65 bin ortak ya anahtarı verip gidecek, ya da....

Bugünlerde Adapazarılı çiftçinin hemen hepsinin gündeminde "Şeker Fabrikası..." konusu bulunuyor. Hemen her sohbet ortamında fabrikanın içine düştüğü yüksek borç, borçtan çıkış için gündeme gelen fabrikanın satışı ve dahası "fabrikanın kapanma riski" üzerinde duruluyor.

Kent ekonomisi üzerinde önemli bir katkısı bulunan fabrikanın bu yılki alımları yapamayacağı konusu ciddi bir biçimde gündeme gelirken; her yıl nisan ayı sonunda çiftçiye yapılan avans ödemeleri de bu yıl yapılamadı.

65 BİN ÇİFTÇİ ORTAK

Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın 2005’te Adapazarılı pancar çiftçisine sattığı Adapazarı Şeker Fabrikası borç batağına girmiş durumda. Altı yıl kadar üretime alınan fabrikanın satışı için yeniden arayışlar başladı. 65 bin üyeli Adapazarı Pancar Ekicileri Kooperatifi’ne (APEK) ait fabrikanın bankaya 138 milyon lira dolayında borcu bulunuyor. 310 kadar işçisi bulunan fabrikada sezonda 700-800 kişiye istihdam sağlıyor.

FABRİKA 60 YILLIK

Adapazarı Şeker Fabrikası’nın temeli 1952’de atıldı, bir yıl sonra da işletmeye alındı. Fabrika 2000’li yıllarda Özelleştirme İdaresi’ne geçti. Ve 2005 yılında yapılan ihalede 65 bin üyesi bulunan APEK’e satıldı. Bir başka deyişle fabrika 65 bin ortaklı kooperatifin oldu.

Fabrikanın satış bedeli 45 milyon 750 bin dolar olarak kayda geçti. Satışa konu varlıklar arasında fabrikaya ait araziler, başka fabrikalardaki hisseleri ve depoda bulunan 33 milyon liralık şeker de yer aldı.

VARLIKLAR SATILDI

Fabrikayı devralan APEK yönetimi önemli bir yenileme yatırımı yaptı. Yatırım tutarı 31 milyon lira olarak kayıtlara geçti. Söz konusu yatırım ve diğer bir takım giderler için banka kredisi kullanıldı. Yenileme yatarımı sonrası fabrikaya ait varlıkların satışı da birer-birer gündeme alındı.

Adapazarı Şeker’in Kütahya Şeker’de bulunan yüzde 43.5’lik hissesi 11 milyon liraya, Konya Şeker’deki hissesi 4 milyon liraya, Şeker Sigorta’daki hissesi ise 4.5 milyon liraya satıldı. Ayrıca fabrikanın 200 dönümlük arazisi de banka borcuna karşılık 36 milyon liraya bankaya bırakıldı.

"KOL KANGREN OLDU"

60 yıllık fabrikanın içine düştüğü darboğazın temelinde düşük kapasite ile çalışmak durumunda kalması, bir başka ifade ile düşük kota sorunu olduğu ifade ediliyor.

APEK Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Aya hurriyet.com.tr'ye şunları söyledi: “Fabrikanın alınması ve yenileme yatırımı için kredi kullandık. Yıllık 31 bin ton şeker üretim kotamız var. Bu üretim miktarı ile banka borcunun ödenmesi mümkün değil.

Şapkadan tavşan çıkarmak gibi bir durumum yok. Önümüzde iki yol var: 'Ya alacaklı banka ile borç mahsuplaşması (fabrikanın bankaya verilmesi) olacak, ya da kotamız artacak.' Banka da bize 'Ya borcumuzu ödeyin ya da kotanızı artırın' diyor. Krediyi ödemek için bazı varlıkları sattık. Ancak düşük kota devam ettiği için banka borcunu kapatamadık. Bu fabrika yılda 45 gün çalışıyor. Yıllık personel gideri 10 milyon lira. Burada kol kangren olmuş durumda. Fabrikanın sorunları yüzünde kooperatifle ilgilenemez olduk.”

YÖNETİCİLER HAKKINDA DAVA
Fabrikayı iyi yönetememekle suçlanan APEK yöneticileri ile ilgili 'Zimmet', 'görevi kötüye kullanma', 'ihaleye fesat karıştırma' suçlamaları Ağır Ceza ve Asliye Ceza mahkemelerinde açılmış yedi dava bulunuyor. Haklarında dava açılan isimler arasında APEK Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Aya ve Yönetim Kurulu üyeleri Sebahattin Karasakal, Şevket Kökçü, Ferda Özten, Cevdet Sağlık bulunuyor.