Almanca dil dersi mercek altında

Almanya’nın Türk eşlere uyguladığı Almanca dil sınavı, yılan hikayesine döndü. Olay şu: Almanya 2007’de yabancılar yasasında bir değişiklik yaptı. Kalifiyesiz göçün önünü kesmek için Türklere ve AB üyesi olmayan bazı ülkelerden gelecek eşlere Almanca dil sınavı şartı getirdi. Almanya’da evlendiği eşinin yanına gelmek isteyen Naime Doğan’ın vize dilekçesini Almanya’nın Ankara Büyükelçiliği, okur yazar olmadığı için Almanca öğrenemiyor diye reddetti. Doğan, Berlin İdari Mahkemesi’ne başvurdu. Berlin İdari Mahkemesi, davayı Avrupa Adalet Divanı’na havale ederek, “Buna sen karar ver” dedi.

HUKUKA AYKIRI

Avrupa Adalet Divanı 10 Temmuz 2014 tarihli Doğan kararında, “Türk eşlere Almanca dil sınavı, Avrupa hukukuna aykırıdır” dedi. Karara gerekçe olarak, Türk vatandaşlarına mevcut hakların kötüleştirilemeyeceğini güvence altına alan AB ortaklık sözleşmesindeki ek protokolü gösterdi. Almanya ilk günlerde bocaladı. Alman İçişleri ve Dışişleri Bakan

ları uzun görüşmelerden sonra bir uzlaşmaya vardı ve Almanca dil testini kaldırmama kararı aldı. Sadece sınavı başaramayanlar bir yıl boyunca Almanca öğrenmek için çaba sarf ettiğini belgelerse, sınavı kazanmasa bile vize alabilecek. Bu uygulama okuma yazma bilmeyenler için de geçerli.

KARAR YAKINDA

AB Komisyonu, Almanya’yı, “Kararı tam uygula” diye uyardı. Ama Almanya hala direniyor. Avrupa Komisyonu bunun üzerine Almanya’ya soruşturma açtı. Soruşturmayla ilgili AB Komisyonu, Hürriyet’e şu bilgileri verdi: Avrupa Adalet Divanı 2014’te Türk vatandaşlarının eşlerine dil testi uygulanamaz dedi. Komisyon bu kararın uygulanmasını güvence altına almak zorunda. Zaten AB Komisyonu olarak ek protokolü ihlal ettiği gerekçesiyle 2012’de Almanya’ya karşı bir soruşturma başlatmıştık. Bu soruşturma halen devam ediyor.

Bu konuda Hollanda’ya karşı Avrupa Adalet Divanı’nda yürüyen iki dava var, K ve A davası. Buradan çıkacak karar Almanya’daki uygulama için de önemli. AB Komisyonu, Avrupa Adalet Divanı’nın bu konudaki kararını bekliyor. Kararın önümüzdeki aylarda çıkması bekleniyor. AB Komisyonu ama şunu özellikle vurguladı: Almanya’nın dil testiyle ilgili tutumunu çok
yakından takip ediyoruz. Dil testi konusunda dananın kuyruğu, önümüzdeki aylarda kopacak demektir.