ABAD işçilerin yüzünü güldürdü

ALMANYA'da 52 yaşını aşan çalışanlar için sınırlı süre çalışma dönemi sona eriyor. Federal Anayasa Mahkemesi, Avrupa Birliği Adalet Divanı'nın (ABAD) 2005 yılında aldığı, "İleri yaştaki çalışanlara süreli mukavele yapılamaz" şeklindeki kararının "Almanya için de bağlayıcı" olduğuna hükmederek, çalışanların haklarıyla ilgili önemli bir karara imza attı.

Süreli sözleşmeler iptal
Mahkeme kararına göre 52 yaşından büyük çalışanların işyerleriyle yaptıkları süreli sözleşmeler geçersiz sayılacak. İşçilerin sözleşmelerinde yer alan süre kısıtlaması ortadan kalkacak. Böylece sınırlı süreyle bir işyerine giren 52 yaşın üzerindeki işçiler, istedikleri takdirde emekli olana kadar o işyerinde çalışabilecekler.

Almanya'yı zorlayacak
Federal Anayasa Mahkemesi'nin "2 BvR 2661/06" dosya numaralı kararında Almanya'nın ABAD kararlarını uygulamakla mükellef olduğu kesin bir dille ifade edildi. İş hukukuyla ilgili gibi görünen bu karar aslında Almanya'nın Türklere ABAD'ın tanıdığı vize muafiyeti, oturum kolaylığı gibi olumlu hükümlerini uygulama zorunluğunu ortaya koyuyor. Oysa Almanya ADAB'ın Türklerle ilgili aldığı bir takım olumlu kararları uygulamamakta direniyor.

Karar sevindirici
Köln Barosu avukatlarından Avrupa ve Ticaret Hukuku Uzmanı Abdullah Emili kararı, "Çalışanların haklarının korunmasında önemli bir adım" olarak niteledi. Özellikle ileri yaştaki Türk işsizlerin yeniden iş bulmalarının önündeki önemli bir engelin ortadan kalktığını belirten Emili şöyle konuştu:
"Bundan böyle 52 yaşını aşmış, ancak iki yıllık sözleşmeyle çalışan işçilerin mukavele süreleri otomatik olarak emeklilik yaşına dek uzatılacak. Bu işçiler iki yıllığına girdikleri firmalarda isterlerse emekli olana kadar çalışabilecekler. Bu bakımdan çok olumlu bir gelişme. Ancak bu yasa Schröder döneminde, uzun süredir işsiz olan ve yaşı ilerlemiş kişileri yeniden iş piyasasına kazandırmak üzere çıkarılmıştı. İşverenlere işsizliğin önlenmesi için kısa süreli işçi çalıştırma imkanı tanınıyordu. Böylece işverenler iki yıllığına ileri yaştaki işçileri çalıştırabiliyorlardı. Bundan sonra yaşlı işçilerin tercih edilmesi konusunda sıkıntı yaşanabilir."

AB'den destek
Brüksel'de bulunan Avrupa Birliği Komisyonu yaptığı açıklama ile Alman Anayasa Mahkemesi'nin kararını olumlu bulduğunu duyurdu. Komisyon, özellikle çalışanların ilerleyen yaşlarından dolayı ayrımcılığa uğramalarının önüne geçilecek olmasını memnuniyet verici olarak tanımladı. Bir sözcü, "Karar, hem AB hem de Almanya'da yaşlı ayrımcılığının olamayacağının bir onayıdır" diye konuştu.

Yasa ne diyordu?
Almanya'da 53 yaşından genç çalışanlar için, sadece özel koşullar gerektirdiğine en fazla iki yıl çalışma süresi sözleşmeye yazılabiliyordu. Ancak 52 yaşını geçen çalışanlar için Alman Ek ve Süreli İşler Yasası'nın 14'üncü maddesine göre koşul göstermeden sadece ilerleyen yaşa dayanarak süreli mukavele yapılabiliyordu.
Ancak ABAD bu tutumu "Yaşlılara yönelik ayrımcılık" olarak niteleyip, AB'de kimsenin yaşından ötürü mağdur edilemeyeceği yönünde bir karar verdi. Yargıçlar, 52 yaşını tamamlayan çalışanların süresiz çalışma koşullarından mahrum bırakılmasının söz konusu olamayacağına hükmettiler. Almanya'da Federal İş Mahkemesi 2007 yılında Lüksemburg'da alınan bu kararı onaylamıştı. Son olarak Federal Anayasa Mahkemesi'nin de onayı ile ileri yaştaki çalışanların mağduriyetleri giderilmiş oldu. 2003 yılında Schröder hükümeti döneminde Hartz yasaları kapsamında, işsizliği azaltmak amacıyla uygulanmaya başlayan süreli sözleşme prosedürü uzmanlara göre işsizliğe önemli ölçüde engel olamadı.