30 yıl önce orada dünya tarihi yazıldı

KATILANLAR arasında o dönemlerde Doğu Almanya olarak bilinen Alman Demokratik Cumhuriyeti’ndeki (DDR) sosyalist düzenden bıkmış insanlar da vardı.
İşte o gün Macaristan, sınırını açarak piknik yapan 600 yüzden fazla Doğu Almanya vatandaşının Batı’ya, yani Avusturya’ya geçmesine izin verdi.
Ancak o zamanki Doğu Blok’ta yer alan diğer ülkeleri ve DDR hükümetini, yani ‘sosyalist kardeşleri’ daha fazla kızdırmamak için 3 saat sonra sınırları yeniden kapattı.
Macaristan bir ilki gerçekleştirmişti.
Bu dönemin Sovyetler Birliği (SB) Lideri Mihail Gorbaçov’un başlattığı ‘Perestroyka’ (Yeniden yapılandırma) ve ‘Glasnost’ (saydamlık) politikasının ilk ciddi sinyaliydi.
Her ne kadar Macaristan daha sonraki günlerde sınırlarına dayanıp Batı Avrupa’ya geçmek, daha doğrusu ‘kaçmak’ isteyen Doğu Almanları geri çevirse de, 11 Eylül 1989’da sınırlarını tamamen açtı.
Bunun üzerine on binlerce Doğu Almanya vatandaşı özgürlüğe koşup Batı’nın yolunu tuttu.
*
Polonya ve Çekoslovakya da aynı günlerde tutum değiştirmeye başladı.
Çekoslovakya’nın başkenti Prag’daki Batı Almanya, yani Almanya Federal Cumhuriyeti Büyükelçiliğine sığınan Doğu Almanların sayısı birden arttı.
Dönemin Batı Almanya Dışişleri Bakanı Hans-Dietrich Genscher, tüm politik ve diplomatik imkanları ve yeteneğini kullanarak Polonya ve Çekoslovakya’da sıkı pazarlıklar yaptı.
Ve 30 Eylül 1989 tarihi akşamı Prag’daki Batı Almanya Büyükelçiliğinin balkonuna çıkarak bahçeyi dolduran 5 bine yakın Doğu Alman ‘sığınmacıya’ günlerdir umdukları müjdeyi verdi.
Genscher, “Bugün buraya geldik, size haber vermeye, seyahat etmeniz ...” der demez yoğun bir alkış koptu.
Büyükelçilik binasının dev bahçesini dolduran binlerce insan, Genscher’’in “... bugün mümkün kılındı” sözlerini duymadı bile.
Herkes birbirine sarılıp bu müjdeyi kutluyordu.
Gözyaşı dökenler çoğunluktaydı.
Bu insanlar trenlere doldurulup Batı Almanya’ya getirildi.
Hem de Doğu Almanya üzerinden.
Daha sonraki günlerde Doğu Almanya’nın birçok kentinde halk özgürlük için sokaklara dökülmeye başladı.
Doğu Almanya’nın kuruluşunun 40’ıncı yıl dönümünün kutlandığı 8 Ekim 1989’da 70 bine yakın kişi Doğu Berlin sokaklarında protesto gösterisi yaptı.
Dönemin Sovyetler Birliği Lideri Gorbaçov, “Geç kalanı yaşam cezalandırır” diyerek DDR yönetimine destek vermeyince, Devlet Başkanı Erich Honecker 10 gün sonra istifa etmek zorunda kaldı.
Yerine Egon Krenz geldi.
Ama özgürlük sevdalısı Doğu Almanlar gösterilere devam etti.
*
Ve 9 Kasım 1989 tarihinde Almanya’yı Almanya’dan. Almanları Almanlardan ayıran Batılıların ‘utanç duvarı’ Doğuluların ‘faşizme geçit yok duvarı’ olarak niteledikleri Berlin Duvarı delindi.
Doğu Alman hükümetinin yeni ‘Seyahat Yasası’yla ilgili açıklamalarda bulunan dönemin Hükümet Sözcüsü Günter Schabowski, aynı akşam canlı yayında içeriğini tam bilmediği halde, “Şu andan itibaren isteyen vizesiz olarak Batı’ya seyahat edebilecek” deyince, halk Doğu-Batı Berlin arasındaki geçiş noktalarına akın etti.
Aynı akşam kapılar açılınca on binlerce Doğu Alman Bat’ya geçti.
Daha sonraki günlerde de Berlin Duvarı tamamen çöktü.
Ve 3 Ekim 1990’da da iki Almanya resmen birleşti.
Evet, dönemin Doğu Almanya Devlet Başkanı ve Sosyalist Birlik Partisi’nin (SED) Lideri Walter Ulbricht, 15 Haziran 1961’de Doğu Berlin’de düzenlenen bir basın toplantısında, Batı Alman bir kadın gazetecinin sorusuna, “Kimsenin bir duvar örme niyeti yok” yanıtı verdiği halde, 12 Ağustos akşamı ve gecesi kendi emriyle önce dikenli tellerle çevirttiği, sonra da beton duvara dönüştürttüğü Doğu-Batı Berlin arasındaki ‘Berlin Duvarı’ bundan nerdeyse 30 yıl önce tarihe gömüldü.
Ama Berlin Duvarı’nı aşarak özgürlüğe kavuşmak isterken, resmi verilere göre 138 kişi kurşunlanarak öldürüldü.
*
İşte Almanya Başbakanı Angela Merkel, başta göç, sığınmacı ve Avrupa Birliği (AB) politikası olmak üzere, çeşitli konularda görüş ayrılığı yaşadığı Macaristan Başbakanı Viktor Orban’a, Macaristan’ın 1989 yılında Avusturya sınırını açarak Berlin Duvarı’nın yıkılması ve iki Almanya’nın birleşmesine katkısından dolayı teşekkür etti.
Tabii bu teşekkür Orban’a değil, Macaristan halkınaydı.
Merkel, Sopron sınır kapısının açılmasının 30’uncu yıl dönümü vesilesiyle kentteki Protestan Kilisesi’nde düzenlenen dini törene Orban’la birlikte katıldı ve yaptığı konuşmasında, o gün için “Dünya tarihi yazıldı” değerlendirmesinde bulundu.
Tabii, “Macaristan’ın bu yaptığını hiçbir zaman unutmayacağız” da dedi.