Güncelleme Tarihi:
BAŞTA başkent Paris olmak üzere Fransa’nın çeşitli kesimlerinde son haftalarda cumartesi günleri milyonlarca kişi Macron’un Emeklilik Yasası’nda reform planından vazgeçirmek için yollara düştü.
“Biz hayatta kalmak değil, yaşamak istiyoruz” diyen göstericiler, emeklilik yaşının yükseltilmesine “hayır” dedi.
Fransa’da şu anda geçerli yasalara göre emeklilik yaşı 62’dir.
Macron, bu yıl itibariyle kademeli olarak emeklilik yaşının 2030 yılına kadar 64’e yükseltilmesinde ısrar ediyor.
Aksi takdirde emekli aylıklarının ödenmesinin mümkün olamayacağını ve gelecek nesillerin bu yükün altından kalkamayacağını vurguluyor.
Evet...
ORTALAMA YAŞAM BEKLENTİSİ ERKEK 75, KADIN 82
69.9 milyon nüfuslu Fransa’da 2000 yılında 60 yaş üzeri 12.1 milyon insan yaşarken, bu rakamın 2040 yılında 21.6 milyonu geçeceğinden hareket ediliyor.
2050 yılına kadar Fransa halkının yüzde 35’inin yaşlılardan oluşacağından da.
2000 yılında çalışan her 2.1 kişi bir emekliyi finanse ederken, günümüzde emekli başına 1.7 çalışanın düştüğü ve 2070 yılına kadar da bunun 1.3’e düşeceğinden de hareket ediliyor.
Fransa’da 1750 yılında ortalama yaşam beklentisi erkeklerde 27.5, kadınlarda 29, 1935’te erkeklerde 39, kadınlarda 41 ve 1960 yılında erkeklerde 67, kadınlarda 77 idi.
Günümüzde ortalama yaşam beklentisi Fransa’da erkeklerde 75, kadınlarda 82’dir.
2050 yılında ortalama yaşam beklentisinin erkeklerde 84.3 ve kadınlarda 91’e yükseleceğinden hareket ediliyor.
İşte bu yüzden de çalışan kesimin ödediği emeklilik sigortası primleriyle emekli aylıklarının ödenmesinin mümkün olmayacağı, bu nedenle de şimdiden köklü bir reforma gidilmesinin kaçınılmaz olduğunu savunuyor Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron.
Aslında bu Fransa’da bir ilk değildir.
SARKOZY ISRAR ETTİ
1981 yılındaki cumhurbaşkanı seçimleri öncesi ‘sosyal devlet’ sloganını ön plana çıkaran Sosyalist Parti’nin (PS) lideri François Mitterrand, seçimleri kazanması halinde emeklilik yaşının 62’den 60’a düşüreceği sözü verdi.
Ve düşürdü de...
Ancak daha sonraki yıllarda kesintisiz emekli aylığı alınabilmesi için emeklilik sigortası primi ödeme süresi 37.5’ten 40 yıla yükseltildi.
Dönemin Cumhurbaşkanı Jaques Chirac, 1995 yılında emeklilik yaşının 60’dan 62’ye yükseltilmesi için harekete geçti.
Ancak halkın buna karşı çıkması ve ülke genelinde greve gidilmesi nedeniyle planlarından vazgeçmek zorunda kaldı.
2010 yılında da o zamanki Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, kademeli olarak emeklilik yaşının 62’ye yükseltilmesini gündeme taşıdı.
Halk yine sokaklara döküldü.
Ülke genelinde grevlere gidildi.
Ama Sarkozy kararında ısrar etti ve emeklilik yaşını 62’ye yükseltti.
2017 yılında göreve başlayan Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, 2019’da emeklilik yaşının 62’den 64’e yükseltilmesini denedi.
Ancak tabanın karşı çıkması ve ‘Giletes Jaunes’ (Sarı yelekliler) başta olmak üzere çeşitli kesimlerin sokaklara dökülmesi, farklı alanlarda grevlere gidilmesi üzerine, Macron reform planından vaz geçmek zorunda kaldı.
Yasalara göre bir daha seçilmesi zaten mümkün olmadığı bu sefer daha kararlı bir tutum sergilemesi bekleniyor Macron’un.
Birçok Avrupa ülkesinde insanlar Fransızların emeklilik yaşının yükseltilmesine karşı çıkmalarını anlamakta güçlük çekiyor.
AB ülkelerinin çoğunda ortalama emekliye ayrılma yaşı 62 ile 67 arasında değişiyor.
İzlanda ve Norveç’te emeklilik yaşı 67’dir.
Danimarka’da emeklilik yaşının ilerde 74’e yükseltilmesi planlanıyor.
Meksika’da erkekler ortalama 71.3’ünde, kadınlar 66.5’inde emekli oluyor.
Japonya’da erkekler 70.8’inde, kadınlar 69’unda.
Şili’de erkekler 70’inde, kadınlar 66.7’sinde.
Fransa’da ise insanlar 64’ünde emekliliğe isyan ediyor.