AB'den Almanya'ya: Dil testini neden kaldırmadın

AB Komisyonu, Türkiye'den gelecek eşlere Almanca dil sınavı uygulamasından, Adalet Divanı kararına rağmen vazgeçmeyen Almanya'ya soruşturma açtı. AB Komisyonu, Almanya'yı daha önce dil testini kaldırması yönünde uyarmıştı. Almanya uyarıları dikkate almayınca, bir adım daha ileri giderek resmen soruşturmayı başlattı.

Olay, Alman Sol Parti'nin Federal Meclis’te verdiği soru önergesi üzerine ortaya çıktı. Sol Parti'nin Göç Politikaları Sözcüsü Sevim Dağdelen’in öncülüğünde hazırlanan önergede Almanya’nın dil testi uygulamasındaki son durum soruldu. Kendi verdiği önerge ve hükümetin yanıtı Hürriyet’e şöyle anlattı:
“Alman hükümeti sekiz yıldır insan haklarına, Alman Anayasası’na ve Avrupa Birliği kriterlerine aykırı olan bu yasayı uyguluyor. Alman Anayasanın altıncı maddesi aile birliğini koruyor. Dil testi ise aileleri parçalıyor. Dil testi yüzünden birleşmeden boşanan ve mağdur olan insanlar bana başvuruyor. 2014 yılında aile birleşimi yoluyla Almanya'ya gelmek isteyen 12 bin eşe vize verilmedi. AB Komisyonu uygulamanın tamamen kaldırılmasını istiyor. Almanya ise sadece özel durumlarda dil testi uygulamasından muaf tutuyor. Almanya, Avrupa Adalet Divanı Kararını ve AB Komisyonu'nun direktifleri yerine kendi bildiğini uygulamak istiyor. Bu nedenle AB Komisyonu, Avrupa Adalet Divanı'nın Doğan Kararını yeterince uygulamadığı gerekçesiyle sözleşmeleri ihlal soruşturması açtı.”

HUKUKA AYKIRI

Almanya 2007 yılında yabancılar yasasında değişiklik yaparak aralarında Türklerin de bulunduğu AB üyesi olmayan ülkelerden aile birleşimi yoluyla gelecek eşlere Almanca dil bilgisi şartı getirdi. Avrupa Adalet Divanı 10 Temmuz 2014 tarihli oturumunda bu düzenlemenin aile birleşimini zorlaştırdığına, Türkiye ile AB arasındaki sözleşmelere ve Avrupa hukukuna aykırı düştüğüne hükmetti. Almanya İçişleri Bakanlığı ise Avrupa Adalet Divanı'nın aldığı kararı uygulamak yerine sadece istisnai durumlarda Almanca dil şartını kaldırma kararı aldı. Eyaletler Meclisi de dil şartının tamamen kaldırılması yönünde hükümete tavsiye kararında bulundu.

NEDENİNİ ANLATACAK

Ama Almanya dil testinde ısrar etti. Bunun üzerine AB Komisyonu, Almanya'ya 13 Ocak’ta uyarı yazısı gönderdi. Yazıda geçen yıl Avrupa Adalet Divanı'nın, dil testinin kaldırılması yönünde aldığı kararı tam olarak uygulanması istendi. Aksi taktirde dava süreci başlatacağı uyarısında bulundu. Şimdi Almanya, Avrupa Adalet Divanı kararını niçin uygulamadığını
AB Komisyonu’na gerekçelendirmek zorunda.

NAİME DOĞAN SAYESİNDE OLDU

Almanya’nın Ankara Büyükelçiliği, Türk vatandaşı Naime Doğan’ın, Almanya’daki eşinin yanına gelmek için yaptığı vize talebini, okur yazar olmadığı için Almanca öğrenemediği gerekçesiyle geri çevirmişti. Doğan, Berlin İdari Mahkemesi’ne dava açmıştı. Mahkeme karar vermek yerine konuyu Avrupa Adalet Divanı’na havale etmişti. Adalet Divanı, 10 Temmuz 2014’te verdiği kararında, Türklere aile birleşiminde dil testi uygulanamayacağına hükmetmişti. Doğan Kararı olarak anılan bu kararla Adalet Divanı, Almanya’nın 2007’den beri Türklere aile birleşiminde uyguladığı Almanca dil şartı uygulamasını geçersiz ilan etti. Avrupa Adalet Divanı, kararına gerekçe olarak Türkiye ile AB arasındaki Ortaklık Sözleşmesi’ni gösterdi. Türkiye ile AB arasında imzalanan Ortaklık Sözleşmesi’ndeki katma protokol, Türkiye ile AB vatandaşlarının mevcut haklarını koruyor ve bu hakların geriye doğru kısıtlanmasını yasaklıyor. Katma protokol, hakların kötüleştirilmesini değil, iyileştirilmesini öngörüyor.

DİVAN ALMANYA'YI MAHKUM ETMİŞTİ

Avrupa Adalet Divanı, geçen yaz verdiği kararla Almanya’nın aile birleşimi için dil testi uygulamasını yasalara aykırı bulup Almanya’yı sözleşmeye aykırı davrandığı gerekçesiyle mahkum etmişti.