Abitur sonrası meslek eğitimi mi yoksa üniversite mi?

BU tabii ki kolay bir karar değil, özellikle Almanya’da lise bitirme sınavı olarak tabir edilen Abitur yapma yaşı giderek daha da düşüyor. Dolaysıyla bundan sonraki öğrenim hayatına ilişkin iki seçenek arasında karar vermek zorunda kalan Abitur öğrencileri genellikle 17 yaşında bile olabiliyor. Birçok lise mezunu, yüksek öğrenim fırsatını kaçırmak istemiyor, çünkü üniversite mezunlarının uzun vadeli iş ve maaş beklentileri meslek eğitimi görenlere göre belirgin şekilde daha iyi olduğunu peşinen söyleyebiliriz. Ama herkes için üniversite seçeneği en uygun tercih midir? Meslek eğitimi yapmış olanların kariyer şansı nedir? Üniversite öğrenimi ile meslek eğitimin avantaj ve dezavantajları nedir? Bu ve buna benzer soruların yanıtlarını bulacağınız eğitim dosyamızın gençlerimize rehber olmasını ve meslek eğitimi ile yüksek öğrenim ve hatta ikili eğitim diye tabir edebileceğimiz Duales System arasında yapacakları tercihlerinde ışık tutmasını diliyoruz.

EĞİTİMLE DAHA ERKEN BAĞIMSIZLIK
Stajyerler, ebeveynlerinden daha erken bağımsız hale gelir ve düzenli bir maaş alırlar. Sektöre veya mesleğe bağlı olarak, bir usta işçi, bir üniversite mezunundan daha fazla kazanabilir. Özellikle üniversite mezunu, iş piyasasına doğrudan giriş yapamadığı ve geçici işlerde çalışmak zorunda olduğu zaman, usta işçi ile üniversite mezunu arasındaki gelir farkı daha da belirginleşir.

EĞİTİM GETİRİSİ NEDİR?
İş Piyasası ve Mesleki Araştırmalar Enstitüsü (IAB) tarafından 2014’te yayınlanan bir araştırmada, Almanya’daki çalışanların iş hayatları boyunca ne kadar kazandığı hesaplandı. Buna göre üniversite mezunları çalışma hayatı boyunca ortalama olarak 2.3 milyon Euro kazanıyor. Yüksekokul mezunları ise aynı dönemde 2 milyon Euro civarında gelir elde edebiliyorlar. Meslek eğitimi olanların ise çalışma hayatları boyunca ortalama olarak 1.3 milyon Euro kazanç elde ettiği tahmin ediliyor. Uzmanlar buna ‘eğitim getirisi’ diyor.

USTA VE TEKNİKERLER DAHA AZ İŞSİZ
Aynı araştırmanın sonuçlarına göre, usta ve teknisyenler, akademisyenlere kıyasla daha az işsiz kalıyorlar. Üniversite diplomasının altın bilezik olduğu ve işsizlikten koruduğu kanısı yaygındır. Bu kanının hâlâ geçerliliğini koruduğu 2015 yılında IAB tarafından yapılan bir araştırmayla tespit edildi. Buna göre, akademisyenlerin işsizlik oranı gerçekten sadece yüzde 2.5 civarında olduğu görüldü. Mesleki eğitim veya teknik okul mezunları arasında işsiz olanların oranı yüzde 5.1’lik dilimle, Almanya’daki ortalama işsizlik oranının altında olduğu unutulmamalıdır. Yüzde 2’lik işsizlik oranıyla usta ve teknikerler, üniversite mezunlarıyla kıyasla daha az işsiz kaldıkları, araştırmanın gün yüzüne çıkardığı diğer önemli bir bulgu olduğunu söyleyebiliriz.

KARİYER PLANLAMASI
“Meslek eğitimi mi yoksa üniversite mi?” sorusunu kendinize yöneltirken, hedeflediğiniz kariyer de önemli bir rol oynar. Birçok meslekte, işe başlamak ve kariyer basamakları için üniversite diploması gereklidir. Keza yöneticilik kariyeri için de çoğu kez üniversite diploması şartı aranıyor. Bazı sektörlerde hatta yüksek lisans veya bilim alanlarında doktora derecesi bile aranabiliyor. Dolayısıyla, meslek eğitimi veya üniversite seçimi arasında tercihinizi yaparken ileriki kariyer planlamanızı da mutlak suretle göz önünde bulundurmanızda fayda var, değerli gençler.

ÜNİVERSİTELİLERİN YOLU AÇIK
Üniversite diplomanızla, büyük bir şirkette kariyer peşinde olmasanız da, birçok başka çalışma alanında kapıların size açık olduğundan emin olabilirsiniz. Zira yüksek öğrenim sırasında yapacağınız stajlar veya öğrencilik döneminde cep harçlığı kazanmak için gireceğiniz kısa süreli işlerde kazanacağınız deneyimler, çeşitli branşlarda iş tecrübesi kazanmanızı ve böylelikle ileride çalışmak istediğiniz alanı belirlemede kolaylaştıracaktır.

Yüksek öğrenimin avantajları:
- Daha iyi kariyer fırsatları
- Daha yüksek maaşla iş başlangıcı ve kariyer basamaklarına göre maaş artışı avantajı
- Stajlar ve yan işler aracılığıyla farklı sektörlere ve şirketlerde deneyim kazanma fırsatı
- Yurtdışı deneyim imkanı
- Bağımsız ve esnek bir şekilde çalışma ve boş zamanları değerlendirme imkânı
- Üniversite eğitimi sürecinde daha esnek bir meslek seçimi
- Bağımsız öğrenme ve çalışma fırsatı
- Akademik unvan ve daha yüksek statü kazanma şansı

Yüksek öğrenimin dezavantajları:
- Uzun bir öğrenim süresi
- Üniversite eğitimini finanse etmek için işte çalışma, öğrenim süresini uzatabilir
- Öğrenme sürecinde rehberlik ve yönlendirme eksikliği
- Yüksek öğrenim süresince düzensiz gelir elde etme
- Başarı için disiplinli ve girişken olmak gerekir
- Çok fazla teorik bilgi, az pratik deneyim

ABİTUR SONRASI
MESLEK EĞİTİMİ
Lise bitiminden itibaren meslek eğitimine başlayanlar ise, bu sayede baştan itibaren pratik deneyim sahibi olabiliyorlar. Meslek eğitiminin en büyük avantajlarından biri budur. Üniversitelilerin aksine, meslek eğitimi yapanlar hemen pratik bilgi kazanırken, üstleriyle ve meslektaşlarıyla yakın bir şekilde çalışırlar. Meslek eğitimi veya üniversite seçimi arasındaki tercihe gelince, hangi seçenekte sabit bir maaşın söz konusu olacağı, önemli bir faktördür.
Meslek eğitimi veya üniversite seçimi konusunda hala kararsız olan gençler, kendilerini ne kadar iyi organize edebileceklerini de sorgulamalıdırlar. Bu konuda zayıf olanlar, meslek eğitimini tercih etmelerinde fayda var, çünkü bu alanda görevlerı ve sorumlulukları net bir şekilde tanımlanmıştır ve gelecekteki mesleğe tutarlı bir şekilde hazırlanabilirler. Özellikle nitelikli iş gücü eksikliği döneminde, stajyerlerin istikrarlı bir işe yerleşme şansı yüksektir. Ayrıca, meslek eğitiminin en fazla 3,5 yıl sürmesi de diğer önemli bir avantajdır.

MESLEK EĞİTİMİNİN
AVANTAJLARI
Meslek eğitiminin avantajları:
- Eğitim başlangıcından itibaren maaş güvencesi
- Hemen pratik mesleki deneyim kazanma fırsatı
- Başlangıçtan itibaren üstlerle ve meslektaşlarla yakın işbirliği
- Eğitim sırasında ve süresinde belirli görevler ve sorumluluklar üstlenme
- Gelecekteki meslek için tutarlı bir hazırlık dönemi
- Nispeten kısa meslek eğitim süresi
- Ebeveynlerden erken bağımsızlık
- Meslek eğitimi sonrası kalıcı bir işe yerleşme şansı
- Almanya’daki ikili eğitim sistemi dünya genelinde örnek gösterilen bir sistemdir

MESLEK EĞİTİMİNİN
DEZAVANTAJLARI:
- Daha az kariyer fırsatı
- Yöneticilik pozisyonlarına ulaşmak daha zordur
- Uzun vadede daha düşük gelir beklentisi
- Kendi kararlarında daha az esneklik
- Meslek ve çalışma hayatı hemen başlar
- Başka mesleklere geçiş yapmak daha zordur

DEVAM EDECEK: ‘Duales Studium’ olarak tabir edilen ikili yüksek öğrenim ve avantajları nedir?