AİHM'den önemli karar

AVRUPA İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) göçmenlere, ülkelerinde yapılacak seçimlere bulundukları memleketlerden katılma hakkı tanınmasına yönelik kararı Avrupalı Türkler için de umut oldu. İki Yunan vatandaşının açtığı davada AİHM, yurtdışında yaşayanların oy hakkını kullanmalarının bir insan hakkı olduğuna hükmetti.

Türkiye'nin iki yıl önce yurtdışında yaşayan vatandaşlarına tanıdığı, ancak uygulamalardaki eksiklikler nedeniyle yürürlüğe geçiremediği seçme hakkı konusunda Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin kararı Avrupalı Türk'e umut oldu.

UETD umutlu
Yurtdışında yaşayan Türkler'in seçme hakkı ile ilgili bir rapor hazırlayıp, hükümet, muhalefet ve sendikalar ile Yüksek Seçim Kurulu'na sunan Avrupalı Türk Demokratlar Birliği (UETD) AİHM'nin kararını memnuniyetle karşıladı. UETD Genel Sekreteri Salih Altınışık, Avrupa İnsan Hakları Evrensel Beyannamesine Türkiye'nin de imza attığını hatırlatarak, "Artık bu hakkı uygulamanın zamanı gelmiştir" dedi.

Seçim hakkıyla ilgili mayıs ayındaki Türkiye temaslarının umut verici olduğunu ifade eden Altınışık, "Türkiye'de görüştüğümüz tüm siyasi parti temsilcileri yurtdışından oy verme hakkına sıcak bakıyor. Ayrıca Yüksek Seçim Kurulu da bu konuda alt yapı çalışmalarını sürdürüyor. Dünyada sadece ABD'nin uyguladığı internette oy verme işlemi için çalışmalar yapılıyor. Mektupla oy da gündemde. Ancak bunlar için güvenlik sorunu var. Onlar aşılınca siyasi partilerin de uzlaşması halinde önümüzdeki seçimlerde buradan oy kullanabileceğiz" dedi.

Utanç verici durum
Almanya Türk Vatandaşları Konseyi (RTS) Başkanı Dr. Yaşar Bilgin, yurtdışında yaşayan Türkler'in bulundukları ülkelerde oy verememelerini "Yıllardır sürüncemede bırakılan, utanç verici bir durum" olarak niteleyerek şöyle konuştu: "Mevcut bir hakkın verilmemesi ise başlıbaşına bir skandaldır. Nitekim AİHM de yurtdışında oy kullanmanın bir insan hakkı olduğuna hükmetmiştir. Artık Türkiye ile Almanya üzerlerine düşen bu ortak sorumluluğun gereğini yapmalıdır. Bize göre en akılcı yol sandık koyulmasıdır. Sadece konsolosluklara değil, Alman yerel kurumlarına da sandık konabilir. Bu konudaki çekincelerin hiç bir tuturlılığı yok. Güvenlik ya da izdiham endişeleri, özünde hakarettir. Niye, Türkler barbar mı? Türkiye'de herkes gidip medenice oyunu kullanıyor. Almanya'daki Türkler mi yapamayacak. Bunlar mazeret olamaz. Bizim çağrımız, derhal bu sorunun giderilmesi."

Yasa var, uygulama yok
Türkiye'de Nüfus ve Vatandaşlık Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen çalışmalar sonucunda oy kullanacakların belirlenmesi için dış temsilciliklerden seçmen ve seçmen adresi belirlenmişti. 2008 yılında ise "Seçimlerin temel hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun"da yapılan değişiklikle yurtdışındaki Türklerin Türkiye'deki milletvekili ve cumhurbaşkanı seçimi ve halk oylamalarına katılmalarının önü yasal olarak açıldı. Ancak bir önceki seçimlerde posta yoluyla yapılacağı açıklanan yurtdışından oy verme işlemi, CHP'nin "güvenli değil" şeklindeki çekincesi nedeniyle Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildi. Şu anda oy sadece belli gümrük kapılarına konulan sandıklarda verilebiliyor.

İki Yunanlı dava açtı
Fransa'nın Strasbourg kentinde yaşayan iki Yunanlı, 2007'de Yunanistan'da yapılan seçimler için Fransa'da oy kullanamayınca konuyu AİHM'ye taşımıştı. Davacılar, bu durumun Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin seçme ve seçilme hakkıyla ilgili maddesine ters düştüğünü ileri sürerek, Atina'yı şikayet etmişlerdi. AİHM de dosyayı inceledikten sonra Yunan vatandaşlarının şikayetlerini haklı bulmuş ve Yunanistan'ın oy hakkı tanımamasını "İnsan hakkı ihlali" olarak değerlendirdi. Kararın emsal teşkil ederek, Avrupa Konseyi üyesi ülkelere örnek olacağı belirtildi Ayrıca Avrupa Konseyi üyesi 47 ülkenin 26'sının yurtdışındaki vatandaşlarına seçimlerde bulundukları ülkelerden oy verme hakkı tanıdığı kaydedildi.