar zaman geçtiği halde Almanlar hâlâ bir türlü bütünleşemediler...